محمدتقي فاضل ميبدي
هيچ تروريسمي خطرناكتر از تروريسم حكومتي نيست. از اين روي به سادگي نميتوان از كنار كشتار و سركوب مسلمانان نيجريه توسط عوامل حكومتي اين كشور گذشت و در مقابل آن سكوت پيشه كرد. مسلمانان اين رخداد رنجآور را در معرض تماشاي چشم جهان گذاشتند. اما آنگونه كه در مقام محكوميت و ريشهيابي تروريسم غيردولتي در پاريس تحت عنوان «يك اقدام ننگين و شرمآور» به آن پرداخته شد در محكوميت، تهديد و ريشهيابي تروريسم دولتي نيجريه آنطور كه بايد و شايد پرداخته نشد. دستگاه حكومتي نيجريه اين حركت ننگين را در برابر يك گروه اسلامي انجام داده است چرا كه بنابر ادعاي دولت این کشور اين افراد قصد ترور رئيس ستاد مشترك ارتش نیجریه را داشتند؛ حتي در اين صورت هم اگر حزب و گروهي در برابر دولتي اعتراض مدني از خود نشان داد پاسخ آن نبايد قتلعام، كشتار زنان و كودكان باشد. تلخي و عمق اين فاجعه در نيجريه - این كشور فقير آفريقايي- اين است که كشتهشدگان با كاميون از كف خيابانها جمعآوري شدند. اين مساله بيش از هر چيز نقض فاحش حقوق بشر است. سازمانهاي حقوق بشري به ويژه كميسيون حقوق بشر سازمان ملل بايد موضع سريعتري در محكوميت دولتمردان نيجريه اتخاذ ميكردند، همانطوركه رژيم صهيونيستي در مقابل فلسطين مرتكب جنايتهاي فراواني ميشود. شوربختانه جامعه بینالمللی از كنار اين فجايع مهم ساده ميگذرد. در حال حاضر بيش از هر زمان ديگري جهان شاهد پديده ترور، انفجار و انسانكشي است. جريانهاي افراطي اعم از مسلمان و غيرمسلمان در اصل برخاسته از سياستهاي غلط دولتهاي منطقه يا برخاسته از حمايت دولتهاي غربي هستند. بنابراين نميتوان دست برخي از دولتها را در پشت اين جريانها ناديده انگاشت. طالبان، القاعده، بوكوحرام و ساير گروههاي تكفيري كه امنيت منطقه را به هم زدهاند، نمونه بارز اين جريان هستند؛ چراكه قبل از هر چيز جريانهاي تروريستي با حمايت مالي و تسليحاتي اين دولتها به وجود آمدهاند. القاعده و طالبان كه با پول عربستان سعودي و غرب در افغانستان، پاكستان و ساير كشورهاي درگير جنگ و بحران به وجود آمدند يا گروه تروريستي بوكوحرام که در آفريقا تحت حمايت برخی دولتها به وجود آمده است. خطرناكتر از گروههاي افراطي و تروريسم ما امروز شاهد وجود دولتهاي تروريستي در برخي كشورهاي جهان هستيم. مثلا القاعده كه با وجود اسلحه و امكانات مالي محدودش، امنيت منطقه را به هم زده است آيا دولتمردان كشورهاي حامي تروريسم در برابر ملتشان دست به ترور خواهند زد و پاسخ ملتشان را با گلوله در كف خيابان خواهند داد؟ به طور قطع اينطور نخواهد بود. بر اين اساس اگر در كشورهايی چون نيجريه دموكراسي به مفهوم صحيح خود وجود داشته باشد و حكومتها برخاسته از راي، اعتماد و انتخاب مردم باشند هيچ گاه ترور و وحشت از سوي حكومت و حتي گروههاي سياسي رخ نخواهد داد. طبيعي است كه ترور اعم از حكومتي و حتي غيرحكومتي از دل استبداد بیرون میآید. بنابراین گمان ميرود كه برخي از دولتها در جهان دولتهاي كوچك را به عنوان دولتهاي مستبد تقويت ميكنند. در كنار اين دولتهاي استبدادي گروهها و جريانهاي ديگري معترض شده و در برابر اين دولتها ميايستند که در نهايت اين دولتها مردم بيگناه را مورد قتل عام و كشتار خود قرار ميدهند. اگر دولتها در اين كشورها با مردم درست برخورد کرده و به شيوه استبدادي رفتار نكنند گروههاي تروريستي نيز در كشورهاي درگير بحران به وجود نخواهد آمد. گروههاي تروريستي و دولتهاي تروريستي ناشي از استبدادي است كه در اين كشورها وجود دارد. بيانيههايي كه توسط برخي از كشورها در مقابل اين اقدامات صادر ميشود به دنبال منافعي صورت ميگيرد كه در برخي كشورهاي بزرگ وجود دارد. اگر منافع دولتهاي بزرگ و حتي سازمان ملل اقتضا كند كه نسبت به اين اقدامات موضعي اتخاذ كنند قطعا اين اقدام را انجام خواهند داد. همانطور كه مواضع غرب و روسيه در مقابل سوريه متفاوت است. به عنوان مثال بيانيه صادر ميكنند و نيروهاي نظامي و كمكي براي سركوب تروريستها به اين كشور اعزام ميكنند اما در كشورهاي آفريقايي هيچ اقدامي در جهت حمايت از مسلمانان و سركوب تحركات تروريستي صورت نميگيرد. در برابر گروههاي افراطي در كشورهاي آفريقايي نيز مانند خاورميانه بايد به همان شدت و حدت موضعگيري اتخاذ شود.