کاملان: برخی از مسئولین با فرصت سوزی ها به بیت المال خیانت کردند.
استاد دانشگاه مفید قم، مصداق دست اندازی به بیت المال را تنها اختلاس و حقوق نجومی ندانست و گفت: فرصت سوزی هایی که توسط برخی از مسئولین از این کشور شده و برای آیندگان مشکلاتی ایجاد گردیده، دردهایی است که درمان ندارد. متأسفانه اراده جدی برای حفاظت از بیت المال در این ابعاد وجود ندارد چون هر کسی می خواهد به طریقی در این نظام گلیم خود را از آب بیرون بکشد.
حجت الاسلام والمسلمین محمد صادق کاملان از اعضای مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم در گفت وگو با شفقنا، درباره ضرورت حفاظت مسئولین از بیت المال، اظهار کرد: در توضیح حفاظت از بیت المال گاهی به طور مصداقی بیان می کنیم که مسئولین مستقیم بیت المال را به هدر دادند و اسراف کردند و برای خود و فرزندانشان برداشت کردند یا در این راه استفاده کرده اند، اما تصرف کردن در بیت المال برای منافع شخصی خودِ مسئول، کمتر به صورت یک پرونده و مساله جدی مطرح شده است.
فرصت سوزی ها از کشور و نظام به نوعی نابود کردن بیت المال است
او ادامه داد: آنچه مهم است ندانم کاری های آقایان در از بین رفتن بیت المال و فرصت هاست، منظور از این بیت المال تنها پول و امکانات نیست، فرصت سوزی هایی که از یک نظام، کشور و مردم می شود به مراتب هم اهمیت بیشتری دارد و هم از بین رفتن امکانات جامعه و مردم را به دنبال دارد لذا باید به این مسایل توجه داشته باشیم.
برخی از مسئولین بلاهای عظیمی بر سر جامعه، کشور و مردم آوردند
او این بُعد از دست اندازی به بیت المال را با ذکر نمونه ای توضیح داد و بیان کرد: مسئولی در منصبی گذارده می شود که رشته تحصیلی او هیچ ربطی به آن سمت و شغل ندارد به عنوان مثال شخصی که رشته الهیات خوانده را در حساس ترین پست در مسایل سیاست خارجی منصوب می کنند، این دو چه ربطی با هم دارند؟ این بزرگوار ولو اینکه نسبت به اموال هم دقت کند، اما چون از منصب و وظایف و لوازمی که این سمت دارد، آگاهی ندارد کارهایی از او سر می زند، برنامه هایی ایجاد می کند که به کلی به ضرر کشور است. یا شخصی به عنوان رییس جمهور گذاشته می شود، این شخص در ظاهر بسیار ساده زندگی می کند و نان و پنیر و خیار می خورد، اما ندانم کاری ها و ضربه های عجیبی که به بیت المال زد، تحریم هایی که به واسطه حرف های نسنجیده و نادرست او به کشور تحمیل شد، میلیاردها دلار به کشور ضرر زد و حیثیت نظام را خدشه دار کرد. این شخص شاید از بیت المال برای خود و خانواده اش برداشتی نکرد، اما با ندانم کاری های خود بلاهای عظیمی بر سر جامعه، کشور و مردم آورد.
او افزود: نمونه دیگری که می توانم بیان کنم مربوط به زمانی است که در ارتش مسئول بودم، شخصی به ظاهر بسیار مذهبی و به مناسک مذهبی عمل می کرد، اما ندانم کاری های او مشکلات جدی و عجیبی در آن برهه از زمان برای ارتش به وجود آورد.
کسانی که در مسئولیت خود تخصص و مهارت ندارند، نسبت به بیت المال خیانت کردند
او گفت: این بُعد از حفاظت یا خیانت به بیت المال، اصلاً مورد توجه قرار نمی گیرد؛ در انتصابات باید بین شخصیتی که در منصبی قرار می دهیم با معلومات و تجربیات او توجه داشته باشیم، عمدتاً افراد آماتور هستند و نسبت به مسئولیتی که می پذیرند از آگاهی و تجربیات بسیار کمی برخوردارند و این مسایل ضربات مهلکی به کشور و بیت المال وارد می کند.
روش پیامبر(ص) و همه امامان در مورد بیت المال عقلایی بود
او با بیان اینکه باید فرمایشات امیرالمومنین علی(ع) و پیامبر(ص) در مورد بیت المال را به معنای عام گرفت نه به معنای خاص و موردی، اظهار کرد: روش پیامبر(ص) و همه امامان در مورد بیت المال عقلایی بود، گاهی تا نام پیامبر (ص) و امام معصوم آورده می شود تلقی ما این است که امام و پیامبر در اداره جامعه روش خاصی به غیر از روش عقلا دارند، در صورتی که اینطور نیست، در زندگی اجتماعی و اداره جامعه، پیامبر و امام معصوم روش عقلا را دارند، عقلا نسبت به بیت المال تحفظ می کنند و حقوق مردم را رعایت می کنند، اگر حقوق مردم را رعایت نکنند همان مردمی که به آنان رأی دادند، رأی ها خود را پس می گیرند و آنها را از سرکار بر می دارند.
