امام هادی علیه السلام حافظ ارزش های اسلامی و انسانی

سید رضا برقعی
با فرا رسیدن روز سوم ماه رجب المرجب که به روایتی سالگرد شهادت دهمین اختر تابناک امامت حضرت امام علی النقی ملقب به هادی علیه السلام است غم و اندوه دیرین و کهنه تازه می شود خصوصا در این روز ها که در فضاهای رسانه ای و مجازی نسبت به این امام مظلوم ستم های فزاینده ای را متوجه کرده اند. روزی با تخرب حرم شریف عسکریین و روزی هم با برنانه های به اصطلاح هنری مبتذل ارزشهای بیکران آن امام بزرگوار را نادیده گرفته و بی رحمانه ساحت مقدسش را مورد هتک و بی حرمتی قرار داده اند با توجه به شرایط حاکم بر دوران زندگی و امامت حضرتش که تماما در زندان و حصر شخصی گذاشت است و هیچگونه اصطکاکی با قدرت های حاکم نداشته است نه چون امیرالمومنین جنگ و ستیزی داشته و نه حتی چون امام حسن و امام حسین با آنها برخورد زبانی و بیانی و اعلان حقانیت نموده است بلکه یک عمر با تقیه زیسته و از همه حقوق خویش چشم پوشی نموده است، آنچه باعث تعجب و سوال برانگیز است این است که با این حال چرا باید ایشان در دوران حیات و حتی بعد ار آن مورد ظلم و هتاکی واقع شوند به نظر می رسد با تامل بر جایگاه آن حضرت در قلوب انسانی های پاک نهاد و آثار فرهنگی ماندگار در بین مسلمین و جوامع بشری و دفاع جانانه آن حضرت از ارزشهای ناب اسلامی و انسانی و نشان دادن راه و روش تربیت صحیح برای هدایت انسان ها و رهایی آنان از یوغ استبداد و بیدادگری ستم پیشگان تاریخ، اینها همان چیزهای است که دشمنان عنود و رقیبان حسود را برمی انگیزاند و جالب اینکه این گروه های مخالف با یکدیگر بر سر عناد و دشمنی ورزیدن با امام هادی علیه السلام همراه و هماهنگ می شوند و ملاحظه می گردد که آنان بر پنهان نگه داشتن فضائل امامان شیعه عموما و امام هادی علیه السلام خصوصا هم آوایی نموده اند.
با رجوع به میراث علمی و فرهنگی آن حضرت و آشنایی با سیره و سلوک امام هادی که به نمونه هایی از آن در پایان این مقال اشاره می شود سبب و علت اصلی عشق و ارادت انسان های پاکیزه به ایشان و علت دشمنی دور از منطق و بی پایان مستکبرین و دشمنان ارزشهای انسانی آشکار می گردد.
در خاتمه بیان چند نمونه از مطالب علمی و فرهنگی و سیره و عبادت و مواجهه با دیگران را مناسب می دانم:
1- نمونه ای از عبادت آن حضرت: سید عبدالوهاب بدری که یکی از بزرگان است می گوید آنگاه که شب فرا می رسید آقا امام هادی متوجه پرودگار می شد و شب را در حال رکوع و سجود و خشوع می گذراند در حالی که میان ایشان و زمین چیزی جز رمل و خال و جود نداشت.
2- نمونه ای از سیره آن حضرت: علی بن حمزه می گوید:اباالحسن ثالث یعنی امام هادی را دیدم که در مرزعه کار کشاورزی می کرد در حالی که ار سر تا قدم حضرت عرق سرازیر بود، اعتراض کردم که چرا خود را به زحمت می دهید مگر کارگر وجود ندارد حضرت علیه السلام فرمودند: کسی که از من و از پدرم بهتر بود در زمین کشاورزی کار می کرد پرسیدم او چه کسی بوده است فرمودند: رسول خدا و امیر المو منین و پدرانم همه کار می کردند، کار کردن سیره انبیاء و اوصیاء بوده است.
3- نمونه ای از جود و کرم و بخشش آن بزرگوار: یکی از یاران اما هادی (اسحاق الجلاب)می گوید: به دستور امام تعداد زیادی گوسفند برای ایشان خریداری کردم حضرت مرا خواستند و در یک مکان بزرگی که آنجا را نمی شناختم دستور دادند همه گوسفندان را میان مردم تقسیم کنم.
4- نمونه ای از سفارشات اخلاقی آن حضرت: از حسد دوری کنید زیرا آثار بد آن در شما آشکار می شود یدون آنکه در طرف مقابل شما اثری بگذارد.
5- نمونه ای از پاسخ های آن حضرت به مشکلات اجتماعی و شبهاتی که برای مردم مطرح می شد: برادر امام هادی علیه السلام به نام موسی بن محمد به حضرت گزارش داد که یحیی بن اکثم چند سوال از من نموده و پاسخ های مرا خواسته است. حضرت فرمودند: جواب دادی عرض کردم نمی توانستم جوابش را بدهم فرمودند: سوال ها چه بود؟ عرض کردم از معنای چند آیه بود، اول آیه «قال الذی عنده علم من الکتاب انا اتیک قبل ان یرتد الیک طرفک»آن کس که علمی از کتاب نزد او بود (آصف بن برخیا)گفت: پیش از آن که چشم بر هم گذاری او را برای تو می آورم. پرسیده است که آیا پیامبر خدا محتاج به علم آثف است؟ حضرت فرمودند: چنین نیست که پیامبر علم نداشته است بلکه می خواست با این وسیله وصی و جانشین پس از خویش را معرفی نماید. دوم از آیه دیگر پرسید«و رفع ابویه علی العرش و خروا له سجدا»که آیا یعقوب و فرزندانش به یوسف که غیر خدا است سجده کرده اند حضرت فرموند: چنین نیست بلکه سجده یعقوب و فرزندانش برای اطاعت خداوند و اعلان محبت نسبت به یوسف بود که خود یوسف هم در آن شرکت داشت. همانگونه که سجده ملائکه برای آدم به همین معنا بوده است. پس سجده یعقوب و فرزندانش و یوسف به شکرانه آن اجتماع بعد از تفرقه و پراکندگی بوده است. نمونه این سوالات ادامه پیدا کرد و امام علیه السلام همه شبهات او را پاسخ می فرمایند.
6- نمونه ای از معرفت و مناجات آن حضرت: ادعیه و زیارات جامعه کبیره آن حضرت که صدها بلکه هزاران شرح و تفسیر بر آن نگاشته شده است نمونه ای از دریای بیکران آموزه های معنوی آن حضرت را در برابر دیدگان ما قرار می دهد تمام زندگی چهل و اندی سال و به ویژه 34 سال امامت ایشان برای حفظ مرزهای عقیده و حراست از دین و ارزش های دینی بوده است و برای همین جایگاه است که دوستان در اوج او را دوست دارند و دشمینان نیز در اوج عناد و دشمنی با ایشان قرار گرفته اند.