سید ابوالفضل موسویان: تقاضایی از حکومت نداشتیم و بهتر توانستیم اظهارنظر کنیم . (عملکرد نهادهای سیاسی حوزه علمیه.)
* اعضای مجمع محققین و مدرسین از لحاظ اندیشه و دیدگاه با جامعه مدسین متفاوت هستند
* در هر دو گروه اصلاح طلبی و اصولگرایی نگاه های افراطی دیده می شود
* کسانی را دعوت کردیم که همسو و هم نظر با مجمع باشند
* ملاک ما در جذب افراد جدید، نواندیشی دینی است
* مجمع محققین و مدرسین نشان داد در حوزه نگاه های متفاوتی هم وجود دارد
* هدف ما این بود که جامعه تصور نکند همه حوزویان یک گونه فکر می کنند
* مجمع توانسته به شکلی عمل کند که هیچ توقعی از حکومت نداشته باشد در نتیجه تاثیرپذیری هم نداشته است
* تقاضایی از حکومت نداشتیم و بهتر توانستیم اظهارنظر کنیم
* ما در این انتخابات طرفدار آقای روحانی بودیم ولی انتقادات جدی هم به ایشان داریم
* اگر حوزه نگاه جدیدی به مسائل نداشته باشد، نمی تواند جوابگوی نسل آینده باشد و منزوی خواهد شد
شفقنا- عضو شورای مرکزی مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم با اشاره به نگاه نواندیشی دینی به عنوان فلسفه وجود این مجمع گفت: اگر حوزه بخواهد در چارچوب نگاه سنتی و بسته خود حرکت کند، پاسخگوی نسل آینده نخواهد بود و دیری نمی پاید که این حوزه منزوی می شود.
حجت الاسلام سید ابوالفضل موسویان از اعضای اصلی و مرکزی شکل دهنده مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم در گفت وگو با خبرنگار شفقنا، درباره فلسفه وجودی مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم اظهار داشت: این مجمع توسط افرادی شکل گرفت که از لحاظ دیدگاه و افکار و اندیشه تفاوت هایی با جامعه مدرسین حوزه علمیه قم داشتند. آنها باور داشتند که دیدگاه هایشان به امام خمینی نزدیکتر است و این تصور بود که باید این دیدگاهها بیان و برای جامعه روشن شود.
او افزود: این در حالی بود که تقریبا نگاه کلی جامعه به حوزه، همان جامعه مدرسین بود و کسانی هم که در انقلاب فعال بودند و از ابتدا همراه امام بودند اعضای جامعه مدرسین بودند درحالیکه بسیاری از اعضای اولیه جامعه مدرسین به دلیل فوت و یا انصراف از عضویت تغییر پیدا کرده بودند بنابراین احساس می شد لازم است جمع دیگری شکل پیدا کند تا در تبیین نظرات امام و مواضع سیاسی که احیانا لازم بود گرفته شود نقشی داشته باشند و نظرات خود را برای جامعه مطرح کنند.
عضو شورای مرکزی مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم ادامه داد: لازم بود تا این تصور که نگاه حوزه همان نگاه جامعه مدرسین است یا نگاه انقلابیون حوزه همان نگاهی است که جامعه مدرسین اعلام می کند تغییر کرده و نشان داده شود که کسان دیگری هم در حوزه هستند که نگاه متفاوتی دارند لذا جمعی از اساتید حوزه در سال ۷۴-۷۳ گردهم آمده و جلساتی را تشکیل دادیم که که در آن زمان مرحوم عبایی، آیات بیات و موسوی تبریزی حضور داشتند و کم کم فعالیتهای اجتماعی خود را آغاز کردیم.
او به نخستین فعالیت های این مجمع اشاره کرد و گفت: اولین حرکت سیاسی مجمع در سال ۷۶ بود که نزد آقای خاتمی رفتیم و ایشان را به عنوان کاندیدای ریاست جمهوری معرفی کردیم. این در حالی بود که کاندیدای جامعه مدرسین، آقای ناطق نوری بودند که نتیجه رای آوردن آقای خاتمی کاندیدای مجمع محققین و مدرسین بود. البته ذکر این نکته لازم است که پیش از این جلسات متعددی از سوی گروه های مختلف برای راضی کردن آقای خاتمی جهت به صحنه آمدن صورت گرفت و یکی از این گروهها، مجمع محققین و مدرسین بود.
