حجت الاسلام ابوالفضل موسویان: لزوم ترغیب خانواده های مذهبی به پذیرش تکفل کودکان بی سرپرست
عضو هیات علمی دانشگاه مفید با تاکید بر حرمت فرزند فروشی در اسلام، گفت: نمی توان خرید و فروش کودکان را زیر مجموعه برده داری دانست.
حجت الاسلام ابوالفضل موسویان در گفت وگو با خبرنگار شفقنا زندگی با بیان اینکه خرید یک کودک لزوما به معنای استفاده از وی برای اقدامات خدمتی نیست، اظهار داشت: ممکن است افرادی که بچه دار نمی شوند و تقاضای داشتن یک کودک دارند به خرید کودک اقدام کنند که در این صورت نمی توان عنوان برده داری به آن داد.
وی به احکام دینی در زمینه فروش فرزند اشاره کرد و افزود: از نظر فقهی پدر و مادر این حق را ندارند که فرزند خود را در برابر پولی به دیگری واگذار کنند. چنین کاری از نظر شرعی ممنوع و حرام است گرچه حتی عنوان برده نیز به این کودکان اطلاق نشود.
فقر اقتصادی تنها یکی از دلایل فرزند فروشی
موسویان با بیان اینکه صرف اینکه کسی بخواهد چنین معامله ای کند و در برابر واگذاری یک انسان به دیگری پولی بگیرد از نظر شرعی حرام است، خاطرنشان کرد: فقر اقتصادی یکی از مهمترین دلایلی است که یک پدر یا مادر را به فروش فرزند خود واگذار می کند. رها کردن و یا کشتن فرزند بر اثر فقر در تاریخ وجود داشته و به همین دلیل هم در قرآن به آن اشاره شده و به شدت مورد نکوهش قرار گرفته است.
وی با اشاره به آیاتی از قرآن مبنی بر اینکه به خاطر فقر و ناداری فرندانتان را نکشید، ادامه داد: در گذشته هم برخی به دلیل عدم توانایی در اداره زندگی احساس می کردند قادر به تامین زندگی فرزندان خود نیستند و آنها را می کشتند. این اقدام به شدت در قرآن منع شده و چنین اجازه ای به کسی داده نشده است. زیرا از منظر اسلام رازق خداست و هر انسانی که پا به این دنیا می گذارد روزی خود را با خودش می آورد. ضمن اینکه احوال انسان ها در همه عمر ثابت نیست و بالا و پایین دارد. بنابراین ما حق نداریم در مورد زندگی و مرگ و آینده فرزندان با بروز مشکلات اقتصادی تصمیم بگیریم.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه در مواردی نیز ممکن است واگذاری سرپرست فرزند به غیر بر اثر مسائلی غیر از مشکلات اقصادی و فقر باشد، گفت: ممکن است افرادی به دلیل بیماری و یا مشکلاتی مانند اعتیاد توانایی اداره زندگی فرزند را نداشته باشند و فرزند خود را به کسانی می سپارند که متکفل اداره زندگی این کودکان می شوند، این کار از نظر شرعی اشکالی ندارد.
به گفته وی، اگر کسی این توانایی را در خود نمی بیند که از نوزادش مراقبت کند و سرپرستی کودک را به کسی که دارای صلاحیت است واگذار کند از نظر شرعی بلامانع است اما این اقدام نباید جنبه خرید و فروش و بده بستان اقتصادی داشته باشد.
تبعات فرزند فروشی در سال های آتی دامن جامعه را می گیرد
موسویان با تاکید بر لزوم جامعه شناسانه و تحقیقات میدانی در خصوص دلایل بروز پدیده کودک فروشی، اظهار داشت: دستگاه و ارگان های دولتی متولی در زمینه آسیب های اجتماعی باید بررسی های لازم را در این خصوص داشته باشند تا ریشه و علل این آسیب ها را به درستی دریابند و برای حل و یا کاهش آنها اقدامات لازم انجام دهند.
وی با اشاره به تاثیرات بروز آسیب های اجتماعی مانند کودک فروشی بر سلامت روان جامعه، گفت: اسلام بر توجه ویژه به فرزندان یتیم تاکید دارد تا این کودکان در جامعه به حال خود رها نشوند و در معرض آسیب ها و مشکلات اقتصادی و تربیتی قرار نگیرند. یکی از دلایل این تاکیدات جلوگیری از بروز آسیب های اجتماعی و لطمه خوردن جامعه از ناحیه ضعف تربیتی این کودکان است.
این مدرس حوزه و دانشگاه به کودکانی که به عنوان کودکان خیابانی شناخته می شوند اشاره کرد و افزود: تحقیقات در همه جوامع ثابت کرده که بیشترین بزهکاری ها مربوط به افرادی است که تحت تربیت و سرپرستی نادرستی بزرگ شده اند. بنابراین اگر ما نتوانیم این کودکان را به درستی سرپرستی کنیم با توجه به اینکه افرادی هستند که از این کودکان برای مقاصد غیر قانونی خود سوء استفاده می کنند، جامعه در معرض آسیب های جدی قرار می گیرد.
وی با بیان اینکه نتیجه بی توجهی به این معضل در سال های آینده نمودار می شود، خاطرنشان کرد: آثار تخریبی بی توجهی به کودکان خیابانی و یا کودک فروشی و ورود باندهای خلافکار به این ماجرا می تواند جامعه را با مشکلات عدیده ای مواجه کند.
لزوم ترغیب خانواده های مذهبی به پذیرش تکفل کودکان بی سرپرست
وی با تاکید بر اینکه باید راه هایی برای پذیرش سرپرستی کودکان بی سرپرست توسط خانواده های سالم وجود داشته باشد، گفت: بخشی از این موضوع نیز به فرهنگ سازی برای خانواده ها به ویژه خانواده های مذهبی باز می گردد. چرا که بسیاری از خانواده های مذهبی خودشان با پذیرش فرزندی به سرپرستی به دلیل مسائلی مانند محرم و نامحرمی مشکل دارند و برای پذیرش سرپرستی این کودکان پا پیش نمی گذارند. باید بر روی این مسائل کارهایی شود که از نظر فرهنگی، شرعی و عرفی چه می توان کرد که خانواده های متدین و مذهبی عهده دار تکفل این کودکان بی سرپرست شوند.
