وعده ها وگرانیها

محمدتقی فاضل میبدی
ای عجب آن عهد وآن سوگند کو؟
شاید کمتر دولتی به اندازه دولت فعلی، درجمهوری اسلامی ویا پیش از آن، از عدالت سخن به میان آورده باشد و شاید نشناسیم دولتی را که به اندازه این دولت از گزاره ها و شعارهای دینی استفاده کرده باشد و نیز ندانیم دولتی را که به قدر دولتمردان فعلی، به اصطلاح ،برای منافع ملی و حل مشکلات مردم بار سفر بسته باشند. و شاید وعده هایی که ریاست دولت نهم و دهم برای مبارزه با فقر و فساد مالی و اداری و بکارگیری مدیریت صحیح داده است از یاد مردم نرفته باشد و دولت برای تحقق این خواسته ها غالب مدیران مجربی که سالها تجربه اندوخته بودند، معزول وکسانی که کمتر تجربه ای در کارها نداشتند، درکارهای کلیدی کشور گماشت. و بعدا به دلایلی نصب و عزلهای زیادی صورت گرفت تا کار ملت وکشور سامان یابد.
روحانیونی که از پایگاه دین برای دفاع از دولت برخاستند و خطبه ها و تریبونها را در دفاع از این دولت اختصاص داده اند کم نبودند. و این دفاع تا آنجا پیش رفت که یکی از روحانیون، که الان جبهه ای به نام پایداری تشکیل داده است، این دولت را در ادامه دولت و ولایت رسول الله خواند.(نقل به مضمون) و به روایت روزنامه اعتماد مورخ 22/5/88 « مدیر آموزشی و پژوهشی امام خمینی ،(مصباح یزدی) اطاعت از احمدی نژاد را اطاعت از خدا دانست.» شاید تمامی این هزینه ها از حافظه ملت پاک نگشته باشد. علرغم تمامی آنچه که صورت گرفت، حال در این روزگار مردم شاهد تحقق کدامین از وعده ها یی هستند که حاکمان فعلی وعده آن رادادند؟ مگر نه این است عدالتی که دولت آن را همواره وعده میداد، همان عدالت اقتصادی و توزیع درست درآمدها بود؛ یعنی به اصطلاح خود آنان، فراهم نمودن پول نفت بر سر سفره های مردم از راه عدالت توزیع درست نیروی انسانی، یعنی سپردن کارها و اداره کشور به دست سالمترین مدیران جامعه که درآن اختلاس، رشوه، سودجویی و مبارزه برای مال اندوزی نباشد.
نگارنده این سطور نه کارشناس اختصاصی است و نه نگاه علمی به شاخصهای اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی را دارد؛ ممکن است دولتمردان فعلی خدمات بزرگی انجام داده باشند؛ ولی آنچه که در عینیت جامعه برابر چشم ملت می گذرد، قضاوت را بر همگان آسان می سازد و آن اینکه، وضع فعلی از لحاظ اقتصادی و تورم و گرانی لجام گسیخته قابل تحمل و تداوم نیست. وممکن است روزی فریاد مردم برسر هرکوی وبرزن بر آید.
روزی که کارشناس مهم اقتصادی، دلسوزانه، اظهارداشتند که پول یارانه ها را مستقیم به جیب مردم سرازیر کردن و یک کارت عابربانک جهت دلخوشی به دست آنان دادن و در هر ماه مبلغی به حساب آنان ریختن کار عقلایی و کارشناسی نیست، چرا چندان توجهی به نقد ناقدان و پند ناصحان مبذول نمی گشت، تا اینکه امروز آثار تورمی آن همه جا را فرا گرفته به گونه ای که برخی حامیان آنروز نیز معترضان امروز گشته اند. در اینجا باید به مراجع و عالمان وخطیبانی که، هرچند دیر، به درد گرانی و گرسنگی وتورم توجه نموده اند و مشکل گرانی را از گفته های مردم احساس کرده اند و به دولت تذکر دادند آفرین گفت. هرچند این فریادها دیر از حلقوم برآمد ولی صد شکر که برآمد، تا آیندگان نگویند روزی و روزگاری در یک دولت دینی بار گرانی وتورم کمر مردم را دو نیم کرد، ولی متولیان دین به کنجی لب فروبسته و فریادی برنیاوردند. انتظار مردم از عالمان غیر از این نیست.
