باید رساله‌ی عملیه‌ با ادبیات و پاسخ به مسایل امروز شکل بگیرد

محمدتقی فاضل میبدی استاد دانشگاه مفید با تأکید بر لزوم شورایی شدن مرجعیت یا قرار گرفتن یک شورای افتا درکنار مراجع، گفت: وقتی شیوه‌ی مرجعیت تغییر کرد، باید رساله‌ها نیز از شکل فردی خارج شود و رساله‌ عملیه‌ای با ادبیات امروز، درک موضوعات امروز و پاسخگویی به مسایل امروز شکل بگیرد. اگر هم به شیوه‌ی استدلالی باشد که بهتر است زیرا اغلب جوان‌های امروز وقتی مقلد می‌شوند، به دنبال دلیل هم می‌گردند و تنها مقلد نیستند.
حجت‌الاسلام‌والمسلین محمدتقی فاضل میبدی با اعتقاد بر این که نحوه‌ مرجعیت باید تحول پیدا کند، اظهار کرد: بر این باورم که در این روزگار، مرجعیت فردی کمی سخت است برای این که امروز بسیاری از موضوعات فقهی تخصصی شده است و نیاز به متخصصین خارج از حوزه و مشورت‌های عالی دارد. بر این اساس اگر کار بسیار سختی است که «یک» نفر بخواهد تحقیق کند و فتوا دهد. اگر شیوه‌ی مرجعیت متحول شود، بعد از آن بحث رساله‌ها مطرح خواهد شد.
او با بیان این که امروزه یک مرجع نمی‌تواند فراگیر همه‌ی علوم باشد، گفت: در گذشته می‌توان عالمانی را مثال زد که علاوه بر علوم حوزوی، حتی بر طب و ریاضی و نجوم هم آگاه بودند اما امروز مرجعیت هم مثل علم پزشکی است و همه چیز آن تخصصی شده است. به همین دلیل این که کسی بخواهد در همه‌ی علوم فقهی مرجع شود، کاری بسیار مشکل است. در همین راستا بارها نیز تأکید کرده‌ام که معتقدم باید شورای مرجعیت شکل بگیرد. حتی اگر یک نفر هم مرجع باشد، باید در کنار آن شورای افتا ایجاد شود که مراجع در تضارب آرا درباره‌ی مسایل روز فتوا دهند.
عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم ادامه داد: وقتی شیوه‌ی مرجعیت تغییر کرد، باید رساله‌ها نیز از شکل فردی خارج شود و رساله‌ی عملیه‌ای با ادبیات امروز، درک موضوعات امروز و پاسخگویی به مسایل امروز شکل بگیرد. اگر هم به شیوه‌ی استدلالی باشد که بهتر است زیرا اغلب جوان‌های امروز وقتی مقلد می‌شوند، به دنبال دلیل هم می‌گردند و تنها مقلد نیستند. اگر نشد، بحث دیگری است اما اگر رساله‌ها مستدل باشد و با ادبیات تغییر یافته و نه به شکل و شیوه‌ی قدیم، خیلی بهتر است.
او با اشاره به این که هنوز هم که هنوز است مثال‌های ارائه شده در رساله‌های عملیه، همان مثال‌های کتب فقه قدیم و برای صد سال قبل است، گفت: در مساله‌ی نجاسات، طهارت و به ویژه مسایل مربوط به زنان، هنوز ادبیاتی که به کار می‌برند، ادبیات قدیم و مثال‌هایش نیز مربوط به گذشته است بنابراین تحول در رساله‌ها هم نیاز است، به شرط این که تحولی در مرجعیت و شورای افتا شکل بگیرد.
فاضل میبدی با بیان این که مسایل عبادی ما که چندان فرقی نکرده و بسیار جزیی است، اظهار کرد: البته به اعتقاد من تقلید هم در آن موارد چندان واجب نیست. در مسایل عبادی مثل حج و روزه و نماز و … تقریباً تغییرات، بسیار کم است چون مسایل مستحدثه‌ی آن کم است. مسایل جزایی، به ویژه مسایل در حوزه‌ی زنان و همچنین مسایل اقتصادی، اجتماعی و کیفری از موضوعاتی در رساله‌ها هستند که تقریباً باید به روز شود.
او با تأکید بر این که امر به معروف و نهی از منکر نمی‌تواند به شکل قدیم باشد، گفت: امروز تبدیل به احزاب و روزنامه‌ها و … می‌شود و  باید کاملاً متحول شود. بخش عمده‌ی فقه ما هم آن موارد است. در مورد مساله‌ی جهاد نیز هنوز مسایلی که در کتاب جهاد مطرح می‌شود، همان سبک قدیم، مسایل قدیم و تقسیم غنایم و امثال آن است اما امروز ما اصلاً جهاد را به آن شکل نداریم. دفاع و جنگ هم دیگر به شیوه‌ی قدیم نیست اما برای خود، قانون و مسایلی دارد که باید به آن توجه کرد.
