مواضع اخیر آیت الله جوادی آملی شاهد بر به روز بودن ایشان است

ابوالفضل موسویان: آیت الله جوادی آملی مکرر خواستار رسیدگی به وضعیت اقتصادی مردم هستند
شفقنا- سلوک مراجع عظام تقلید، مجموعه گفت‌وگوهایی است که شفقنا برای معرفی این ارکان معظم تشیع به انجام می‌رساند.
حجت الاسلام و المسلمین ابوالفضل موسویان از شاگردان آیت الله جوادی آملی است که از سال ۶۰ و به مدت ۳ سال از کلاس های درس اسفار ایشان که در مدرسه سعادت برگزار می شود، استفاده کرده است. به گفته حجت الاسلام موسویان به دلیل اینکه در زمان برگزاری کلاس های فصوص آیت الله جوادی آملی، نتوانسته در این کلاس ها حضور یابد و بعدها هم توسط استاد تکرار نشد برای همین از نوارهای صوتی این کلاس ها که با اجازه خود آیت الله جوادی املی به آن دسترسی پیدا کرد، استفاده نموده است.
آیت الله جوادی آملی با بسیاری از مسایل روز آشنایی کامل دارند
حجت الاسلام والمسلمین ابوالفضل موسویان در گفت و گو با خبرنگار شفقنا در تشریح سلوک شخصیتی آیت‌الله جوادی آملی اظهار کرد: آیت الله جوادی آملی ویژگی‌هایی دارند که گرچه ممکن است در دیگران هم این ویژگی‌ها وجود داشته باشد اما در ایشان شکل بارز‌‌تر و روشن تری را پیدا کرده است. اولین ویژگی آیت الله جوادی آملی آشنایی با برخی از مباحثی است که این مباحث به نظر من در به روز بودن مرجعیت بسیار می‌تواند نقش داشته باشد. اولاً آیت الله جوادی آملی استاد فلسفه و عرفان هستند و با مباحث عرفانی آشنایی دارند.
نمی‌توان با فقه به همه‌ی آن اهدافی که دین دارد نائل شویم
او در ادامه افزود: ما برخی از مسایل را داریم که از نظر فقهی ممکن است حکمی داشته باشد ولی  به لحاظ اخلاقی نتوانیم آن را توجیه کنیم. یکی از مثال‌های معروف این مساله این است که اگر چنانچه از فقیهی بپرسید که اگر کسی بخواهد زنش را طلاق دهد، می تواند این کار را انجام دهد یا نه؟ می گوید بله! اما آیا از نظر اخلاقی این کار زیبنده است که مردی که ۴۰ سال با همسرش زندگی کرده او را طلاق دهد یا اینکه اخلاق آن را محکوم می‌کند و به این فرد اجازه نمی‌دهد چنین کاری را انجام دهد؛ در حالی که از نظر فقیه این مساله ایرادی ندارد. بنابراین اگر بنا باشد به فقه اکتفا کنیم، در واقع پوسته‌ای از دین را مطرح می‌کنیم در حالی که عمق واقعی این احکام و دستورات مسایل دیگری است که آنها را باید مورد توجه قرار داد یعنی نمی‌توان با فقه به همه‌ی آن اهدافی که دین دارد، نائل شویم لذا آیت الله جوادی آملی از این جهت که در مباحث عرفانی و اخلاق کارهای بسیاری انجام دادند توجه به این جهات بسیار در ایشان بارز و روشن است.
تسلط آیت الله جوادی آملی به قرآن ایشان را بسیار برجسته کرده است
عضو هیات علمی دانشگاه مفید قم آشنایی آیت الله جوادی آملی به قرآن را از دیگر ویژگی‌های بارز ایشان دانست و گفت: منابع فقهی ما عبارتند از قرآن، سنت، عقل و اجماع است، اما می‌بینیم که فقها کمتر به قرآن استناد می‌کنند. به عبارت دیگر آن دقتی که ما در مورد روایات داریم و بر اساس آن، نظر فقهی را بیان می‌کنیم در خصوص آیات نداریم. گویا آیات، کلیاتی را بیان کرده که باید جزئیات آن را صرفاً از روایات به دست آورد در حالی که نگاه کردن مستقل به خود آیات حتی در شناخت روایات بسیار می‌تواند تعیین کننده باشد و این شناخت متوقف بر این است که انسان یک احاطه درستی به قرآن داشته باشد و کاملاً بر آن مسلط باشد و این تسلط را ائمه معصومین(ع) دارند که آنها می توانستند با توجه به شناختی که نسبت به کل قرآن داشتند نسبت به احکام و دستورات دینی هم نظر دهند. بنابراین تسلط آیت الله جوادی آملی به قرآن ایشان را بسیار برجسته کرده است.