کلام گوهر بار امام علی(ع) را به یاد آوریم که فرمود: خداوند از عالمان تعهد گرفته تا دربرابر تجاوز ظالمان و درد گرسنگان آرام و قرار نگیرند. «الا یقارو علی کظة ظالم ولا سغب مظلوم»(خطبه شقشقیه ش3) و از پیامبر خدا در تحف العقول چنین آموختیم: علامة رضی الله عن خلقه رخص اسعارهم و عدل و سلطانهم ... یعنی علامت خشنودی خداوند از یک جامعه ارزان بودن قیمتها وعادل بودن حاکمان ( نه در گفتار که در عمل ) می باشد. وعلامت ناخشنودی خداوند از یک جامعه گرانی قیمتها و جور حاکمان است (تحف العقول ).مراد از گرانی قیمتها یعنی نابرابری درآمدها وهزینه ها.
یکی از مدیران در دادگاه مفاسد اقتصادی اعلام می کند این جانب مبلغ هفت میلیاد و پانصد ملیون تومان از موردی پول گرفتم، ریاست محترم دادگاه می پرسد: چرا این مبلغ را گرفتی؟ می گوید در این پروژه دستور از بالا بود که پروژه به مناقصه نرود و من با این پول چند روزی لذت بردم وبعد پشیمان شدم.
یا موقعی که قاضی محترم دادگاه از مدیر متهم دیگر می پرسد، حقوق شما در ماه دو ملیون و چهارصد هزار تومان بوده است. چرا چهل و هفت ملیون تومان برداشت کرده ای؟ جوابی برای گفتن ندارد.
در این موارد انسان به یاد فرموده امام علی می افتد که فرمود: «یخضمون مال الله خضمة الابل نبتة الربیع» ، بیت المال را همانند شتران علفخوار که در فصل بهار علفها را می بلعند، بلعیدند.( امیدواریم دستور مقام محترم رهبری در پیگیری پرونده اختلاس بزرگ جدی گرفته شود تا این بلای خانمان سوز از ریشه بخشکد) شک نیست که این گرانیهای اخیر و لجام گسیخته که در این روزها دامن ملت را گرفته است، ریشه در جهالتها، سوء استفاده ها، سوء مدیریتها و رشوه گیریها و اختلاسهای بزرگ دارد که امروز شاهدیم.(اما صادق (ع)فرمود کسی که در راس کاری گمارده میشود، چه خائن باشد و چه جاهل، فرقی نمی کند(تحف العقول).
در گفتار گویندگان اخبار و مصاحبه های مسئولان، شاهد کنترل قیمتها و نزول نرخها هستیم ولی با مراجعه به بازار، شاهد کشوری و بازاری هستیم که نه تنها تن به قانون نداده بلکه از اخلاق و ترحم گریخته است. چرا که می بیند آن گویندگان و نصیحت کنندگان و مجریان قانون، خود به خلوت می روند "آن کار دیگر می کنند" اسلام به ما آموخته است که در برابر مشکلات اقتصادی مردم و ستمهایی که به خاطر بی تدبیریها بر آنان می رود ساکن و ساکت نباشیم. حضرت علی (ع)فرمود: ستمکار ترین فرد کسی است که ستم خود را دادگری بداند.
می دانیم که جامعه ما از لحاظ بهداشت و سلامتی جسم و روان چندان پیشرفته نیست؛ لهذا آمار بیماری بالا است. و از آنسو تامین هزینه های درمان " از پرداخت حق ویزیت تا تهیه دارو " و احتمالا پولهای کلانی که بیمارستان از بیماران می گیرند به گونه ای سرسام آور است که گاهی بیمار برای بهبود خود آرزوی مرگ می کند. چند روز قبل بیماری برای من زنگ زد و گفت گرفتار درد گوشم؛ به دکتر مراجعه کردم از من مبلغ سیزده هزار تومان تقاضای حق ویزیت کرد. از پرداخت آن عاجز بودم و نتوانستم گوشم را درمان کنم. با این همه شعار عدالت اقتصادی، حیاتی ترین و ضروری ترین مشکل مردم که درمان است هنوز حل نگشته است. افزایش هزینه های پزشکی، کافی نبودن بودجه سلامت، کم کاری مزمن و سهل نگاری بی محابا، بیش ترین فشارها را بر بخش سلامت کشور وارد می کند مشخص نیست ده درصد در آمد هدفمندی یارانه ها که بر اساس قانون باید به بخش سلامت اختصاص یابد به کجا رفته است چرا با وجود این همه ثروت باید مردم فقیر باشند و ما همیشه نگران فقر جامعه باشیم(روزنامه اطلاعات 17/2/91) به تجربه ثابت گشته است که هر گاه اقتصاد کشوری در هم بریزد اخلاق آن جامعه در هم فرو ریخته خواهد شد.
شگفت اینجاست تا چندی پیش دولت مردان این کشور گرانیها را نمی پذیرفتند و اکنون که پذیرفته اند راه چاره ای برای آن ندارند. خبرگزاری فارس گزارش رسمی بانک مرکزی را منتشر می کند که طی یک سال گذشته بیش از سی وسه قدم کالای اساسی از 18 تا 146 درصد گران شده است. آیا این است عدالتی که به مردم وعده داده شد ؟
ای عجب آن عهد وآن سوگند کو وعدهای آن لب چون قندکو؟
ممکن است کسی به خاطراین نابسامانیهای اقتصادی و بارگرانی فریادی برنیاورد وخشم خود را فروخورد؛ اما برخی از مردم برای جبران هزینه های زندگی خود ممکن است دست به هرکاری بزند. براساس اخبار صفحات حوادث روزنامه ها آمارهای قتل، طلاق، تجاوز و اعتیاد وجدان هر کسی را آزرده می سازد و می توان گفت یکی از عوامل مهم این پدیده های تلخ، نابسامانیهای اقتصادی و گرانی و تورم است. پیامبر اسلام فرمود:« الفقر کاد ان یکون کفرا» فقر جامعه را به کفر می کشاند.
یکی از مدیران بانک می گفت: هیچ زمانی مانند این چند سال چکها بدون پرداخت برنمی گشته است. با توجه به این مشکلات، معاون اول دولت اعلام می کند: دولت برای کنترل قیمتها برنامه ی مشخصی ندارد. و خود به جای یک منتقد می گوید: پیاز در بندر عباس هر کیلو نود تومان و در تهران هر کیلو هفتصد تومان، چرا اینگونه است ؟!! جواب این که چرا این گونه است چه کسی باید بدهد؟
چرا باید معاون اول دولت کشوری مانند ایران اینگونه سخن بگوید و خود به جای چاره جویی به جای یک منتقد بنشیند؟ آیا کشوری مانند ایران و یا یک جامعه دینی باید شاهد اینگونه مدیریتها باشد؟ مگر نخوانده ایم:
دراین خاک زرخیز ایران زمین نبودی بجز مردم پاک دین
بزرگی به مردی وبه فرهنگ بود گدایی در این مرزو بوم ننگ بود.( منسوب به فردوسی)
در دین مبین اسلام بلایی بزرگتر وخانمان سوزتر از ظلم اقتصادی نیست. جامعه برتر خداوند در قرآن کریم دو شاخصه دارد، یکی امنیت و آرامش خاطر برای همه آدمیان و دوم فراهم بودن مایحتاج مردم برای ادامه زندگی.(یاتیها رزقها رغدا من کل مکان/قرآن کریم /نحل آیه 112)بزرگترین درسی که اسلام به دولتمردان آموخته این است: اگر کسی در موردی که دانش آن را ندارد، اظهار نظر نماید، لعنت خدا وملائکه بر او باد. نگوییم چرا مکافات اینقدر بزرگ است، چون تاثیری که نظرات ناپخته در سرنوشت جامعه می گذارد زیانبار تر است. حال میان آموزه های اسلام تا عملکرد برخی مسئولان فاصله از ثری تا ثریاست.