باید رساله‌ی عملیه‌ با ادبیات و پاسخ به مسایل امروز شکل بگیرد
محمدتقی فاضل میبدی استاد دانشگاه مفید با تأکید بر لزوم شورایی شدن مرجعیت یا قرار گرفتن یک شورای افتا درکنار مراجع، گفت: وقتی شیوه‌ی مرجعیت تغییر کرد، باید رساله‌ها نیز از شکل فردی خارج شود و رساله‌ عملیه‌ای با ادبیات امروز، درک موضوعات امروز و پاسخگویی به مسایل امروز شکل بگیرد. اگر هم به شیوه‌ی استدلالی باشد که بهتر است زیرا اغلب جوان‌های امروز وقتی مقلد می‌شوند، به دنبال دلیل هم می‌گردند و تنها مقلد نیستند.
حجت‌الاسلام‌والمسلین محمدتقی فاضل میبدی با اعتقاد بر این که نحوه‌ مرجعیت باید تحول پیدا کند، اظهار کرد: بر این باورم که در این روزگار، مرجعیت فردی کمی سخت است برای این که امروز بسیاری از موضوعات فقهی تخصصی شده است و نیاز به متخصصین خارج از حوزه و مشورت‌های عالی دارد. بر این اساس اگر کار بسیار سختی است که «یک» نفر بخواهد تحقیق کند و فتوا دهد. اگر شیوه‌ی مرجعیت متحول شود، بعد از آن بحث رساله‌ها مطرح خواهد شد.
او با بیان این که امروزه یک مرجع نمی‌تواند فراگیر همه‌ی علوم باشد، گفت: در گذشته می‌توان عالمانی را مثال زد که علاوه بر علوم حوزوی، حتی بر طب و ریاضی و نجوم هم آگاه بودند اما امروز مرجعیت هم مثل علم پزشکی است و همه چیز آن تخصصی شده است. به همین دلیل این که کسی بخواهد در همه‌ی علوم فقهی مرجع شود، کاری بسیار مشکل است. در همین راستا بارها نیز تأکید کرده‌ام که معتقدم باید شورای مرجعیت شکل بگیرد. حتی اگر یک نفر هم مرجع باشد، باید در کنار آن شورای افتا ایجاد شود که مراجع در تضارب آرا درباره‌ی مسایل روز فتوا دهند.
عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم ادامه داد: وقتی شیوه‌ی مرجعیت تغییر کرد، باید رساله‌ها نیز از شکل فردی خارج شود و رساله‌ی عملیه‌ای با ادبیات امروز، درک موضوعات امروز و پاسخگویی به مسایل امروز شکل بگیرد. اگر هم به شیوه‌ی استدلالی باشد که بهتر است زیرا اغلب جوان‌های امروز وقتی مقلد می‌شوند، به دنبال دلیل هم می‌گردند و تنها مقلد نیستند. اگر نشد، بحث دیگری است اما اگر رساله‌ها مستدل باشد و با ادبیات تغییر یافته و نه به شکل و شیوه‌ی قدیم، خیلی بهتر است.
او با اشاره به این که هنوز هم که هنوز است مثال‌های ارائه شده در رساله‌های عملیه، همان مثال‌های کتب فقه قدیم و برای صد سال قبل است، گفت: در مساله‌ی نجاسات، طهارت و به ویژه مسایل مربوط به زنان، هنوز ادبیاتی که به کار می‌برند، ادبیات قدیم و مثال‌هایش نیز مربوط به گذشته است بنابراین تحول در رساله‌ها هم نیاز است، به شرط این که تحولی در مرجعیت و شورای افتا شکل بگیرد.
فاضل میبدی با بیان این که مسایل عبادی ما که چندان فرقی نکرده و بسیار جزیی است، اظهار کرد: البته به اعتقاد من تقلید هم در آن موارد چندان واجب نیست. در مسایل عبادی مثل حج و روزه و نماز و … تقریباً تغییرات، بسیار کم است چون مسایل مستحدثه‌ی آن کم است. مسایل جزایی، به ویژه مسایل در حوزه‌ی زنان و همچنین مسایل اقتصادی، اجتماعی و کیفری از موضوعاتی در رساله‌ها هستند که تقریباً باید به روز شود.
او با تأکید بر این که امر به معروف و نهی از منکر نمی‌تواند به شکل قدیم باشد، گفت: امروز تبدیل به احزاب و روزنامه‌ها و … می‌شود و  باید کاملاً متحول شود. بخش عمده‌ی فقه ما هم آن موارد است. در مورد مساله‌ی جهاد نیز هنوز مسایلی که در کتاب جهاد مطرح می‌شود، همان سبک قدیم، مسایل قدیم و تقسیم غنایم و امثال آن است اما امروز ما اصلاً جهاد را به آن شکل نداریم. دفاع و جنگ هم دیگر به شیوه‌ی قدیم نیست اما برای خود، قانون و مسایلی دارد که باید به آن توجه کرد.