ترویج افکار منحط به نام دین
سید محمد علی ایازی
در آستانه ماه محرم و عزاداری های حسینی هستیم. جامعه دینی ما امروز بیش از هر زمانی در معرض سطحي‌نگری، شعارگرایی و غفلت از ارزشهای واقعی دین و برجسته کردن امور غیر دینی به نام دین است؛ این حرکت اتفاقی پدید نیامده و مردم به میل خود به آن روی نیاورده اند، بلکه ریشه در نیازهای قدرت به این گونه اعمال و عقاید دارد.در این فضا جایی برای خردگرایی نیست و از عقاید مذهبی سوء استفاده می شود و صورت هایی از دین ترویج می شود که به وضع موجود آسیب نرساند
.به عنوان نمونه از ارزشهای واقعی دین چون صداقت، حریت، مسئولیت شناسی که به نقد قدرت می پردازد و بافتهای نهادهایی از قدرت را دچار بهم ریختگی می کند، غفلت میشود و جای آنها را دروغ، تهمت به مخالف می گیرد؛ در محیط های دینی عقاید شگفت انگیز و محیر العقول رواج می یابد و روحانیان و مداحان وابسته به قدرت به نقل داستان هایی خردستیز و امور افسانه گونه می پردازند.
جامعه دینی از دو جهت با این مشکل فزاینده روبرو است. از سویی برخی از دست اندرکاران سیاسی به دلیل ضعفها و ندانم کاری ها و بحران مشروعیت ناچارند هرچه بیشتر خود را به شعائر دینی بچسبانند و از اموری استفاده کنند که به کار آنان وجاهت ببخشد و جامعه دینی را به خود جلب کند؛ اموری از قبیل کشف و شهود و شفا یافتن افراد توسط صاحبان قدرت، استفاده از مهدویت برای وجاهت دادن به کارها و فریب مردم با اموری معجزه گونه و ماورایی. و از سویی این سطحی نگری و شعارگرایی در سطح رسانه ملی خواسته یا ناخواسته ترویج می شود.
با مروری بر ادعاها و نمونه‌های دوره اخیر می‌بینیم کم نبوده‌اند اشخاص و جریاناتی که کوشیده‌اند از عقایدی مانند مهدویت سوء‌استفاده نموده و عده‌ای ساده‌لوح را گِرد خود جمع کنند.
بدون شک اگر اعتقادات مذهبی در جایگاه خود قرار نگیرد و هر روز سخن از امور شگفت انگیز و غیر قابل تفسیر در جهت اهداف دنیوی رواج یابد، زمینه انحراف دینی و ترویج خرافات فراهم می شود و مرزی بین دین و خرافات باقی نمی ماند. ممکن است که اصحاب قدرت با این کارها مشکل این مرحله خود را حل کنند، اما این اعمال در آینده نه چندان دور جامعه دینی را چنان به انحطاط می کشاند که زمینه دین گریزی و دین ستیزی گسترده را فراهم می کند و اولیات دین را زیر سوال می برد.
اگر عقلانیت و منطق علمی و فضای نقد و بررسی در جوامع مذهبی مبنای عقاید نباشد، دستاویز فراوانی برای اشخاص و جریانات طمّاع و مغرض فراهم می سازد. ترویجِ شعاریِ دین و بسته‌اندیشی و دامن زدن به عوام‌گرایی و خواب و رؤیا و خرافات به‌ویژه در زمینة معارف دینی، علاوه بر آنکه نتایج تلاش‌های دینی را بر باد می‌دهد، جامعه مذهبی را دچار خطر سست اعتقادی و سپس بی‌اعتقادی می‌کند.
از سوی دیگر، آموزه انتظار و اعتقاد به مهدویت، که مایه امیدواری و استواری شیعیان و تقویت روحیه ستم‌ستیزی و به وجود آمدن قیام‌های بزرگ بوده، موجب سوء استفاده، انحراف و تحریف و ترویج خرافات هم بوده است. بي‌شك اگر دامن اعتقادات مذهبی از خرافات و اوهام پیراسته نگردد، به دستاویز مناسبی برای اشخاص و جریانات طمّاع و مغرض تبدیل می شود. شگفت‌آور آنکه هر بار که شرایط اجتماعی و سیاسی نابسامان، و اوضاع برای مردم سخت و شکننده و یأس‌آور میشود، توجه به منجی بیشتر می گردد و همین امر زمینه را فراهم می کند که عده ای شیاد از اعتقاد مردم سوء استفاده کرده و با ادعای مهدویت یا ملاقات با آن حضرت و به بهانه حل مشکلات و بحران های روحی مردم، در پی اهداف شوم خود باشند.
چنین بهره‌گیری از اعتقادات مذهبی و ترویج کشف و کرامات و سوء استفاده از مهدویت و عاشورا موجب میشود، تا هرکسی برای خود دکانی باز کند و مدعیان مهدویت و ملاقات و رؤیت، اعتقادات مردم و نسل جوان را تضعیف كنند و زمینه استهزا و تمسخر دستگاه‌های تبلیغاتی بیگانه و دشمنان اسلام و تشیع را فراهم سازند. هرچند صاحبان قدرت ممکن است ضعف ها، کاستی ها، و سوء مدیریت ها و... خود را با سوء استفاده از آموزه انتظار و مهدویت مخفی سازند، اما نتیجه این اعمال، ایجاد شک و تردید نسبت به اصل این آموزه است.همین سوء استفاده ها ممکن است در رابطه با عاشورا عزاداری و امام حسین(ع) نیز صورت گیرد که قطعا باعث وهن شعائر مذهب می گردد.