موسویان دلیل عدم تشکیل این مجمع در زمان حیات امام راحل را نیز مورد اشاره قرار داد و خاطرنشان کرد: تمام کسانی که به عضویت مجمع درآمدند تقریبا در زمان حیات امام خمینی(ره)، عهده دار مناصب مختلف اجرایی کشور از جمله دفتر تبلیغات اسلامی بودند اما بعد که به تدریج این مناصب گرفته و در اختیار دیگران قرار گرفت، احساس کردیم که باید کار دیگری را شروع کنیم تا بتوانیم دیدگاه ها و افکار خود را بیان نمائیم تا این تصور نباشد که حوزه همان چیزی است که جامعه مدرسین می گوید.
او در خصوص پایبندی اعضا به اهداف مجمع محققین و مدرسین بیان داشت: هدف از تشکیل مجمع این بود که به جامعه اعلام کنیم نگاه دیگری هم در حوزه وجود دارد گرچه ما در کلیت مسائل اسلام باهم اختلافی نداریم و همه در راستای دین و مذهب و اهداف عالی انقلاب هستیم اما نظرات و دیدگاه هایمان با یکدیگر متفاوت است.
عضو شورای مرکزی مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم تصریح کرد: برخی اسلام را اینگونه می بینند که با هرگونه نوآوری مخالفت کنند اما برخی این دیدگاه را ندارند و معتقدند می توان نوآوری ها را به شکلی در راستای اسلام و تشیّع تعریف کرد و جهت داد بنابراین این ضرورت احساس می شد و معتقدم مجمع محققین و مدرسین در حد توان و وسع خود در این زمینه موفق بوده است.
در هر دو گروه اصلاح طلبی و اصولگرایی نگاه های افراطی دیده می شود
او در مورد تفاوت مشی دو نهاد مجمع محققین و مدرسین و جامعه مدرسین حوزه علمیه قم عنوان کرد: از اصلاح طلب و اصولگرایی نمی توان تعریف مطلقی ارائه کرد چون در هردو نگاه و گروه، نگاه های تند و افراطی دیده می شود اما در کل می توان گفت که نگاه مجمع محققین و مدرسین بیشترین نگاهش به اصلاح طلبان بوده و این نگاه مورد تائید و قبول است و جامعه مدرسین هم جزو جریان اصولگرایی تعریف می شوند.
موسویان در خصوص دموکراتیک بودن فرآیند داخلی این مجمع هم ابراز داشت: تاکنون- از ابتدای تاسیس- بنای ما بر این بوده که همه تصمیمات با اکثریت آراء اتخاذ شود و هرگز روش دیگری را نداشتیم.
ملاک ما در جذب افراد جدید، نواندیشی دینی است
او در مورد پذیرش اعضای جدید هم گفت: در پذیرش اعضای جدید در طول این سالها همواره سعی کردیم کسانی را دعوت کنیم که همسو و هم نظر با مجمع باشند و ملاک ما در جذب افراد جدید، نواندیشی دینی است یعنی تصور ما این بوده که با نگاهی غیر از نگاه سنتی وارد قضیه شدیم و فکر می کنیم امام خمینی پرچمدار این جریان بود.
مدیر مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم در خصوص نقش این مجمع در توسعه سیاسی حوزه گفت: همه اعضای مجمع، اساتید حوزه و دارای کارهای پژوهشی هستند و به همین نسبت در محیط های خود موثر هستند بنابراین به همین مقدار نقش در حوزه دارند که می توانند شاگردانی را در حوزه تربیت کنند علاوه بر اینکه بسیاری افراد در حوزه هستند که همفکر ما هستند اما به دلایلی عضو مجمع نیستند.
او خاطرنشان ساخت: در انتخابات مختلفی که داشتیم، اکثریت حوزه همانند بسیاری از مناطق کشور همراه تفکر اصلاح طلبی بودند به عنوان مثال در انتخابات سال ۷۶، بیشترین رای در حوزه متعلق به آقای خاتمی بود کمااینکه در صندوق مربوط به رای بیوت مراجع عظام تقلید، بیشترین رای متعلق به آقای خاتمی بود بنابراین به نظر می رسد این تفکر و اندیشه در موارد مختلف نشان داده که این موقعیت را دارد که تاثیرگذار ظاهر شود و همچنین نشان داده که این تفکر در بدنه حوزه جایگاه بالایی دارد.
