هادی سروش
چند روزی است جامعه ، ماتم سرای قتل دختری سیزده ساله و مظلوم بنام "رومینا" است ."رومینا" در میدان انقلاب تهران با تفنگ به قتل نرسید ، بلکه در یک روستای کوچک بنام «سفید سنگان لمیر» از بخش «حویق» شهرستان «تالش» در استان گیلان به قتل رسید ! و قتل هم توسط پدر بود و آلت قتاله هم "داس" بوده !این جزئیات ، اگرچه جزئی است ، اما نشان از یک حادثه کلی میدهد. و آن ؛ بروز یک فساد فراگیری است که بدتر و شدیدتر و وخیم تر از "کرونا" ؛ تا روستای "سفیدسنگان" را هم گرفته !!
اجازه دهید از زاویه ای متفاوت این موضوع را به بررسی بنشینیم.
ببینید ؛ وقتی فسادی گردن گیر جامعه ای میشود ، اهل اخلاق و حقوق و دیانت برای ریشه آن شروع به گمانه زنی میکنند و گمانه های خود را با برخی شواهد تاریخی و یا دینی قریب به واقع نشان میدهند .مثلا در مواجه با فقر سنگین اجتماعی و گرانی و بیکاری و یا اعتیاد و یا بیماری های مسری ، هر کسی بر اساس ذائقه خود منشاء منفی ای را معرفی میکند ؛
عده ای میگویند :این چالشها و بدبختی از "بی حجابی" زنان است ، از اختلاط دختران و پسران است !
عده ای میگویند :همه این دردها را باید بحساب قضاوت های ناعادلانه برخی قضّات گذاشت .
عده ای میگویند :بیچارگی ملت از آن روزی شروع شد که رشوه ، و حق و ناحق کردن ها پدید آمد!
و عده ای میگویند: همه مشکلات از قوانین شُبه ناک بانکهاست که ربا را در بر دارد! و تحلیل های دیگر ..
اجازه دهید با نگاه به قرآنی ،درد فرا گیری که "ام الفساد" است را شناسایی کرده ، و بعد به سراغ درمانش رویم ؛ امروز در مطالعه تفسیر "الصافی" نوشته ملامحسن فیض (م ۱۰ هجری) به حدیثی رسیدم که در این موضوع راهگشاست .
قرآن درباره فسادهای فرا گیر کشوری و منطقه ای و یا جهانی میفرماید :«ظَهَرَ الْفَسَادُ فِي الْبَرِّ وَالْبَحْرِ بِمَا كَسَبَتْ أَيْدِي النَّاسِ ...» ﴿۴۱﴾ به سبب آنچه مردم با دست خویشتن فراهم آورده فساد در خشكى و دريا نمودار شده است.
در ذیل این آیه ، فیض کاشانی از دو کتاب مهم شیعه ؛ یعنی تفسیر قمی و کتاب کافی حدیثی آورده که بحق ؛ استحقاق تفکر عمیق در این رابطه را دارد . و آن حدیث که از نظر کارشناسی سندی دارای اعتبار "صحیحه" میباشد ،این است: «ذَاكَ وَ اللَّهِ حِينَ قَالَتِ الْأَنْصَارُ مِنَّا أَمِيرٌ وَ مِنْكُمْ أَمِيرٌ» بخدا سوگند ؛ اين فساد فراگیر ، در آن موقعى شد كه انصار گفتند: باید حاکمی از ما باشد و نیز حاکمی از شما !
مقصود امام باقر (ع) آن است آن روزی که دعوای قدرت پیدا شد و مدعیان حکومت و مدیریت اقدام به کسب جایگاههای حکومتی نمودند فساد فراگیر آغاز شد. پس "فساد فرا گیر" ربطی به بی حجابی، رشوه و معاملات شُبه ناک بانکی ندارد ، گرچه میتواتد موثر باشد . اما علت تامه فساد فراگیر به فساد رفتن "مدیریت جامعه" است که کمترین نشان آن "جنگ قدرت" است ، و از جنگ قدرت وخیم تر ؛ مخفی کردن فساد فاسدانِ نجومی ؛ [اعم از حقوق نجومی و یا املاک نجومی] است و سپس اقامتشان بر "صندلی ریاست" آنانست !شکی نیست که روی کار آمدن فاسدان ، ذره ای از خشکی و دریا و یا از شهر و روستا را ، سالم باقی نمیگذارد.
