محمدتقی فاضل میبدی
عضو هیأت علمی دانشگاه مفید قم راهبرد سیاسی آیت الله سیستانی را عدم دخالت در امور جزیی کشور دانست و اظهار کرد: یکی از ویژگی های آیت الله سیستانی این است که در مسایل جزیی دخالت نمی کند ولی اگر حس کند تمامیت ارضی عراق در خطر است یا جنگ بین شیعه و سنی در حال شکل گیری است دخالت می کند و بیانیه های خوبی می دهد که تاثیرگذار هم هست.
حجت الاسلام والمسلمین محمدتقی فاضل میبدی در گفت و گو با شفقنا بیان کرد: بعد از حکومت بعث در عراق به ویژه پس از فوت آیت الله العظمی خویی لطمه بزرگی به حوزه علمیه نجف وارد شد ولی به لطف خداوند یک مرجع بزرگ و با نفوذی مثل آیت الله العظمی سیستانی روی کار آمد و تا اندازه ای حوزه را تمرکز داد و محوریت و مرجعیت ایشان تا حدودی حوزه نجف را منسجم کرد. آیت الله سیستانی به خاطر آن نفوذ معنوی و علمی که دارد تقریبا توانسته است حوزه را در یک مسیر علمی پیش از حکومت بعثی ها قرار دهد و حوزه را هدایت کند هر چند حوزه علمیه نجف مانند زمان آیت الله خویی، آیت الله حکیم و آیت الله شاهرودی نیست چراکه بسیاری از علما به حوزه علمیه قم یا دیگر حوزه های علمیه ایران مهاجرت کردند. بنابراین تا حدودی حوزه نجف خالی شد ولی به برکت وجود آیت الله سیستانی این حوزه از هم نپاشید و تا حدودی طلاب ماندند و حوزه را حیات دادند. البته در آنجا مراجع دیگری مثل آیت الله فیاض هستند که تاثیر بسزایی دارد ولی طبیعی است که آیت الله سیستانی در آنجا حرف اول را می زند و نقش اول را دارد.
او ادامه داد: آیت الله سیستانی در مسایل جزیی سیاسی خیلی کم دخالت می کند و در شأن مرجعیت نمی بیند که در مسایل جزیی و مسایلی که خیلی مربوط به نفوذ مرجعیت نیست دخالت کند ولی به هرحال من معتقد هستم که ایشان در حفظ استقلال و تمامیت ارضی عراق که یک مساله کلان است نقش خوبی ایفا کرد و جلوی اشغال عراق توسط بیگانگان را گرفت و با درایت و نفوذ خود توانست جلوی تجزیه عراق که هر لحظه ممکن بود اتفاق بیفتد یا اختلاف شدید بین شیعه و سنی و فرقه گرایی را بگیرد.
فاضل میبدی در خصوص راهبرد آیت الله سیستانی برای حفظ وحدت عراق گفت: در جلوگیری از افراطی گری عملکرد بسیار خوبی داشت چون فرد معتدلی است و به همان اندازه که برای طلاب و مردم شیعه احترام قایل است به همان اندازه هم برای حقوق اقلیت های دیگر به ویژه اهل سنت احترام قایل است و بسیار مواظب است که هیچ حقی از آنها کم نشود و ایراد بزرگی که به دولت قبلی عراق داشت همین بود که به هر حال حقوق بعضی از مردم عراق خصوصا اهل سنت نادیده گرفته می شد و این برای مرجعیت شیعه سخت بود که حقوق عده ای ولو اهل سنت در عراق رعایت نشود. به همین دلیل آیت الله سیستانی در میان اهل سنت به همان اندازه محبوبیت دارد که در میان شیعه محبوبیت دارد. بنابراین توانسته وحدت مسلمان ها را با نفوذ کلمه و نگاه بسیار بزرگی که دارد حفظ کند و ویژگی بزرگی که آیت الله سیستانی دارد که شاید در بین مراجع کمتر دیده باشم این است که خیلی به مسایل روز زمان خودش آگاه است.
او ادامه داد: ایشان کتاب هایی که مربوط به حوزه علوم انسانی و سیاسی است را می خواند و نه تنها در رابطه با عراق بلکه نسبت به کل منطقه، جدیدترین اطلاعات را دارد و همواره سعی می کند ذهن خود را به روز نگه دارد و بر اساس داده های ذهنی خودش که خیلی هم به روز است در مسایل کلان سیاسی تصمیم گیری می کند. با وجود اینکه سال هاست از خانه خود بیرون نمی آید و به دلیل مسایل امنیتی ارتباط کمی با عامه مردم دارد ولی ذهن به روزی دارد که باعث شده مسایل زمان خود را بشناسد. ویژگی دیگر این است که در مسایل جزیی دخالت نمی کند ولی اگر حس کند تمامیت ارضی عراق در خطر است یا جنگ بین شیعه و سنی در حال شکل گیری است دخالت می کند و بیانیه های خوبی می دهد که تاثیرگذار هم هست.
عضو هیات علمی دانشگاه مفید قم در خصوص ارتباط آیت الله سیستانی با حکومت و حوزه سیاست در ایران اظهار کرد: ایشان سعی می کنند در حوزه سیاست در ایران دخالت نکنند درست است ایرانی است ولی من نشنیدم در حوزه ایران و امور سیاسی ایران دخالتی کند. ممکن است به بعضی از افراد که نزد او می روند به طور ارشادی سخنی بگوید و نصیحتی کند اما دخالتی نمی کند و بیانیه ای هم نمی دهد که خیلی هم کار شایسته و درستی است.
فاضل میبدی در پایان خاطرنشان کرد: حضور در عرصه سیاست با دخالت فرق می کند من بر این باور هستم که ایشان دخالت فقها در عرصه سیاست را خیلی ضروری و لازم نمی داند خود ایشان در حوزه سیاست حضور و اطلاعات دارد سیره عملی ایشان اینطور نشان می دهد که فقیه باید ذهنش سیاسی و خودش هم در این مساله پیشتاز باشد ولی اینکه هر فقیهی بخواهد در هر چیزی دخالت کند از راهبردهای ایشان نیست. ایشان، روحانیت یعنی عالمان دین را کسانی می دانند که در رأس جریانات اشراف و نظارت دارند و در مواقع لزوم که مثلا کشور یا نظام با خطری بزرگ مواجه شود ارشادی وارد شوند اما دخالت نکنند.