مجمع محققین و مدرسین نشان داد در حوزه نگاه متفاوتی هم وجود دارد
موسویان مهمترین موفقیت این مجمع را در نشان دادن نگاهی فراتر از نگاه سنتی موجود در حوزه دانست و ادامه داد: این مجمع توانسته به جامعه نشان دهد که در حوزه نگاه متفاوتی هم وجود دارد و تصور جامعه از حوزه تک صدایی نباشد بلکه در بین حوزویان و بزرگان حوزه کسانی هستند که نگاهشان با نگاه موجود در حوزه متفاوت است و این دسته معتقدند که نظرشان بر اساس مبانی اسلام و نگاه دینی با نظر دیگران متفاوت است.
هدف ما این بود که جامعه تصور نکند همه حوزویان یک گونه فکر می کنند
او تاکید کرد: هدف ما این بوده که جامعه تصور نکند همه حوزویان یک گونه فکر می کنند و نگاه حوزویان همان چیزی است که به صورت رسمی اعلام می شود بلکه این را خواستیم جا بیندازیم که در حوزه نگاه دیگری هم هست و ما توانستیم این را اعلام کنیم.
این استاد دانشگاه مفید قم در خصوص میزان تاثیرگذاری یا تاثیرپذیری مجمع بر حکومت گفت: مجمع توانسته به شکلی عمل کند که هیچ توقعی از حکومت نداشته باشد در نتیجه تاثیرپذیری هم نداشته است یعنی فعالیت اعضای مجمع از همان ابتدا، کار فرهنگی بوده و هیچ یک وارد کارهای اجرایی نشدیم و هیچ تقاضایی از مسئولانی که با ما همراه بودند، نداشتیم که مسئولیتی به ما بدهند و معتقدیم حوزه اگر بخواهد به طور جدی وارد شود، اینگونه بهتر می تواند تاثیر بگذارد؛ ما بدون هیچ توقعی از مسئولین و حکومت، دیدگاهها و نظرات خود را بیان می کنیم. بنابراین در زمانی که تائید کننده بودیم، منتقد هم بوده ایم و هیچگاه نبوده که بخواهیم به توجیه گری بپردازیم.
تقاضایی از حکومت نداشتیم بهتر توانستیم اظهارنظر کنیم
او خاطرنشان کرد: به این دلیل که تقاضایی از حکومت نداشتیم بهتر توانستیم اظهارنظر کنیم و لذا تاثیرپذیر نبوده و به دنبال تاثیرگذاری بودیم.
موسویان ابراز داشت: ما به عنوان اعضای مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم دنبال این نبودیم که خود را داخل دایره گروه یا جناح قرار داده و منحصر کنیم گرچه از باب اینکه اتفاقی ایجاد شود در جبهه اصلاحات که گروه های مختلف اصلاح طلب حضور دارند، هستیم و در تصمیمات کلان جبهه حق رای داریم.
او با تاکید بر اینکه این مجمع هیچ توقعی در زمینه مقام و منصب ندارد، عنوان کرد: شاید همین مساله باعث شده بتوانیم وحدت و وفاقی بین گروه های مختلف اصلاح طلب ایجاد کنیم.
عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم در مورد عملکرد نهادهای حوزوی در قالب جناح سیاسی گفت: اگر حوزویان بتوانند موضعی فارغ از احزاب رسمی و شناخته شده داشته باشند و بتوانند فراتر از این فکر کنند بهتر است، چون حوزویان باید حالت معنوی و اخلاقی را ترویج داده و گسترش دهند. متاسفانه منشا خیلی از اختلاف نظرات و دیدگاهها، اختلافات دنیوی و مادی است.
او اضافه کرد: ما باید ضمن پرداختن به مسائل سیاسی اخلاق را در جامعه گسترش دهیم و این توسعه اخلاقی صرفا با تواضع و فروتنی ممکن نیست بلکه بخشی از اخلاق در عرصه سیاسی این است که تحمل عقاید و نظرات دیگران را داشته باشیم و ما باید به این سمت برویم که دیدگاه های مخالف را پذیرفته و قبول کنیم که آنها هم می توانند در جامعه نقش داشته باشند.
موسویان تصریح کرد: از این جهت اگر ما فراجناحی عمل کنیم و به صورت حزب خاصی که با مبانی و اصول تعریف شده بسیار دوگم حرکت نکنیم بهتر است که نگاه کلی ما نگاه اسلام و تشیع و اخلاق اسلامی باشد.
او ابراز داشت: این مجمع همواره سعی کرده در جهت روشنگری و رفع نواقص حرکت کند یعنی اگر جایی اشکالاتی می دیدیم، گوشزد می کردیم و بی تفاوت نبودیم. حتی در بیانیه مناسبتهای مختلف آنچه که ضرورت تذکر داشته، وظیفه خود را انجام می دادیم.
این استاد دانشگاه به جایگاه مجمع در بین حوزویان و افکار عمومی اشاره کرد و گفت: با توجه به اینکه مواضع مجمع در بسیاری موارد مورد قبول حوزه قرار می گرفته، می توان آن را حمل بر مقبولیت مجمع کرد.
او اضافه کرد: از اعضای مجمع در جاهای مختلف جهت سخنرانی دعوت شده که استقبال خوبی از اعضای مجمع در شهرها و مناطق مختلف دیده ایم.
موسویان با اذعان به وجود خطا و اشتباهات این مجمع همچون دیگر تشکلها و نهادها ابراز داشت: ما از روی ناچاری مجبور به اعلام مواضعی بودیم و در شرایطی قرار گرفتیم که موضعی در یک زمینه ای داشتیم اما اینکه بخواهیم آن را صد درصد درست یا اشتباه بدانیم به قضاوت مردم بر می گردد.
در این انتخابات طرفدار آقای روحانی بودیم ولی انتقادات جدی هم به ایشان داریم
او به دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری اشاره کرد و افزود: ما در این انتخابات طرفدار آقای روحانی بودیم ولی انتقادات جدی هم به ایشان داریم. ممکن است بگویند در انتخاب گزینه اشتباه کردید، اما آیا گزینه بهتری هم بوده یا همین بوده که انتخاب کردیم گرچه اشکالاتی وجود دارد و نسبت به عملکردهای دولت بویژه در بحث اقتصادی و وضعیت معیشتی حرفهایی هم داریم و این حرکات اقتصادی مورد تائید ما نیست؛ شاید اگر حتی دست دولت هم نباشد دولت در اطلاع رسانی می تواند خیلی موارد را برای مردم بیان کند و به نظر ما در این جهت کوتاهی کرده است و باید بگوید در این وضعیت اقتصادی چه عواملی نقش دارند و چه کسانی مقصر هستند.
عضو شورای مرکزی مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم در مورد ادامه فعالیت این مجمع گفت: آنچه که در ذهن دوستان ماست اینکه باید تلاش جدی کنیم و این نگاهی که امام خمینی آغازگر آن بود و باید آن مساله تعقیب می شد که متاسفانه کنار گذاشته شده، باید پیگیری شود و حوزه باید از این حالت سنتی بسیار بسته خارج شود و این تقاضا الان در بطن حوزه وجود دارد منتها اجازه فعالیت داده نمی شود.
او ادامه داد: حوزویان با مسائل روز باید به شکل جدی تری آشنا شوند همانند کاری که مرحوم آیت الله موسوی اردبیلی کرد؛ اگر حوزه بخواهد تنها اقوال علمای گذشته را نقل کرده و بگوید، حداکثر احوطی جابجا می کند و تغییر چندانی نمی کند درحالیکه بسیاری از موضوعات فقهی ما عوض شده و تغییر کرده بنابراین ما اولا باید زمان خود را بشناسیم و موضوع شناسی داشته باشیم و حوزه باید با این مسائل آشنا شود و اگر با مسائل جدید و به روز آشنا نشود نمی تواند موضوع فقهی درست را تشخیص دهد.
موسویان تاکید کرد: اگر حوزه به این سمت نرود که نگاهی جدید به مسائل داشته و موضوع شناسی کند، نمی تواند جوابگوی نسل آینده باشد و منزوی خواهد شد.