او ادامه داد: این روش در سیره امیرالمومنین علی(ع) و رسول خدا(ص) ظهور و بروز بیشتری داشت، چون آنها علاوه بر نظر مردم، جلب رضایت خداوند را نیز مدنظر داشتند؛ رضایت خداوند، رضایت همین مردم و نظام است بنابراین در این مسایل دیدگاه و نظر پیامبر(ص) و امام همان نظر عقلایی است با مقداری دقت های بیشتر و جدی تر. به عبارت دیگر آنان نه تنها در مقام عمل حفاظت از بیت المال را رعایت می کردند بلکه در جامعه و روح و روان هم هرگز گرایشی به بلعیدن بیت المال مسلمین و تصرف در مال غیر و تضییع حقوق مردم نداشتند لذا امیرالمومنین علی(ع) می فرمایند: «این حکومت بر شما برای من از نظر ارزش های ظاهری پست تر از یک عطسه بز است» اینها همه حاکی از این است که در مقام دل و جان هم علاوه بر عمل، هرگز گرایش به استفاده از بیت المال و تضییع حقوق مردم نداشتند.
راهکار جلوگیری از زندگی های اشرافی مسئولین، نظارت عمومی است
او در ادامه نسبت به زندگی اشرافی برخی از مسئولین نیز انتقاد کرد و گفت: وقتی یک نظام نهادینه می شود و از حالت مردمی خارج می شود، ارتباطش با مردم بسیار ضعیف می گردد و به صورت یک نهاد در می آید. اگر مسئولی خصلت و روحیه زندگی اشرافی داشته باشد – که در برخی ها هست- با کسب درآمد بیشتر به واسطه مسئولیتی که می پذیرد، طبیعی است که زندگی اشرافی خواهد داشت؛ راه و چاره آن نظارت عمومی است، امر به معروف و نهی از منکر، نظارت عمومی را می طلبد و این نظارت عمومی نیاز به داشتن اطلاعات و آگاهی دارد، لازمه اطلاعات و آگاهی، آزادی است از جمله آزادی قلم و بیان، تا مردم بتوانند مسایل را بیان کنند و گردش اطلاعات صورت گیرد، وقتی گردش اطلاعات آزادانه رخ دهد و ذهن مردم آگاه باشد نظارت عمومی اتفاق می افتد، در چنین شرایطی حتی اگر مسئولی فطرت اشرافی گری داشته باشد به خاطر نظارت مردم حواس خود را جممع می کند، اما اگر نظارت عمومی نباشد و خصلت اشرافی گری در ذات مسئول باشد، بسیار طبیعی است که این اتفاق می افتد و در حال حاضر هم این اتفاق افتاده است.
مسئولین به جای جنجال های سیاسی، دلسوزانه برای پیشرفت کشور فکر و برنامه ریزی کنند
او تصریح کرد: در کشور ما و بسیاری از کشورها، خط و خطوط و دسته بندی های سیاسی وجود دارد و به واسطه آن هر کسی مسایل و مشکلات موجود را به صورت یک چماق علیه طرف مقابل خود استفاده می کند، در صورتی که مسئولین و سیاسیون باید دلسوزانه فکر و برنامه ریزی کنند و از این هیاهوها و جنجال های سیاسی پرهیز کنند که شاهدیم آقایان پرهیز نمی کنند و می خواهند تا همیشه در همین فضای گرگ و میش زندگی کنند.
فرصت سوزی ها توسط مسئولین دردهایی است که درمان ندارد
کاملان در پایان گفت: همه اختلافات و گرفتاری ها و اختلاس ها یک بحث جزئی است وگرنه فرصت سوزی هایی که از این کشور شده و برای آینده این کشور مشکل ایجاد کرده، دردهایی است که درمان ندارد تا وقتی که وضعیت همین باشد، مگر اینکه این غده های سرطانی در نظام جراحی و پاک سازی شوند همانطور که وقتی یک غده سرطانی را عمل می کنند اطراف آن را هم می سوزانند تا دوباره رشد نکند. مسئولین همه این حرف ها را از ما بهتر می دانند، ولی متأسفانه اراده جدی برای انجام آن نیست به این دلیل که هر کسی می خواهد به طریقی در این نظام گلیم خود را از آب بیرون بکشد.