آیت الله جوادی آملی نگاهی ارزشی به زن دارند
موسویان در ادامه تصریح کرد: ما مسایل بسیاری را داریم که اگر قرآن را مورد استناد قرار دهیم حتماً می‌توانیم نگاهمان را تغییر دهیم. به عنوان نمونه می توان نگاه به زن و حقوق زن را مطرح کرد. ما روایاتی داریم که برخی از آنها به نظر من اسراییلی است یعنی از یهود به جهان اسلام منتقل شده است در حالی که نگاه قرآن به زن یک نگاه ارزشی است و بسیاری از مسایل از نگاه قرآن، ممکن است با آن نگاه های موجود متفاوت باشد و قرآن به صراحت می فرماید که خدا انسان را چه زن و چه مرد از یک نفس آفریده است و همه آنها یک حقیقت را دارا هستند و هیچ تفاوتی بین آنها از این جهات نیست که اخیرا آیت الله جوادی آملی هم در مورد زن مباحثی را مطرح کردند که می تواند شاهد همین مساله باشد که ایشان هم نگاه ارزشی نسبت به زن دارند.
قرآن در حوزه ها مورد توجه بیشتری قرار بگیرد
 
 
آشنایی آیت الله جوادی آملی به قرآن تاثیر زیادی در استنباطات ایشان دارد
این استاد دانشگاه با بیان اینکه قرآن باید در حوزه ها مورد توجه بیشتر قرار بگیرد، اظهار کرد: قرآن اگر چنانچه به طور جدی مورد توجه قرار بگیرد و کاملاً احاطه‌ی بر آیات قرآن داشته باشیم خیلی از ضعف روایات هم ممکن است معلوم شود یا مقصود و منظور آنها تبیین شود که چه بسا برداشتی که به طور ابتدایی از روایت داریم بعد از نگاه به قرآن، متفاوت شود. بنابراین اینکه آیت الله جوادی آملی به قرآن توجه دارند و سال هاست در مورد قرآن کار کردند به نظر من می‌تواند نقش بسیار زیادی در استنباطات ایشان داشته باشد.
اگر نتوانیم به مباحث روز آشنا شویم طبیعتاً در شناخت احکام شرعی هم دچار مشکل می‌شویم
موسویان در ادامه آشنایی آیت الله جوادی آملی به مسایل روز را از دیگر ویژگی های ایشان برشمرد و گفت: یکی از چیزهایی که در مورد اجتهاد داریم و حتی در روایاتمان هم آمده این است که «العالم بزمانه لا تهجم علیه الّوابس» «یعنی کسی که عالم به زمان باشد اشتباهات بر او هجوم نمی آورد». ما در فقه هم داریم و اکثریت علما نظرشان بر این است که مرجع باید زنده باشد در حالی که مباحث دینی از گذشته تا به امروز که فرقی نمی کند؛ یعنی نمی شود گفت فهم مرحوم شیخ طوسی یا شیخ انصاری نسبت به مسایل دینی از کسانی که امروز هستند کمتر بوده. در واقع یکی از دلایلی که می‌گویند مجتهد باید زنده باشد به خاطر این است که باید با مباحث روز آشنا باشند یعنی باید بدانند موضوعی که هزار سال قبل داشتیم امروز هم همان موضوع است یا این موضوع تغییر کرده است. یعنی اسم، همان است ولی محتوا چیز دیگری شده است. به عنوان نمونه وقتی امام(ره) فرمودند: اگر شطرنج جنبه ورزشی پیدا کرده باشد مانعی ندارد یعنی اساساً موضوع عوض شده است و در گذشته این کار به صورت یک عمل قمار انجام می شد، اما امروز به آن دید به آن نگاه نمی شود پس موضوع، عوض شده است و حکم هم بالتبع عوض می شود.
او در ادامه با بیان اینکه اگر نتوانیم به مباحث روز آشنا شویم در شناخت احکام شرعی هم دچار مشکل می‌شویم تصریح کرد: فقیه باید این شناخت را داشته باشد و به نظر من آیت الله جوادی آملی با توجه به اینکه به نحوی هم خودشان درگیر مسایل انقلاب بودند و در برخی از کارهای اجرایی حضور داشتند به این مسایل توجه دارند و آشنایی به این مسایل، نقاط قوتی است که ما در ایشان می بینیم و امتیازاتی است که در آیت الله جوادی آملی پررنگ تر از دیگر مراجع است. البته وجود این جنبه را در دیگران نفی نمی کنم، اما ابزار اولیه ای است که ما برای فهم دین و احکام دین نیاز داریم و هر چقدر در این زمینه بیشتر کار شده باشد، طبعاً می تواند درست تر و کم اشتباه تر به مباحث دینی پرداخت.