* اعضای مجمع محققین و مدرسین از لحاظ اندیشه و دیدگاه با جامعه مدسین متفاوت هستند
* در هر دو گروه اصلاح طلبی و اصولگرایی نگاه های افراطی دیده می شود
* کسانی را دعوت کردیم که همسو و هم نظر با مجمع باشند
* ملاک ما در جذب افراد جدید، نواندیشی دینی است
* مجمع محققین و مدرسین نشان داد در حوزه نگاه های متفاوتی هم وجود دارد
* هدف ما این بود که جامعه تصور نکند همه حوزویان یک گونه فکر می کنند
* مجمع توانسته به شکلی عمل کند که هیچ توقعی از حکومت نداشته باشد در نتیجه تاثیرپذیری هم نداشته است
* تقاضایی از حکومت نداشتیم و بهتر توانستیم اظهارنظر کنیم
* ما در این انتخابات طرفدار آقای روحانی بودیم ولی انتقادات جدی هم به ایشان داریم
* اگر حوزه نگاه جدیدی به مسائل نداشته باشد، نمی تواند جوابگوی نسل آینده باشد و منزوی خواهد شد
شفقنا- عضو شورای مرکزی مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم با اشاره به نگاه نواندیشی دینی به عنوان فلسفه وجود این مجمع گفت: اگر حوزه بخواهد در چارچوب نگاه سنتی و بسته خود حرکت کند، پاسخگوی نسل آینده نخواهد بود و دیری نمی پاید که این حوزه منزوی می شود.
حجت الاسلام سید ابوالفضل موسویان از اعضای اصلی و مرکزی شکل دهنده مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم در گفت وگو با خبرنگار شفقنا، درباره فلسفه وجودی مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم اظهار داشت: این مجمع توسط افرادی شکل گرفت که از لحاظ دیدگاه و افکار و اندیشه تفاوت هایی با جامعه مدرسین حوزه علمیه قم داشتند. آنها باور داشتند که دیدگاه هایشان به امام خمینی نزدیکتر است و این تصور بود که باید این دیدگاهها بیان و برای جامعه روشن شود.
او افزود: این در حالی بود که تقریبا نگاه کلی جامعه به حوزه، همان جامعه مدرسین بود و کسانی هم که در انقلاب فعال بودند و از ابتدا همراه امام بودند اعضای جامعه مدرسین بودند درحالیکه بسیاری از اعضای اولیه جامعه مدرسین به دلیل فوت و یا انصراف از عضویت تغییر پیدا کرده بودند بنابراین احساس می شد لازم است جمع دیگری شکل پیدا کند تا در تبیین نظرات امام و مواضع سیاسی که احیانا لازم بود گرفته شود نقشی داشته باشند و نظرات خود را برای جامعه مطرح کنند.
عضو شورای مرکزی مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم ادامه داد: لازم بود تا این تصور که نگاه حوزه همان نگاه جامعه مدرسین است یا نگاه انقلابیون حوزه همان نگاهی است که جامعه مدرسین اعلام می کند تغییر کرده و نشان داده شود که کسان دیگری هم در حوزه هستند که نگاه متفاوتی دارند لذا جمعی از اساتید حوزه در سال ۷۴-۷۳ گردهم آمده و جلساتی را تشکیل دادیم که که در آن زمان مرحوم عبایی، آیات بیات و موسوی تبریزی حضور داشتند و کم کم فعالیتهای اجتماعی خود را آغاز کردیم.
او به نخستین فعالیت های این مجمع اشاره کرد و گفت: اولین حرکت سیاسی مجمع در سال ۷۶ بود که نزد آقای خاتمی رفتیم و ایشان را به عنوان کاندیدای ریاست جمهوری معرفی کردیم. این در حالی بود که کاندیدای جامعه مدرسین، آقای ناطق نوری بودند که نتیجه رای آوردن آقای خاتمی کاندیدای مجمع محققین و مدرسین بود. البته ذکر این نکته لازم است که پیش از این جلسات متعددی از سوی گروه های مختلف برای راضی کردن آقای خاتمی جهت به صحنه آمدن صورت گرفت و یکی از این گروهها، مجمع محققین و مدرسین بود.
