چرا گشت ارشادی برای اختلاس گران نداریم؟

محمدتقی فاضل میبدی استاد دانشگاه مفید ضمن تأکید بر لزوم شفافیت مالی حکومت با مردم و همچنین برخورد با منکرات بزرگ از نظر اسلام گفت: امروز ما چطور گشت ارشاد می‌گذاریم تا حجاب خانم‌ها درست باشد و هزینه‌ی فراوانی هم برای آن متحمل می‌شویم، چرا چنین گشتی برای اختلاسگران نیست؟ منتظر می‌مانیم تا اموال عمومی از کشور خارج شود و بعد با حروف الفبا که مردم نشناسند، می‌گوییم فلان فرد، این قدر میلیارد تومان اختلاس کرده است. این موضوع تا امروز نه تنها کمتر نشده بلکه بیشتر شده است، در حالی که اگر برخورد جدی و قاطعی صورت می‌گرفت، این کار ادامه پیدا نمی‌کرد.
حجت‌الاسلام و المسلمین محمدتقی فاضل میبدی در گفت‌وگو با شفقنا با اشاره به تعالیم اسلام در مقوله بیت المال و اموال عمومی اظهار کرد: حساسیتی که اسلام نسبت به بیت‌المال و اموال عمومی دارد، در مورد منکرات دیگر کمتر مشاهده می‌شود. به عنوان مثال در جایی میان آیات مربوط به مساله مال گفته شده که «ولا تؤتوا السفهاء اموالکم التی جعل الله لکم قیاما» یعنی ثروتی که باعث قوام جامعه هست را در اختیار انسان‌های کم‌خرد قرار ندهید. به این دلیل این سخن را مطرح می‌کند که حیف و میل اموال عمومی، مساله‌ مهمی است و اگر این اموال در اختیار انسان کم خرد و غیرمتخصص قرار گیرد، قوام جامعه از بین می‌رود.
او با تأکید بر اینکه مراد از سفیه، دیوانه نیست، گفت: قرآن، تعبیر سفها را به کار برده است؛ سفها یعنی افرادی که در این کار، خرد کم دارند یا تخصص ندارند. این استاد دانشگاه، اغلب نامه‌های حضرت علی(ع) به استانداران، فرمانداران و کارگزاران خود را به دلیل حیف بیت‌المال توسط آن‌ها دانست و افزود: حضرت هیچ کجا نامه نزده است که چرا تار موی خانمی پیداست؟ چرا نمازی ترک شده است؟ اصلاً محتوای نامه‌های ایشان چنین مواردی نیست. آن چه در نگاه حضرت علی(ع) بسیار حساسیت‌برانگیز هست، آن است که چرا اموالی که متعلق به عموم مردم بود را بی‌جا مصرف و حیف و میل کردید.
او تصریح کرد: یکی از منکرات بزرگ در اسلام این است که ثروت جامعه که متعلق به عموم مردم است، در دست انسان‌هایی قرار گیرد که به دلیل خیانت یا نابخردی مورد سوءاستفاده واقع شود. در زمانی اموال عمومی از روی نابخردی از بین می‌رود و بر فرض در جایی سد می‌سازند که نباید و در جایی جاده می‌کشند که نباید و … و در زمانی دیگر با سوءاستفاده، اختلاس و رانت‌خواری در اموال مردم خیانت می‌شود.
میبدی با اشاره به اینکه امام صادق(ع) در جایی با این مضمون فرموده‌اند که «برای من فرقی ندارد؛ کسی که در رأس کار قرار گرفت، چه خیانت کند و چه کار را ضایع کند» گفت: یعنی خیانت‌کننده در اموال مردم و ضایع‌کننده‌ی کار هیچ فرقی نمی‌کنند و خروجی هر دو یکی است.
او با ابراز تأسف از اینکه امروز برخی آقایان روحانی به چیزهای کوچکی حساس هستند که در اسلام و در جامعه اصلاً حساسیتی بر آن‌ها نیست، اظهار کرد: این در حالیست که این افراد نسبت به آن چه اسلام، حساسیت بسیاری نسبت به آن دارد، حساسیتی نشان نمی‌دهند. برای مثال اگر گوشه‌ای از شهر، بناست کنسرتی برگزار شود، همه‌ی آقایان متوجه می‌شوند این کنسرت چیست و کجاست اما اگر بگویند در گوشه‌ی اداره‌ای چند میلیارد اختلاس شده است، فریاد هیچ کس بلند نمی‌شود.