آیت الله جوادی آملی مکرر خواستار رسیدگی به وضعیت اقتصادی مردم هستند
این استاد دانشگاه در رابطه با سلوک سیاسی آیت الله جوادی گفت: مواضعی که اخیراً آیت الله جوادی آملی مطرح کردند را می توانیم به عنوان شاهد برای این بیاوریم که ایشان به روز هستند و در جریان امور قرار دارند و می دانند که الان وضعیت علما، مراجع و حوزه‌های ما به چه شکلی درآمده است و حوزه های علمیه امروز در جامعه چه موقعیتی پیدا کرده است. این نگرانی که ایشان در جاهای مختلف مطرح می‌کنند نشانگر آشنایی ایشان با این مسایل است. ممکن است برخی از بزرگان ما به دلیل اینکه اطرافشان کسانی حضور دارند که آنها را احترام می گذارند متوجه این مساله نشوند که امروز در جامعه وضعیت حوزوی ها و علما چگونه است و امروز در نقاط مختلف این کشور و حتی در خارج از این کشور نگاه مردم مسلمان و متدین به حوزه ها به چه صورت است ولی ما در کلمات آیت الله جوادی آملی شاهد هستیم که ایشان گویا اطلاعات درست و به جایی در این زمینه دارند و می دانند که وضعیت چگونه است و باید چه مسایلی در حوزه ها تقویت شود و  جلوی چه مسایلی گرفته شود.
موسوی با بیان اینکه آیت الله جوادی آملی نسبت به مسایل اقتصادی توصیه های مکرری دارند اظهار کرد: اقتصاد که در حال حاضر از مسایل اصلی جامعه است مورد توجه بسیارِ آیت الله جوادی آملی قرار دارد و توصیه‌های مکرری نسبت به مسایل اقتصادی دارند مبنی بر اینکه باید مشکلات مردم حل شود. آیت الله جوادی آملی تاکید می‌کنند که ما حق نداریم به خاطر بعضی از مسایل از مشکلات اقتصادی مردم غافل بمانیم یعنی این مسایل بسیار مهمی است و این مطلب را می‌دانند و در روایات ما هم آمده است که اگر معاشی نباشد، معادی نیست؛ اگر حاکم چنین نگاهی داشته باشد که دین بنا نیست به مسایل اقتصادی توجهی داشته باشد و فقط به مسایل ارزشی فکر می‌کند این نگاه مسلما آنها را از دین هم دور می‌کند و این از نکاتی است که آیت‌الله جوادی آملی به آن تاکید دارند.
از نظر آیت الله جوادی آملی نباید مسایل اختلافی با اهل سنت را به میان جامعه کشید
عضو هیات علمی دانشگاه مفید قم در خصوص نگاه آیت الله جوادی آملی در رابطه با اقلیت های مذهبی عنوان کرد: ایشان معتقد هستند که ما نباید اختلافاتی که بین مذاهب مختلف وجود دارد را پررنگ کنیم و از مسایل اصلی خودمان هم باز بمانیم. ما مسلمان ها به طور کلی در قبله، پیامبر(ص) و قرآن اتفاق نظر داریم و باید روی این مشترکات کار کنیم و مسایل اختلافی را به میان جامعه نکشیم که باعث شود احیانا حقوق یک عده در این بین ضایع شود. آیت الله جوادی به گونه های مختلف مطرح کردند که در کشور ما بخش قابل توجهی از براداران اهل سنت زندگی می‌کنند که آنها هم صاحبان و جزو شهروندان این کشور محسوب می‌شوند. بنابراین باید حقوق آنها مثل بقیه مردم رعایت شود و نباید آن را با مباحث اعتقادی که ممکن است در بحث امامت با هم داشته باشیم گره بزنیم و این حقوق را نادیده بگیریم.
از نظر آیت الله جوادی آملی ولایت، با فقه است و فقه باید حاکم شود
او در رابطه با نگاه آیت الله جوادی آملی به حکومت گفت: یک نگاهی که ایشان نسبت به حکومت دارد این است که معتقد هستند که دین، دارای نظرات و دیدگاه‌های مختلف اجتماعی و سیاسی است و اینگونه نیست که دین به این مباحث نپرداخته باشد. به عبارتی آیت الله جوادی آملی سکولاریسم را قبول ندارند. ایشان تعبیر روشنی دارند که در جاهای مختلف مطرح کردند مبنی بر اینکه «ولایت را ولایت فقه می دانیم»؛ بنابراین آنچه که در اسلام مهم است، اجرا شدن دستورات و احکامی هست که اسلام مطرح کرده است. ممکن است عده ای با این دیدگاه موافق نباشند ولی آیت الله جوادی آملی این دیدگاه را سال ها است مطرح می کنند که ولایت، با فقه است؛ بنابراین باید فقه حاکم شود و این دیدگاه ها  تا حدودی با دیدگاه هایی که دیگران مطرح می‌کنند، متفاوت است.
تواضع و فروتنی آیت الله جوادی آملی را با شاگردانش بسیار شاهد بودیم
موسویان در پایان خاطرنشان کرد: تواضع و فروتنی ایشان و برخودهایی که شنیدیم و گاهی شاهد بودیم واقعاً مثال زدنی است به این جهت که انسان متواضع و فروتنی هستند و با اینکه از نظر فضل و علم از خیلی ها برتری دارند، اما خودشان را جدا نکرده‌اند و این تواضع و فروتنی حتی در برابر شاگردانشان را بسیار شاهد و ناظر بودیم.