ابراهیم منهاج دشتی
مشکلات اقتصادی مانند تعطیلی چند کارخانه و بیکاری و تورم و کاهش ارزش ریال و امثال اینها، که عده ای به دلیل اغراض سیاسی روی آنها تکیه می کنند و به رخ دولت آقای روحانی می کشند،و عده ای بی خبر را بر علیه او تحریک می نمایند که همین قدرت محدود را هم از چنگ او بربایند و در انحصار حزب خود در آورند؛ معلول عوامل فراوان و گوناگونی است که اکثر قریب به اتفاق دست اندر کاران حکومت از اوائل انقلاب و حتی پیش از انقلاب در آن نقش داشته اند. از جمله اینکه بسیاری از شعارها و اهدافی که در اوائل انقلاب مطرح شد، و برخواسته از روح اسلام بود، ما صلاحیت و شایستگی تحقق بخشیدن به آنها را نداشتیم و اگر بعضی اشخاص صلاحیت آن را داشتند، هم، شرائط و فضای اجتماعی به آنها فرصت و مجال نمی داد که موفقیتی به دست آورند. بعضی از ماها هم همیشه دل در گرو فرهنگ سنتی و بیوت مراجع و آقایان حوزه بسته بودند. و اصرار بر این داشتند که مدیریت کشور باید بر طبق رساله توضیح المسائل و فرهنگ منبری و روضه خوانی برنامه ریزی شود. فضائی که بیشتر شبیه یک سیاه چال فضائی است که نیروهای ارزشمند را به درون خود می کشاند و در آموزه های پرپیچ و خم و باتلاق مانند خود غرق می کند. و بعضی دیگر شعارها و اهداف انقلابی را مخالف با انتظار فرج می پنداشتند و به سم پاشی بر علیه آنها می پرداختند. و بعضی دیگر شتابانه و عجولانه هنوز پر درنیاورده در صدد پرواز برآمده و به زمین خوردند. مضافا بر اینها این گونه اشتباهات منحصر به روحانیون و کسانی که تجربه اجرائی نداشتند نبود و حتی کسانی که سابقه و تجربه سیاسی و اجرائی در جبهه ملی و همکاری با مرحوم مصدق داشتند، نیز در زمان تصدی دولت موقت، دچار اشتباهات بزرگی شدند که هرچند به عدد کم بود ولی در آن شرائط حساس بسیار تاثیر گذار بود. از جملۀ اشتباهات آنها اصرار بر تشکیل مجلس مؤسسان برای بررسی قانون اساسی اولی بود که منتهی به مجلس خبرگان قانون اساسی شد که قانون اساسی فعلی را به بار آورد. و از جمله این اشتباهات جدی گرفتن شعارهای تند بر علیه امریکا بود که اشغال سفارت آن کشور را در پی داشت، که باعث نهادینه شدن ضدیت با آن کشور شد که حالا ابزاری شده در دست کسانی که بعد از انقلاب و بعد از فوت امام خمینی انقلابی شده اند و با پیوستن به پرچم بعضی آقایان با سابقه، تصمیم دارند به هر نحو که شده انقلاب را به نفع خود مصادره نمایند. با توجه اجمالی به این جهات، برای کسانی که در آن زمان حضور داشته اند کاملا واضح است که وضعیت موجود محصول تمام دوره چهل ساله است هر چند که اعتراف به آن و به زبان آوردن آن برای بسیاری غیر قابل تحمل باشد. مسلما درک و فهم این اشتباهات و پیامدهای مترتبه بر آنها برای نسل های بعد از انقلاب که در شرائط و فضای سال های اول انقلاب حضور نداشته اند بسیار مشکل است.
این جانب با اینکه خودم توفیق خدمت قابل عرضی نداشته ام و لی چون هیچ گاه بی تفاوت نبوده و در این فضا و این اوضاع حضور داشته و با اکثر دست اندر کاران نظام، معاشرت و احیانا مختصری همکاری داشته ام، اکثر قریب به اتفاق بلکه همه دست اندرکاران گذشته و حال را با کم و بیش، در وضع موجود دخیل و شریک می دانم و پیشنهاد می کنم که در همایشی که همه در آن حضور داشته باشند با کمال صراحت و شفافیت به نقد گذشته بپردازیم و دسته جمعی از گذشته خود استغفار کنیم و برای گذشتگان خود هم طلب مغفرت کنیم. و در صدد اصلاح خود و تهیه برنامه جامع و مناسبی برای جبران گذشته و اصلاحات برآئیم.
با اینکه خود را کمتر از این می دانم که در مقام نصیحت برآیم، و شاید هم به دلیل کم ظرفیتی باشد که نمی توانم ساکت بمانم، با این حال خدمت همه دست اندر کاران سیاست به خصوص آنهائی که عده ای را به زیر چتر خود مدیریت می نمایند، محترمانه و شاید که فضول مآبانه معروض می دارم بلکه التماس می کنم که به مصالح مردمی که دین و دنیا و همه هستی خود را در اختیار ما گذاشته و چک سفید به ما دادند بیندیشیم و بیش از این بر تحزب گرائی اصرار نورزیده و اطرافیان افراطی و ناآگاه خود را بر علیه دولت آقای روحانی تحریک ننمایند و همه چیز را فدای حزب و سلیقه خاص خود نکنند که در نهایت به ضرر کشور و ملت و انقلاب تمام شود و در نهایت نه تابعی بماند و نه متبوعی!