مراجع بزرگوار و اساتید حوزه و دانشگاه و نویسندگان دلسوز ؛ قبل از توجه به "معلول"هایی چون اعتیاد ، فقر ، بیکاری ، طلاق ، ربای بانکی ، بی حجابی ، باید به "علت" بپردازند ، در اینصورت است که جامعه رو به اصلاح خواهد رفت . انشالله
چند روزی است جامعه ، ماتم سرای قتل دختری سیزده ساله و مظلوم بنام "رومینا" است ."رومینا" در میدان انقلاب تهران با تفنگ به قتل نرسید ، بلکه در یک روستای کوچک بنام «سفید سنگان لمیر» از بخش «حویق» شهرستان «تالش» در استان گیلان به قتل رسید ! و قتل هم توسط پدر بود و آلت قتاله هم "داس" بوده !این جزئیات ، اگرچه جزئی است ، اما نشان از یک حادثه کلی میدهد. و آن ؛ بروز یک فساد فراگیری است که بدتر و شدیدتر و وخیم تر از "کرونا" ؛ تا روستای "سفیدسنگان" را هم گرفته !!
اجازه دهید از زاویه ای متفاوت این موضوع را به بررسی بنشینیم.
ببینید ؛ وقتی فسادی گردن گیر جامعه ای میشود ، اهل اخلاق و حقوق و دیانت برای ریشه آن شروع به گمانه زنی میکنند و گمانه های خود را با برخی شواهد تاریخی و یا دینی قریب به واقع نشان میدهند .مثلا در مواجه با فقر سنگین اجتماعی و گرانی و بیکاری و یا اعتیاد و یا بیماری های مسری ، هر کسی بر اساس ذائقه خود منشاء منفی ای را معرفی میکند ؛
عده ای میگویند :این چالشها و بدبختی از "بی حجابی" زنان است ، از اختلاط دختران و پسران است !
عده ای میگویند :همه این دردها را باید بحساب قضاوت های ناعادلانه برخی قضّات گذاشت .
عده ای میگویند :بیچارگی ملت از آن روزی شروع شد که رشوه ، و حق و ناحق کردن ها پدید آمد!
و عده ای میگویند: همه مشکلات از قوانین شُبه ناک بانکهاست که ربا را در بر دارد! و تحلیل های دیگر ..
اجازه دهید با نگاه به قرآنی ،درد فرا گیری که "ام الفساد" است را شناسایی کرده ، و بعد به سراغ درمانش رویم ؛ امروز در مطالعه تفسیر "الصافی" نوشته ملامحسن فیض (م ۱۰ هجری) به حدیثی رسیدم که در این موضوع راهگشاست .
قرآن درباره فسادهای فرا گیر کشوری و منطقه ای و یا جهانی میفرماید :«ظَهَرَ الْفَسَادُ فِي الْبَرِّ وَالْبَحْرِ بِمَا كَسَبَتْ أَيْدِي النَّاسِ ...» ﴿۴۱﴾ به سبب آنچه مردم با دست خویشتن فراهم آورده فساد در خشكى و دريا نمودار شده است.
در ذیل این آیه ، فیض کاشانی از دو کتاب مهم شیعه ؛ یعنی تفسیر قمی و کتاب کافی حدیثی آورده که بحق ؛ استحقاق تفکر عمیق در این رابطه را دارد . و آن حدیث که از نظر کارشناسی سندی دارای اعتبار "صحیحه" میباشد ،این است: «ذَاكَ وَ اللَّهِ حِينَ قَالَتِ الْأَنْصَارُ مِنَّا أَمِيرٌ وَ مِنْكُمْ أَمِيرٌ» بخدا سوگند ؛ اين فساد فراگیر ، در آن موقعى شد كه انصار گفتند: باید حاکمی از ما باشد و نیز حاکمی از شما !
مقصود امام باقر (ع) آن است آن روزی که دعوای قدرت پیدا شد و مدعیان حکومت و مدیریت اقدام به کسب جایگاههای حکومتی نمودند فساد فراگیر آغاز شد. پس "فساد فرا گیر" ربطی به بی حجابی، رشوه و معاملات شُبه ناک بانکی ندارد ، گرچه میتواتد موثر باشد . اما علت تامه فساد فراگیر به فساد رفتن "مدیریت جامعه" است که کمترین نشان آن "جنگ قدرت" است ، و از جنگ قدرت وخیم تر ؛ مخفی کردن فساد فاسدانِ نجومی ؛ [اعم از حقوق نجومی و یا املاک نجومی] است و سپس اقامتشان بر "صندلی ریاست" آنانست !شکی نیست که روی کار آمدن فاسدان ، ذره ای از خشکی و دریا و یا از شهر و روستا را ، سالم باقی نمیگذارد.
مراجع بزرگوار و اساتید حوزه و دانشگاه و نویسندگان دلسوز ؛ قبل از توجه به "معلول"هایی چون اعتیاد ، فقر ، بیکاری ، طلاق ، ربای بانکی ، بی حجابی ، باید به "علت" بپردازند ، در اینصورت است که جامعه رو به اصلاح خواهد رفت . انشالله