موسویان دلیل عدم تشکیل این مجمع در زمان حیات امام راحل را نیز مورد اشاره قرار داد و خاطرنشان کرد: تمام کسانی که به عضویت مجمع درآمدند تقریبا در زمان حیات امام خمینی(ره)، عهده دار مناصب مختلف اجرایی کشور از جمله دفتر تبلیغات اسلامی بودند اما بعد که به تدریج این مناصب گرفته و در اختیار دیگران قرار گرفت، احساس کردیم که باید کار دیگری را شروع کنیم تا بتوانیم دیدگاه ها و افکار خود را بیان نمائیم تا این تصور نباشد که حوزه همان چیزی است که جامعه مدرسین می گوید.
او در خصوص پایبندی اعضا به اهداف مجمع محققین و مدرسین بیان داشت: هدف از تشکیل مجمع این بود که به جامعه اعلام کنیم نگاه دیگری هم در حوزه وجود دارد گرچه ما در کلیت مسائل اسلام باهم اختلافی نداریم و همه در راستای دین و مذهب و اهداف عالی انقلاب هستیم اما نظرات و دیدگاه هایمان با یکدیگر متفاوت است.
عضو شورای مرکزی مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم تصریح کرد: برخی اسلام را اینگونه می بینند که با هرگونه نوآوری مخالفت کنند اما برخی این دیدگاه را ندارند و معتقدند می توان نوآوری ها را به شکلی در راستای اسلام و تشیّع تعریف کرد و جهت داد بنابراین این ضرورت احساس می شد و معتقدم مجمع محققین و مدرسین در حد توان و وسع خود در این زمینه موفق بوده است.
در هر دو گروه اصلاح طلبی و اصولگرایی نگاه های افراطی دیده می شود
او در مورد تفاوت مشی دو نهاد مجمع محققین و مدرسین و جامعه مدرسین حوزه علمیه قم عنوان کرد: از اصلاح طلب و اصولگرایی نمی توان تعریف مطلقی ارائه کرد چون در هردو نگاه و گروه، نگاه های تند و افراطی دیده می شود اما در کل می توان گفت که نگاه مجمع محققین و مدرسین بیشترین نگاهش به اصلاح طلبان بوده و این نگاه مورد تائید و قبول است و جامعه مدرسین هم جزو جریان اصولگرایی تعریف می شوند.
موسویان در خصوص دموکراتیک بودن فرآیند داخلی این مجمع هم ابراز داشت: تاکنون- از ابتدای تاسیس- بنای ما بر این بوده که همه تصمیمات با اکثریت آراء اتخاذ شود و هرگز روش دیگری را نداشتیم.
ملاک ما در جذب افراد جدید، نواندیشی دینی است
او در مورد پذیرش اعضای جدید هم گفت: در پذیرش اعضای جدید در طول این سالها همواره سعی کردیم کسانی را دعوت کنیم که همسو و هم نظر با مجمع باشند و ملاک ما در جذب افراد جدید، نواندیشی دینی است یعنی تصور ما این بوده که با نگاهی غیر از نگاه سنتی وارد قضیه شدیم و فکر می کنیم امام خمینی پرچمدار این جریان بود.
مدیر مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم در خصوص نقش این مجمع در توسعه سیاسی حوزه گفت: همه اعضای مجمع، اساتید حوزه و دارای کارهای پژوهشی هستند و به همین نسبت در محیط های خود موثر هستند بنابراین به همین مقدار نقش در حوزه دارند که می توانند شاگردانی را در حوزه تربیت کنند علاوه بر اینکه بسیاری افراد در حوزه هستند که همفکر ما هستند اما به دلایلی عضو مجمع نیستند.
او خاطرنشان ساخت: در انتخابات مختلفی که داشتیم، اکثریت حوزه همانند بسیاری از مناطق کشور همراه تفکر اصلاح طلبی بودند به عنوان مثال در انتخابات سال ۷۶، بیشترین رای در حوزه متعلق به آقای خاتمی بود کمااینکه در صندوق مربوط به رای بیوت مراجع عظام تقلید، بیشترین رای متعلق به آقای خاتمی بود بنابراین به نظر می رسد این تفکر و اندیشه در موارد مختلف نشان داده که این موقعیت را دارد که تاثیرگذار ظاهر شود و همچنین نشان داده که این تفکر در بدنه حوزه جایگاه بالایی دارد.
مجمع محققین و مدرسین نشان داد در حوزه نگاه متفاوتی هم وجود دارد
موسویان مهمترین موفقیت این مجمع را در نشان دادن نگاهی فراتر از نگاه سنتی موجود در حوزه دانست و ادامه داد: این مجمع توانسته به جامعه نشان دهد که در حوزه نگاه متفاوتی هم وجود دارد و تصور جامعه از حوزه تک صدایی نباشد بلکه در بین حوزویان و بزرگان حوزه کسانی هستند که نگاهشان با نگاه موجود در حوزه متفاوت است و این دسته معتقدند که نظرشان بر اساس مبانی اسلام و نگاه دینی با نظر دیگران متفاوت است.
هدف ما این بود که جامعه تصور نکند همه حوزویان یک گونه فکر می کنند
او تاکید کرد: هدف ما این بوده که جامعه تصور نکند همه حوزویان یک گونه فکر می کنند و نگاه حوزویان همان چیزی است که به صورت رسمی اعلام می شود بلکه این را خواستیم جا بیندازیم که در حوزه نگاه دیگری هم هست و ما توانستیم این را اعلام کنیم.
این استاد دانشگاه مفید قم در خصوص میزان تاثیرگذاری یا تاثیرپذیری مجمع بر حکومت گفت: مجمع توانسته به شکلی عمل کند که هیچ توقعی از حکومت نداشته باشد در نتیجه تاثیرپذیری هم نداشته است یعنی فعالیت اعضای مجمع از همان ابتدا، کار فرهنگی بوده و هیچ یک وارد کارهای اجرایی نشدیم و هیچ تقاضایی از مسئولانی که با ما همراه بودند، نداشتیم که مسئولیتی به ما بدهند و معتقدیم حوزه اگر بخواهد به طور جدی وارد شود، اینگونه بهتر می تواند تاثیر بگذارد؛ ما بدون هیچ توقعی از مسئولین و حکومت، دیدگاهها و نظرات خود را بیان می کنیم. بنابراین در زمانی که تائید کننده بودیم، منتقد هم بوده ایم و هیچگاه نبوده که بخواهیم به توجیه گری بپردازیم.
تقاضایی از حکومت نداشتیم بهتر توانستیم اظهارنظر کنیم
او خاطرنشان کرد: به این دلیل که تقاضایی از حکومت نداشتیم بهتر توانستیم اظهارنظر کنیم و لذا تاثیرپذیر نبوده و به دنبال تاثیرگذاری بودیم.
موسویان ابراز داشت: ما به عنوان اعضای مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم دنبال این نبودیم که خود را داخل دایره گروه یا جناح قرار داده و منحصر کنیم گرچه از باب اینکه اتفاقی ایجاد شود در جبهه اصلاحات که گروه های مختلف اصلاح طلب حضور دارند، هستیم و در تصمیمات کلان جبهه حق رای داریم.
او با تاکید بر اینکه این مجمع هیچ توقعی در زمینه مقام و منصب ندارد، عنوان کرد: شاید همین مساله باعث شده بتوانیم وحدت و وفاقی بین گروه های مختلف اصلاح طلب ایجاد کنیم.
عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم در مورد عملکرد نهادهای حوزوی در قالب جناح سیاسی گفت: اگر حوزویان بتوانند موضعی فارغ از احزاب رسمی و شناخته شده داشته باشند و بتوانند فراتر از این فکر کنند بهتر است، چون حوزویان باید حالت معنوی و اخلاقی را ترویج داده و گسترش دهند. متاسفانه منشا خیلی از اختلاف نظرات و دیدگاهها، اختلافات دنیوی و مادی است.
او اضافه کرد: ما باید ضمن پرداختن به مسائل سیاسی اخلاق را در جامعه گسترش دهیم و این توسعه اخلاقی صرفا با تواضع و فروتنی ممکن نیست بلکه بخشی از اخلاق در عرصه سیاسی این است که تحمل عقاید و نظرات دیگران را داشته باشیم و ما باید به این سمت برویم که دیدگاه های مخالف را پذیرفته و قبول کنیم که آنها هم می توانند در جامعه نقش داشته باشند.
موسویان تصریح کرد: از این جهت اگر ما فراجناحی عمل کنیم و به صورت حزب خاصی که با مبانی و اصول تعریف شده بسیار دوگم حرکت نکنیم بهتر است که نگاه کلی ما نگاه اسلام و تشیع و اخلاق اسلامی باشد.
او ابراز داشت: این مجمع همواره سعی کرده در جهت روشنگری و رفع نواقص حرکت کند یعنی اگر جایی اشکالاتی می دیدیم، گوشزد می کردیم و بی تفاوت نبودیم. حتی در بیانیه مناسبتهای مختلف آنچه که ضرورت تذکر داشته، وظیفه خود را انجام می دادیم.
این استاد دانشگاه به جایگاه مجمع در بین حوزویان و افکار عمومی اشاره کرد و گفت: با توجه به اینکه مواضع مجمع در بسیاری موارد مورد قبول حوزه قرار می گرفته، می توان آن را حمل بر مقبولیت مجمع کرد.
او اضافه کرد: از اعضای مجمع در جاهای مختلف جهت سخنرانی دعوت شده که استقبال خوبی از اعضای مجمع در شهرها و مناطق مختلف دیده ایم.
موسویان با اذعان به وجود خطا و اشتباهات این مجمع همچون دیگر تشکلها و نهادها ابراز داشت: ما از روی ناچاری مجبور به اعلام مواضعی بودیم و در شرایطی قرار گرفتیم که موضعی در یک زمینه ای داشتیم اما اینکه بخواهیم آن را صد درصد درست یا اشتباه بدانیم به قضاوت مردم بر می گردد.
در این انتخابات طرفدار آقای روحانی بودیم ولی انتقادات جدی هم به ایشان داریم
او به دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری اشاره کرد و افزود: ما در این انتخابات طرفدار آقای روحانی بودیم ولی انتقادات جدی هم به ایشان داریم. ممکن است بگویند در انتخاب گزینه اشتباه کردید، اما آیا گزینه بهتری هم بوده یا همین بوده که انتخاب کردیم گرچه اشکالاتی وجود دارد و نسبت به عملکردهای دولت بویژه در بحث اقتصادی و وضعیت معیشتی حرفهایی هم داریم و این حرکات اقتصادی مورد تائید ما نیست؛ شاید اگر حتی دست دولت هم نباشد دولت در اطلاع رسانی می تواند خیلی موارد را برای مردم بیان کند و به نظر ما در این جهت کوتاهی کرده است و باید بگوید در این وضعیت اقتصادی چه عواملی نقش دارند و چه کسانی مقصر هستند.
عضو شورای مرکزی مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم در مورد ادامه فعالیت این مجمع گفت: آنچه که در ذهن دوستان ماست اینکه باید تلاش جدی کنیم و این نگاهی که امام خمینی آغازگر آن بود و باید آن مساله تعقیب می شد که متاسفانه کنار گذاشته شده، باید پیگیری شود و حوزه باید از این حالت سنتی بسیار بسته خارج شود و این تقاضا الان در بطن حوزه وجود دارد منتها اجازه فعالیت داده نمی شود.
او ادامه داد: حوزویان با مسائل روز باید به شکل جدی تری آشنا شوند همانند کاری که مرحوم آیت الله موسوی اردبیلی کرد؛ اگر حوزه بخواهد تنها اقوال علمای گذشته را نقل کرده و بگوید، حداکثر احوطی جابجا می کند و تغییر چندانی نمی کند درحالیکه بسیاری از موضوعات فقهی ما عوض شده و تغییر کرده بنابراین ما اولا باید زمان خود را بشناسیم و موضوع شناسی داشته باشیم و حوزه باید با این مسائل آشنا شود و اگر با مسائل جدید و به روز آشنا نشود نمی تواند موضوع فقهی درست را تشخیص دهد.
موسویان تاکید کرد: اگر حوزه به این سمت نرود که نگاهی جدید به مسائل داشته و موضوع شناسی کند، نمی تواند جوابگوی نسل آینده باشد و منزوی خواهد شد.