استاد دانشگاه مفید قم، مصداق دست اندازی به بیت المال را تنها اختلاس و حقوق نجومی ندانست و گفت: فرصت سوزی هایی که توسط برخی از مسئولین از این کشور شده و برای آیندگان مشکلاتی ایجاد گردیده، دردهایی است که درمان ندارد. متأسفانه اراده جدی برای حفاظت از بیت المال در این ابعاد وجود ندارد چون هر کسی می خواهد به طریقی در این نظام گلیم خود را از آب بیرون بکشد.
حجت الاسلام والمسلمین محمد صادق کاملان از اعضای مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم در گفت وگو با شفقنا، درباره ضرورت حفاظت مسئولین از بیت المال، اظهار کرد: در توضیح حفاظت از بیت المال گاهی به طور مصداقی بیان می کنیم که مسئولین مستقیم بیت المال را به هدر دادند و اسراف کردند و برای خود و فرزندانشان برداشت کردند یا در این راه استفاده کرده اند، اما تصرف کردن در بیت المال برای منافع شخصی خودِ مسئول، کمتر به صورت یک پرونده و مساله جدی مطرح شده است.
فرصت سوزی ها از کشور و نظام به نوعی نابود کردن بیت المال است
او ادامه داد: آنچه مهم است ندانم کاری های آقایان در از بین رفتن بیت المال و فرصت هاست، منظور از این بیت المال تنها پول و امکانات نیست، فرصت سوزی هایی که از یک نظام، کشور و مردم می شود به مراتب هم اهمیت بیشتری دارد و هم از بین رفتن امکانات جامعه و مردم را به دنبال دارد لذا باید به این مسایل توجه داشته باشیم.
برخی از مسئولین بلاهای عظیمی بر سر جامعه، کشور و مردم آوردند
او این بُعد از دست اندازی به بیت المال را با ذکر نمونه ای توضیح داد و بیان کرد: مسئولی در منصبی گذارده می شود که رشته تحصیلی او هیچ ربطی به آن سمت و شغل ندارد به عنوان مثال شخصی که رشته الهیات خوانده را در حساس ترین پست در مسایل سیاست خارجی منصوب می کنند، این دو چه ربطی با هم دارند؟ این بزرگوار ولو اینکه نسبت به اموال هم دقت کند، اما چون از منصب و وظایف و لوازمی که این سمت دارد، آگاهی ندارد کارهایی از او سر می زند، برنامه هایی ایجاد می کند که به کلی به ضرر کشور است. یا شخصی به عنوان رییس جمهور گذاشته می شود، این شخص در ظاهر بسیار ساده زندگی می کند و نان و پنیر و خیار می خورد، اما ندانم کاری ها و ضربه های عجیبی که به بیت المال زد، تحریم هایی که به واسطه حرف های نسنجیده و نادرست او به کشور تحمیل شد، میلیاردها دلار به کشور ضرر زد و حیثیت نظام را خدشه دار کرد. این شخص شاید از بیت المال برای خود و خانواده اش برداشتی نکرد، اما با ندانم کاری های خود بلاهای عظیمی بر سر جامعه، کشور و مردم آورد.
او افزود: نمونه دیگری که می توانم بیان کنم مربوط به زمانی است که در ارتش مسئول بودم، شخصی به ظاهر بسیار مذهبی و به مناسک مذهبی عمل می کرد، اما ندانم کاری های او مشکلات جدی و عجیبی در آن برهه از زمان برای ارتش به وجود آورد.
کسانی که در مسئولیت خود تخصص و مهارت ندارند، نسبت به بیت المال خیانت کردند
او گفت: این بُعد از حفاظت یا خیانت به بیت المال، اصلاً مورد توجه قرار نمی گیرد؛ در انتصابات باید بین شخصیتی که در منصبی قرار می دهیم با معلومات و تجربیات او توجه داشته باشیم، عمدتاً افراد آماتور هستند و نسبت به مسئولیتی که می پذیرند از آگاهی و تجربیات بسیار کمی برخوردارند و این مسایل ضربات مهلکی به کشور و بیت المال وارد می کند.
روش پیامبر(ص) و همه امامان در مورد بیت المال عقلایی بود
او با بیان اینکه باید فرمایشات امیرالمومنین علی(ع) و پیامبر(ص) در مورد بیت المال را به معنای عام گرفت نه به معنای خاص و موردی، اظهار کرد: روش پیامبر(ص) و همه امامان در مورد بیت المال عقلایی بود، گاهی تا نام پیامبر (ص) و امام معصوم آورده می شود تلقی ما این است که امام و پیامبر در اداره جامعه روش خاصی به غیر از روش عقلا دارند، در صورتی که اینطور نیست، در زندگی اجتماعی و اداره جامعه، پیامبر و امام معصوم روش عقلا را دارند، عقلا نسبت به بیت المال تحفظ می کنند و حقوق مردم را رعایت می کنند، اگر حقوق مردم را رعایت نکنند همان مردمی که به آنان رأی دادند، رأی ها خود را پس می گیرند و آنها را از سرکار بر می دارند.
