ایران، قم

20.54°C
آسمان صاف
دوشنبه
17.14°C / 23.61°C
سه شنبه
16.28°C / 29.6°C
چهارشنبه
19.35°C / 29.43°C
پنج شنبه
17.77°C / 27.31°C
جمعه
18.12°C / 27.37°C
شنبه
20.95°C / 30.91°C

لزوم نگاه واقع بینانه علما به واقعیات جامعه

محمدتقي فاضل ميبدي
در حاشيه سخنان آقای مصباح يزدي
در برخي رسانه ها از قول مصباح يزدي چنين آمده بود:
...اينها خيال مي كنندكليد حل همه مشكلات مسايل اقتصاد است و مي گويند تا اين حل نشود كارهاي فرهنگي درست نمي شود، اما انبيا و اوليا خلاف اين را مي گفتند." ايشان افزوده: بيشتر مفاسد از جانب ثروتمندان رخ مي دهد، فقرا به دنبال يك لقمه نان هستند... برخي مي گويند ما مي خواهيم گرانيها برطرف شود و هيچ مشكلي نداشته باشيم. راحتي براي مومنان تنها در بهشت حاصل مي شود و بايد براي رسيدن آن در اين دنيا سختيها را تحمل كنيم.
در اين جا بايد مطالبي را خدمت ايشان معروض داشت:
١- حل مسايل اقتصادي از بنياديترين و كليدترين مسايل جامعه بشري است. در قرآن كريم قريب به صد آيه از مسايل زكات، انفاق و دعوت به عدالت به عنوان از بين بردن فاصله طبقاتي نازل گشته است و حق محرومان را در اموال اغنياء دانسته است و علت اين كه زكات در كنار صلوات آمده، يعني عبادت بدون اقتصاد و معيشت معنا ندارد. خداي قران خدايي است كه عبادت، امنيت و معيشت جامعه را در كنار هم قرار مي دهد «فَلْيَعْبُدُوا رَبَّ هذَا الْبَيْتِ الَّذِي أَطْعَمَهُمْ مِنْ جُوعٍ وَ آمَنَهُمْ مِنْ خَوْفٍ». جامعه قراني جامه اي است كه مايحتاج مردم بايد به اندازه كافي در اختيار شان باشد.« وَ ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلاً قَرْيَةً كانَتْ آمِنَةً مُطْمَئِنَّةً يَأْتِيها رِزْقُها رَغَداً». وشهر مسلمانان بايد شهر امن وآرامش باشد.( قرية امنة مطمنة) .اگر پيامبران تنها براي مبارزه با كفر آمده بودند قرأن كريم از جنگ مترفان با پيامبران صحبت نمي كرد .
٢- اين كه در بيانات اين استاد آمده است كه بيشتر فساد به دست ثروتمندان صورت مي گيرد، بايد گفت بيشتر فساد در جايي است كه مسايل اقتصادي جامعه حل نشده باشد و غالبا فساد در جايي است كه فقر وجود داشته باشد. پيامبر(ص) فرمودند:«كاد الفقر ان يكون كفرا» يعني: فقر زاينده كفر است. يا فرمودند: لولا الخبز ما صمنا ولا صلينا، يعني خدايا اگر نان ( مايحتاج مردم) نباشد نماز و روزه اي بجا آورده نمي شود، يعني نان ستون نماز است و نماز ستون دين. فقر در اين دسته از روايات موجب هر گونه فسادي است.
آقاي مصباح لابد مي دانند بر اساس تحقيقاتي كه صورت گرفته عامل بيشتر طلاقها در جامعه فقر وناداري خانواده هاست. علت اين كه مردم حاضر مي شوند كليه خود را به فروش بگذارند عاملي جز فقر نيست. علت اين كه آمار اعتياد در جامعه بالا است نابساماني شرايط اقتصادي و نرخ رشد بالاي بيكاري است. چگونه مي توان تصور كرد كه مردم به فكر دين باشند ولي به فكر گراني و مشكلات اقنصادي نباشند. به قول سعدي
اگر روي به محراب دارند دلشان در گرو بازار است
