آیت الله یوسفی غروی کارشناس تاریخ اسلام و استاد حوزه با اشاره به شناخت اسلام توسط شیعیان اظهار کرد: آغاز علم در نظر اسلام معرفت و شناخت پروردگار است و غایت علم هم توکل بر خداوند است، یعنی آغاز دین اسلام شناخت خداوند و انتهای آن اعتماد بر خداوند است.
آیت الله سیدمحمد هادی یوسفی غروی در گفت و گو با خبرنگار شفقنا درخصوص تشریح مفاهیم درست برای مردم در زمان امام صادق(ع) عنوان کرد: در زمان ایشان فرصتی حاصل شد که معارف صحیح اسلام و تشیع را بیان کنند و همچنین احکام شرعی را برای مردم تشریح کنند؛ بیشتر اخبار ائمه (ع) درباره معارف اسلام و معارف فکری، عقیدتی نسبت به تمام امامان پیشین و پسین توسط امام صادق(ع) منتشر شده است.
او درباره مذاهب مختلف در اسلام توضیح داد: دیگر مسلمانان در مذاهب خود، دو مذهب دارند یکی مذهب فکری عقیدتی و دیگری فقهی است. این مذاهبی که برای دیگر مسلمانان مثل حنفی، شافعی، حنبلی و مالکی می بینیم اگرچه اصل مذاهب فقهی بیش از این بوده اما به مرور زمان در این چهار مذهب حصر شده و دیگر مذاهب ممنوع شده تا این اواخر که شیخ جامع الازهر مصر اجازه تقلید از مذاهب شیعه سه گانه، مذهب چهار امامی زیدی و مذهب شش امامی اسماعیلی و مذهب دوازده امامی را صادر کرد.
یوسفی غروی گفت: دو یا سه مذهب دیگری که ممنوع بودند اما در میان مردم پیروانی داشتند مانند مذهب اوزاعی در بیروت، مذهب ظاهری از مذاهب اهل سنت و مذهب اباضیه که از مذاهب خوارج است و در مسقط، الجزایر، عمان، مغرب و تونس پیروانی داشتند هم مجاز شدند؛ بنابراین مذاهب از محاصره چهار مذهب رسمی تا ۹ مذهب مجاز رسمی رسید. اینها از مذاهب دیگر فقهی مسلمانان هستند که اصول اعتقادات آنها غالبا تابع مذهب ابوالحسن عشری بصری بغدادی است اما مذهب اهل بیت دو مذهب اعتقادی در فقه و معارف اعتقادی ندارند؛ چون شیعیان هم در مبانی فکری اعتقادی و هم در مسایل شرعی از یک منبع یعنی ائمه اطهار استفاده می کنند.
این استاد حوزه درخصوص عنوان امام صادق (ع) اظهار کرد: برخی می گویند امام صادق(ع) موسس مذهب جعفری هستند و این عنوان صحیح نیست چون موسس آن حضرت محمد(ص) هستند و در نهایت می توانیم بگوییم امام صادق(ع) نیز رییس مذهب شیعه هستند؛ چون بیشتر اصول و مبانی فکری شیعه در زمان ایشان تدوین شده است به همین دلیل هم مذهب جعفری گفته می شود.
این کارشناس تاریخ اسلام ادامه داد: البته اسلام هم دو معنی دارد یک معنای عام که تمام ادیان آسمانی و الهی اسلام بوده و یک معنی خاص هم دارد به معنی اسلام فعلی است که تا قیامت هم ادامه دارد. پیغمبر اکرم (ص) که موسس اسلام است نیز موسس مذهب تشیع است نه اینکه اسلام در تاریخی و تشیع در تاریخ دیگری پایه گذاری شده باشد و به دست کسی دیگری به غیر از پیامبر(ص) بنیان نهاده شده باشد.
او افزود: دو مذهب از مذاهب رسمی اهل سنت یعنی حنفی و مالکی در حدود نیمه قرن دوم می زیستند بنابراین معاصر امام صادق(ع) بودند بنابراین یک علت دیگری بود تا مذهب شیعه به ازای آنها به امام صادق(ع) نسبت داده شده بود.
یوسفی غروی با اشاره به ویژگی های شیعیان تصریح کرد: در اخبار ائمه اطهار(ع) به طور کلی و به ویژه در امام صادق(ع) برای شیعیان نشانه هایی آمده است که محدثین شیعه در کتاب هایی این اخبار را جمع آوری کردند. در سرآمد این کتاب ها، کتاب صفات شیعه از محروم ابن بابویه است.
این کارشناس تاریخ اسلام در پایان با توجه به ویژگی یک شیعه اضافه کرد: آغاز علم در نظر اسلام معرفت و شناخت پروردگار است و غایت علم هم توکل بر خداوند است، یعنی آغاز دین اسلام شناخت خداوند و انتهای آن اعتماد بر خداوند است.