او ادامه داد: این روش در سیره امیرالمومنین علی(ع) و رسول خدا(ص) ظهور و بروز بیشتری داشت، چون آنها علاوه بر نظر مردم، جلب رضایت خداوند را نیز مدنظر داشتند؛ رضایت خداوند، رضایت همین مردم و نظام است بنابراین در این مسایل دیدگاه و نظر پیامبر(ص) و امام همان نظر عقلایی است با مقداری دقت های بیشتر و جدی تر. به عبارت دیگر آنان نه تنها در مقام عمل حفاظت از بیت المال را رعایت می کردند بلکه در جامعه و روح و روان هم هرگز گرایشی به بلعیدن بیت المال مسلمین و تصرف در مال غیر و تضییع حقوق مردم نداشتند لذا امیرالمومنین علی(ع) می فرمایند: «این حکومت بر شما برای من از نظر ارزش های ظاهری پست تر از یک عطسه بز است» اینها همه حاکی از این است که در مقام دل و جان هم علاوه بر عمل، هرگز گرایش به استفاده از بیت المال و تضییع حقوق مردم نداشتند.
راهکار جلوگیری از زندگی های اشرافی مسئولین، نظارت عمومی است
او در ادامه نسبت به زندگی اشرافی برخی از مسئولین نیز انتقاد کرد و گفت: وقتی یک نظام نهادینه می شود و از حالت مردمی خارج می شود، ارتباطش با مردم بسیار ضعیف می گردد و به صورت یک نهاد در می آید. اگر مسئولی خصلت و روحیه زندگی اشرافی داشته باشد – که در برخی ها هست- با کسب درآمد بیشتر به واسطه مسئولیتی که می پذیرد، طبیعی است که زندگی اشرافی خواهد داشت؛ راه و چاره آن نظارت عمومی است، امر به معروف و نهی از منکر، نظارت عمومی را می طلبد و این نظارت عمومی نیاز به داشتن اطلاعات و آگاهی دارد، لازمه اطلاعات و آگاهی، آزادی است از جمله آزادی قلم و بیان، تا مردم بتوانند مسایل را بیان کنند و گردش اطلاعات صورت گیرد، وقتی گردش اطلاعات آزادانه رخ دهد و ذهن مردم آگاه باشد نظارت عمومی اتفاق می افتد، در چنین شرایطی حتی اگر مسئولی فطرت اشرافی گری داشته باشد به خاطر نظارت مردم حواس خود را جممع می کند، اما اگر نظارت عمومی نباشد و خصلت اشرافی گری در ذات مسئول باشد، بسیار طبیعی است که این اتفاق می افتد و در حال حاضر هم این اتفاق افتاده است.
مسئولین به جای جنجال های سیاسی، دلسوزانه برای پیشرفت کشور فکر و برنامه ریزی کنند
او تصریح کرد: در کشور ما و بسیاری از کشورها، خط و خطوط و دسته بندی های سیاسی وجود دارد و به واسطه آن هر کسی مسایل و مشکلات موجود را به صورت یک چماق علیه طرف مقابل خود استفاده می کند، در صورتی که مسئولین و سیاسیون باید دلسوزانه فکر و برنامه ریزی کنند و از این هیاهوها و جنجال های سیاسی پرهیز کنند که شاهدیم آقایان پرهیز نمی کنند و می خواهند تا همیشه در همین فضای گرگ و میش زندگی کنند.
فرصت سوزی ها توسط مسئولین دردهایی است که درمان ندارد
کاملان در پایان گفت: همه اختلافات و گرفتاری ها و اختلاس ها یک بحث جزئی است وگرنه فرصت سوزی هایی که از این کشور شده و برای آینده این کشور مشکل ایجاد کرده، دردهایی است که درمان ندارد تا وقتی که وضعیت همین باشد، مگر اینکه این غده های سرطانی در نظام جراحی و پاک سازی شوند همانطور که وقتی یک غده سرطانی را عمل می کنند اطراف آن را هم می سوزانند تا دوباره رشد نکند. مسئولین همه این حرف ها را از ما بهتر می دانند، ولی متأسفانه اراده جدی برای انجام آن نیست به این دلیل که هر کسی می خواهد به طریقی در این نظام گلیم خود را از آب بیرون بکشد.