لابد آقاياني كه تا اين اندازه براي دين خدا دل مي سوزانند، دغدغه مسايل معيشتي ندارند و از آينده فرزندان خود نگران نمي باشند. حفظ دين وظيفه هر دينداري است، اما بايد معناي دين را روشن كرد شايد قرائتي كه آقايان از دين دارند اين است كه بايد هميشه رياضت كشيد و رفاه و راحتي را در جهان آخرت و در بهشت برين ًجست و جستجو كرد. ًچنين قرائتي با سيره و سلوك پيمبر و اصحاب نمي سازد و شخصيتي مانند ابوذر غفاري با معاويه ناسازگار نمي شد و شهيد نمي گشت.
٣- اگر آقايان در انقلاب عليه رژيم گذشته حضور داشتند، مي دانستند كه یکی از عوامل انقلاب مردم، ظلمهاي اقتصادي بود كه در رژيم گذشته صورت مي گرفت. مردم مشكلي در مسايل نماز و روزه و حج نداشتند. اگر هم دغدعه دين داشتنند، ديني را مي خواستند كه عدالت اقتصادي و مبارزه با تكاثر اموال در راس آن باشد. اگر آقاي مصباح قرائتي از دين دارند، كه حقشان است اما بينش ديني خود را حق مطلق ندانند و اگر مي دانند به قرائت ديگران از دين احترام بگذارند. كساني كه غير از ايشان مي انديشند، نه دغدغه شان از دين كمتر است و نه فهم كمتري از دين دارند. در حوزه علميه عالمان بزرگي هستند كه مانند مصباح نمي اندشند. خداوند دين را براي نجات مردم از ظلم فرو فرستاده است در ادبيات ديني زيان ظلم براي جامعه بيشتر از كفر است. كفر خسران فردي دارد ولي ظلم است كه جامعه را به هلاكت مي رساند و اين ظلم است كه در پي آن كفر زاييده مي شود. چرا برخي از آقايان كه در اين چند سال سنگ دين به سينه مي زدند، يك بار نپرسيدند كه اين درآمدهاي نفتي چند صدميليون دلار كجا صرف شد؟ و سرنوشت اخلالگران و اختلاسگران و رانت خواران چه شد؟ آيا اين پديده هاي شوم اقتصادي، كه متاسفانه در كسوت دين انجام مي شود، بيشتر باعث بدبيني نسبت به دين مي شود، يا يك مقاله اي كه يك مساله تاريخي را به نقدكشيده است ؟ مگر در سرلوحه تعاليم ابياء مبارزه با قارونهاي اقتصادي زمان نبوده است؟ بر اساس گزارشهاي موجود هزاران خودروي مدل بالا و گرانقيمت با دلار هزار تومان دراين چند سال دولت عدالت وارد گشت و الان در خيابانهاي تهران و ديگر شهرها جلوي چشم فقران بيشماري تردد مى كنند، در حاليكه بيماران، داروي خود را با دلار بالاي سه هزار تومان تهيه مي نمايند. چرا نسبت به اين گونه موارد فريادي از حلقومى بر نمي آيد؟ نگارنده اين سطور از امثال آقاي مصباح تقاضا مي كند نسبت به واقعيات جامعه نگاه واقع بين تري داشته باشند و اگر بر اين باورند كه جوانان نسبت به دين كم توجهند، كه باور درستي است، ريشه أنرا درست بشناسند و از كنار فقر و گراني و ظلمهاي اقتصادي به سادگي نگذرند، چون اقتصاد اصلي است كه همه پيامبران به اصلاح آن به نفع توده هاي مردم توجه داشتند.

Image

فَبَشِّرْ عِبَادِ الَّذِينَ يَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَيَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ

 

پس بشارت ده به آن بندگان من كه به سخن گوش فرا مى‏ دهند و بهترين آن را پيروى مى كنند

مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم