ابوالفضل موسویان: حاکمان امانتداران مردم هستند، نه مالک بیت‌المال.
عضو هیات علمی دانشگاه مفید قم با اشاره به نوع برخورد حضرت علی(ع) با مفاسد اقتصادی و دستبرد به بیت‌المال ضمن تأکید بر این که حکومت موظف است تمام مردم را در جریان کارهایی که انجام می‌دهد، قرار دهد، در بخش دیگری از اظهاراتش گفت: این را مردم باید بدانند چون مال مردم است و حاکمان، امانتداران مردم هستند، نه مالک این اموال.
حجت الاسلام و المسلمین ابوالفضل موسویان در گفت‌وگو با شفقنا با بیان اینکه در مورد بیت‌المال تأکید فراوانی در اسلام صورت گرفته است، اظهار کرد: اساساً امانتی که در دوره‌های گذشته و حکومت‌های پیشین وجود داشته، حفظ اموال عمومی مردم بوده است. اینکه از حکومت به امانت تعبیر می‌شده، برای حفاظت از اموال عمومی مردم بوده است. بر این اساس به این مساله بیشتر توجه شده است.
او با اشاره به نامه‌های امیرالمومنین (ع) به کارگزاران خود و اینکه چقدر بحث صیانت از بیت‌المال در این نامه‌ها مورد تأکید بوده است، گفت: در این نامه‌ها مشاهده می‌شود که اگر در این زمینه کوتاهی‌هایی صورت گرفته است، امیرالمومنین چگونه با آن برخورد کرده‌اند. از جمله این موارد، برخورد ایشان با ابن عباس است که عامل بصره بود. امام علی (ع) در رابطه با بیت‌المال و احیاناً حیف‌ومیل‌هایی که در آن‌جا صورت گرفته است، نامه‌های تندی برای وی نوشته‌اند.
موسویان ادامه داد: در حکومت امیرالمومنین و مواردی که نقل شده است، بیش از همه سفارشات در مورد بیت‌المال مشاهده می‌شود، در حالی که تخلفات دیگری هم ممکن است در جامعه صورت بگیرد. همین امر و تأکیدات فراوان مبنی بر این که بیت‌المال باید کاملاً حفظ و اموال مردم به نحو احسن استفاده شود، نشان از اهمیت آن دارد.
او با اشاره به آیه‌ی «ولا توتوا السفهاء اموالکم ان الله یامرکم تودوا الامانات الى اهلها» اظهار کرد: این آیه ناظر بر این است که این اموال عمومی باید در اختیار حاکمی باشد که این اموال را به نحو احسن در راه رشد و تعالی جامعه به کار گیرد. تعبیر سفیهان هم به این دلیل آورده شده است که اگر این اموال در اختیار افرادی نادان باشد، گرچه ممکن است نیت خوبی داشته باشند اما نمی‌دانند که این اموال را باید چگونه در جهت رشد جامعه به کار بگیرند و در آن صورت ممکن است حیف ومیلی ولو بر اثر ندانم‌کاری‌های آن‌ها صورت بگیرد. به همین دلیل خواسته شده است که اموالتان را در اختیار این افراد نگذارید و به افرادی بسپارید که شایستگی دارند و می‌توانند از این اموال برای رفع نواقص و کمبودهای موجود در جامعه استفاده کنند.
عضو هیات علمی دانشگاه مفید قم، لزوم شفافیت مالی حکومت با مردم را مساله‌ای بسیار روشن دانست و افزود: در نامه امام علی(ع) به مالک اشتر، حضرت به این مضمون عنوان کرده‌اند که «اگر مردم گمان کردند و احتمال دادند که تو اموال آن‌ها را به حیف و ناروا خرج کرده‌ای، باید به صورت بسیار روشن و شفاف برای مردم بازگو کنی دلیل کاری که انجام دادی، چه بوده است». این مساله‌ای بسیار مهم و حساس هست و حکومت موظف است تمام مردم را در جریان کارهایی که انجام می‌دهد، قرار دهد و مردم باید بدانند.
او تصریح کرد: این که برخی فکر می‌کنند لزومی ندارد همه مسایل به مردم گفته شود یا احیاناً ممکن است مورد سوءاستفاده قرار بگیرد، ناشی از آن است که کار خلافی در حال انجام است که نمی‌خواهند دیگران مطلع باشند یا احیاناً مردم را بالغ و ذی‌شعور نمی‌دانند و فکر می‌کنند فقط خود می‌فهمند و دیگران متوجه نمی‌شوند. در حالی که این حقوق مردم است و مردم هم باید در جریان مخارج آن قرار بگیرند و بدانند چه کاری با اموال آن‌ها صورت می‌گیرد. برای مثال گفته می‌شود در دوره‌ی هشت‌ساله‌ی دولت گذشته، هفتصد میلیارد دلار درآمد نفتی کشور بوده است؛ این مبلغ کجا هزینه شده است؟ این را مردم باید بدانند چون مال مردم است و حاکمان، امانتداران مردم هستند، نه مالک این اموال.