این استاد دانشگاه با تأکید بر اینکه مسوولان رده‌ بالای کشور باید بپذیرند که نسبت به اموال عمومی حساسیت داشته باشند، گفت: اگر خیانتی به اموال مردم صورت گرفته است، مسئولان باید آشکارا در این مورد با مردم سخن بگویند. به عنوان مثال صدا و سیما فیلمی را از دختری پخش می‌کند و آبروی خانواده‌ای را می‌برد که اسلام اصلاً راضی به این کار نیست اما فرد اختلاسگر سودجویی که اموال مردم را از بین برده است،  برای اقرار به پشیمانی در تلویزیون مشاهده نمی‌شود. چرا که ممکن است آن فرد اختلاسگر وابسته به گوشه‌ای از حکومت یا مسوولی باشد و خواسته‌اند آبرویش نرود.
میبدی با بیان اینکه فرهنگ ما باید این باشد که چه چیز در اسلام، منکر بزرگ و چه چیز منکر کوچک است، گفت: امروز ما چطور گشت ارشاد می‌گذاریم تا حجاب خانم‌ها درست باشد و هزینه‌ی فراوانی هم برای آن متحمل می‌شویم، چرا چنین گشتی برای اختلاسگران نیست؟ منتظر می‌مانیم تا اموال عمومی از کشور خارج شود و بعد با حروف الفبا که مردم نشناسند، می‌گوییم فلان فرد، این قدر میلیارد تومان اختلاس کرده است. این موضوع تا امروز نه تنها کمتر نشده بلکه بیشتر شده است، در حالی که اگر برخورد جدی و قاطعی صورت می‌گرفت، این کار ادامه پیدا نمی‌کرد.
او با بیان این که متأسفانه ما از ابتدا این موارد را به عنوان منکر بزرگ تلقی نکردیم، اظهار کرد: اگر از ابتدا شفاف عمل می‌کردیم و با موضوع، شفاف برخورد می‌کردیم، اموال عمومی از بین نمی‌‌رفت. او با اشاره به نامه‌ای در نهج‌البلاغه خطاب به مالک اشتر با این مضمون که اگر بحث به عذرخواهی رسید با مردم آشکارا صحبت کنید، گفت: این موضوع یعنی آشکار کردن پاره‌ای از مسایل مربوط به حقوق جامعه در تعالیم دینی ما آمده است که مردم باید با خبر شوند و در جریان قرار بگیرند.
میبدی با بیان این که شفاف‌سازی در دنیای امروز بسیار جدی است، اظهار کرد: کسی که مسوول می‌شود، باید اموالش را مشخص کند که چقدر ثروت دارد و چند سال بعد چقدر ثروت دارد و بررسی شود که این ثروت از کجا آمده است. چرا امروز تا این حد روی پولشویی حساس هستند؟ به این دلیل که پول‌های بادآورده وارد شبکه‌ی بانکی نشود تا مشکلاتی ایجاد نکند. این یکی از قوانین خوب دنیاست. در دنیای امروز با وارد کردن بی حساب و کتاب پولی که مشخص نیست از کجا آمده است، برخورد می شود، اما متأسفانه در جامعه‌ی ما به این شکل نیست.
میبدی در پایان تصریح کرد: اسلامی که ما می‌شناسیم، می‌خواهد جامعه‌ی انسانی را قرآنی کند یعنی جامعه‌ای که در آن عدالت به معنای واقعی کلمه حاکم است و تفاوت‌های طبقاتی به معنایی که امروز وجود دارد، در آن مشاهده نمی‌شود. اسلام در تشکیل یک جامعه‌ی دینی بر مسایل مالی، فوق‌العاده حساس است اما متأسفانه ما امروز بر عدالت، ظلم اجتماعی، ظلم ساختاری و اموال عمومی حساسیتی که اسلام دارد را نداریم. در حالی که روی پاره‌ای از منکرات خرد که اسلام سعی می‌کند بپوشاند، حساب باز می کنیم و فریاد وا اسلام مان بلند می شود.