موسویان با تأکید بر این که باید به مالکین اموال یعنی مردم، گزارش داد و مشخص کرد که این اموال در کجا هزینه می‌شوند، گفت: وقتی چنین شفافیتی صورت بگیرد، اگر کمبودی هم هست و جایی هم باید مردم حتی هزینه کنند، مردم از جان و دل حتماً این کار را خواهند کرد اما وقتی این شفافیت صورت نگیرد، قطعاً رفتار به گونه‌ای دیگر خواهد بود. گاهی اوقات نیز اتفاقاتی رخ می‌دهد و افرادی با غارت هزاران میلیارد از اموال مردم فرار می‌کنند. این مسایل موجب می‌شود که مردم، آن همراهی را که در بعضی مسایل با دولت داشتند، دیگر نداشته باشند. چرا که نمی‌دانند اموال آن‌ها کجا صرف می‌شود یا می‌داند که گاهی بعضی این اموال را غارت می‌کنند. هر چه شفافیت مالی بین مردم و حکومت بیشتر باشد، حکومت بهتر می‌تواند به اهداف خود برسد، اگر واقعاً بخواهند کار مثبتی انجام دهند.
موسویان تصریح کرد: در شرایط ویژه‌ای که امروز با تحریم‌های آمریکا و … ایران در آن قرار دارد، اگر بخواهیم از فشار مسایل پیش آمده خارج شویم، جز با شفافیت و صداقت حاکمان و برخورد قاطع با متخلفان میسر نمی‌شود. امروز ما به دلیل حرکتی غیرمذهبی یا غیراخلاقی یک دختر چنان برخوردی می‌کنیم و حتی حاضریم آبروی او را هم ببریم اما وقتی به مفاسد اقتصادی می‌رسد یا حرف اول اسم متخلف آورده می‌شود یا اصلاً اسمی اطلاع‌رسانی نمی‌شود و معلوم نخواهد شد که چه کسانی در این فساد اقتصادی حضور داشتند. با وجود این دوگانگی طبیعی است که آن همراهی که باید بین مردم و حاکمیت باشد، اتفاق نمی‌افتد و این تفرقه مسلماً حکومت را در رساندن به اهدافش ناموفق می گذارد.
عضو هیات علمی دانشگاه مفید قم با اشاره به نوع برخورد حضرت علی(ع) با مفاسد اقتصادی و دستبرد به بیت‌المال ضمن تأکید بر این که حکومت موظف است تمام مردم را در جریان کارهایی که انجام می‌دهد، قرار دهد، در بخش دیگری از اظهاراتش گفت: این را مردم باید بدانند چون مال مردم است و حاکمان، امانتداران مردم هستند، نه مالک این اموال.
حجت الاسلام و المسلمین ابوالفضل موسویان در گفت‌وگو با شفقنا با بیان اینکه در مورد بیت‌المال تأکید فراوانی در اسلام صورت گرفته است، اظهار کرد: اساساً امانتی که در دوره‌های گذشته و حکومت‌های پیشین وجود داشته، حفظ اموال عمومی مردم بوده است. اینکه از حکومت به امانت تعبیر می‌شده، برای حفاظت از اموال عمومی مردم بوده است. بر این اساس به این مساله بیشتر توجه شده است.
او با اشاره به نامه‌های امیرالمومنین (ع) به کارگزاران خود و اینکه چقدر بحث صیانت از بیت‌المال در این نامه‌ها مورد تأکید بوده است، گفت: در این نامه‌ها مشاهده می‌شود که اگر در این زمینه کوتاهی‌هایی صورت گرفته است، امیرالمومنین چگونه با آن برخورد کرده‌اند. از جمله این موارد، برخورد ایشان با ابن عباس است که عامل بصره بود. امام علی (ع) در رابطه با بیت‌المال و احیاناً حیف‌ومیل‌هایی که در آن‌جا صورت گرفته است، نامه‌های تندی برای وی نوشته‌اند.
موسویان ادامه داد: در حکومت امیرالمومنین و مواردی که نقل شده است، بیش از همه سفارشات در مورد بیت‌المال مشاهده می‌شود، در حالی که تخلفات دیگری هم ممکن است در جامعه صورت بگیرد. همین امر و تأکیدات فراوان مبنی بر این که بیت‌المال باید کاملاً حفظ و اموال مردم به نحو احسن استفاده شود، نشان از اهمیت آن دارد.
او با اشاره به آیه‌ی «ولا توتوا السفهاء اموالکم ان الله یامرکم تودوا الامانات الى اهلها» اظهار کرد: این آیه ناظر بر این است که این اموال عمومی باید در اختیار حاکمی باشد که این اموال را به نحو احسن در راه رشد و تعالی جامعه به کار گیرد. تعبیر سفیهان هم به این دلیل آورده شده است که اگر این اموال در اختیار افرادی نادان باشد، گرچه ممکن است نیت خوبی داشته باشند اما نمی‌دانند که این اموال را باید چگونه در جهت رشد جامعه به کار بگیرند و در آن صورت ممکن است حیف ومیلی ولو بر اثر ندانم‌کاری‌های آن‌ها صورت بگیرد. به همین دلیل خواسته شده است که اموالتان را در اختیار این افراد نگذارید و به افرادی بسپارید که شایستگی دارند و می‌توانند از این اموال برای رفع نواقص و کمبودهای موجود در جامعه استفاده کنند.
عضو هیات علمی دانشگاه مفید قم، لزوم شفافیت مالی حکومت با مردم را مساله‌ای بسیار روشن دانست و افزود: در نامه امام علی(ع) به مالک اشتر، حضرت به این مضمون عنوان کرده‌اند که «اگر مردم گمان کردند و احتمال دادند که تو اموال آن‌ها را به حیف و ناروا خرج کرده‌ای، باید به صورت بسیار روشن و شفاف برای مردم بازگو کنی دلیل کاری که انجام دادی، چه بوده است». این مساله‌ای بسیار مهم و حساس هست و حکومت موظف است تمام مردم را در جریان کارهایی که انجام می‌دهد، قرار دهد و مردم باید بدانند.
او تصریح کرد: این که برخی فکر می‌کنند لزومی ندارد همه مسایل به مردم گفته شود یا احیاناً ممکن است مورد سوءاستفاده قرار بگیرد، ناشی از آن است که کار خلافی در حال انجام است که نمی‌خواهند دیگران مطلع باشند یا احیاناً مردم را بالغ و ذی‌شعور نمی‌دانند و فکر می‌کنند فقط خود می‌فهمند و دیگران متوجه نمی‌شوند. در حالی که این حقوق مردم است و مردم هم باید در جریان مخارج آن قرار بگیرند و بدانند چه کاری با اموال آن‌ها صورت می‌گیرد. برای مثال گفته می‌شود در دوره‌ی هشت‌ساله‌ی دولت گذشته، هفتصد میلیارد دلار درآمد نفتی کشور بوده است؛ این مبلغ کجا هزینه شده است؟ این را مردم باید بدانند چون مال مردم است و حاکمان، امانتداران مردم هستند، نه مالک این اموال.
موسویان با تأکید بر این که باید به مالکین اموال یعنی مردم، گزارش داد و مشخص کرد که این اموال در کجا هزینه می‌شوند، گفت: وقتی چنین شفافیتی صورت بگیرد، اگر کمبودی هم هست و جایی هم باید مردم حتی هزینه کنند، مردم از جان و دل حتماً این کار را خواهند کرد اما وقتی این شفافیت صورت نگیرد، قطعاً رفتار به گونه‌ای دیگر خواهد بود. گاهی اوقات نیز اتفاقاتی رخ می‌دهد و افرادی با غارت هزاران میلیارد از اموال مردم فرار می‌کنند. این مسایل موجب می‌شود که مردم، آن همراهی را که در بعضی مسایل با دولت داشتند، دیگر نداشته باشند. چرا که نمی‌دانند اموال آن‌ها کجا صرف می‌شود یا می‌داند که گاهی بعضی این اموال را غارت می‌کنند. هر چه شفافیت مالی بین مردم و حکومت بیشتر باشد، حکومت بهتر می‌تواند به اهداف خود برسد، اگر واقعاً بخواهند کار مثبتی انجام دهند.
موسویان تصریح کرد: در شرایط ویژه‌ای که امروز با تحریم‌های آمریکا و … ایران در آن قرار دارد، اگر بخواهیم از فشار مسایل پیش آمده خارج شویم، جز با شفافیت و صداقت حاکمان و برخورد قاطع با متخلفان میسر نمی‌شود. امروز ما به دلیل حرکتی غیرمذهبی یا غیراخلاقی یک دختر چنان برخوردی می‌کنیم و حتی حاضریم آبروی او را هم ببریم اما وقتی به مفاسد اقتصادی می‌رسد یا حرف اول اسم متخلف آورده می‌شود یا اصلاً اسمی اطلاع‌رسانی نمی‌شود و معلوم نخواهد شد که چه کسانی در این فساد اقتصادی حضور داشتند. با وجود این دوگانگی طبیعی است که آن همراهی که باید بین مردم و حاکمیت باشد، اتفاق نمی‌افتد و این تفرقه مسلماً حکومت را در رساندن به اهدافش ناموفق می گذارد.
