استاد فاضل میبدی: یکی از ارکان مهم حفظ هر حکومت، دقت روی بیتالمال است/ جایی که سفره خالی است، ایمان نخواهد آمد./ داشتن خانه برای یک انسان، از داشتن مسجد برای یک مسلمان مهمتر است./ اگر در جامعه جیبی خالی شد، بدانید جیبهای دیگری پر شده است؛ تا یک مافیا پشت داستان نباشد، جیب یک فقیر خالی نمیشود و سفرهای خالی نمیماند./ اگر در جامعهای زندگی کردید که یک روزنامهنگار از یک مسئول مسلح ترسید، آن جامعه استبدادی است.
حجتالاسلام و المسلمین محمدتقی فاضل میبدی در مراسم احیاء شب بیست و سوم ماه مبارک رمضان بنیاد خیریه زینب کبری(ع)، گفت: مسئولین ببینند در روستاها چه خبر است. بیتالمال به کام مردم آنجا هست یا نیست؟ جاده، مدرسه، بیمارستان و درمانگاه هست؟ اگر هست و پولی اضافه مانده، یک گوشهای که مسجد ندارد، مسجد بسازید؛ کسی منکر نیست. اما حسین پناهی در شعری میگوید «جایی که سفره خالی است، ایمان نخواهد آمد». چند درصد مردم این کشور متمدن در حاشیههای شهر زندگی میکنند؟ داشتن خانه برای یک انسان، از داشتن مسجد برای یک مسلمان مهمتر است. چون قرآن میگوید این خانهها جای آرامش شما هستند.
عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم با تأکید بر اینکه در جامعهای که عدالت اجتماعی قوام نداشته باشد دین هیچ معنایی نمیدهد، گفت: یک جای عهدنامه مالک اشتر پیدا کنید که بگوید مواظب باش خانمهای آنجا سبطی، قبطی و مسیحی و لذا بدحجاب و بی حجاب هستند و تو با آنها مبارزه کن. یا اصلا نمیگوید اول که آنجا میروی یک مسجد یا مصلی بساز. یک جا پیدا کنید که کارهایی که ما امروز به نام دین عمل میکنیم، بر سر همدیگر میزنیم و فوج فوج جوانان را از دین بری میکنیم، در نامه علی(ع) باشد؛ میگوید سعی کن مسائل مالی اطرافیان تو را به بیراهه نبرد. بعد دستور میدهد که ریشه فسادهای مالی که اطرافیان تو مرتکب میشوند را قطع کن.
به گزارش خبرنگار جماران، حجتالاسلام و المسلمین محمدتقی فاضل میبدی در این مراسم گفت: دین یکی از پناهگاههایی بوده که در تاریخ بشر انسان به آن پناه میبرده است. متأسفانه همین دینی که در تاریخ به عنوان یک عامل نجات برای انسان آمده، در برههای از تاریخ یا برخی از قرائتها عامل نابودی انسان و جامعهها بوده است. برخی ادیان به خاطر اختلاف در فهم دین و یا به خاطر اینکه دین را مطامع خود میکردند، خونها میریختند؛ و چه خونهای زیادی که در تاریخ به نام دین نریختند؛ و غالب جنگهای دو هزار سال گذشته هم دینی و مذهبی بوده است.
عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم افزود: بشر دنبال دین توأم با عدالت و عاری و از ظلم بوده است. ما در اسلام موقعی که از عدالت سخن میگوییم و در کنار دین، درخت عدالت میگذاریم، اسوه، سرمشق و الگوی ما امام علی بن ابیطالب(ع) است؛ در محراب عبادت شهید شد به خاطر اینکه روی عدالت پای میفشرد.
وی تأکید کرد: متأسفانه علی بن ابیطالب اگر به دست یک فرد خوارجی به نام «ابن ملجم» شهید شد که یک جریان سیاسی و جنگ قدرت از طرف معاویه بود، از آن بدتر شهادت فرهنگ و مکتب امام علی(ع) در طول تاریخ و عمدتا به دست شیعیان بوده است. آن علی(ع) که در صدا و سیمای ما از طرف برخی مداحان و واعظان معرفی میشود با آن علی(ع) که پیامبر تحویل جامعه داد، خیلی فاصله دارد. آن علی(ع) که برای ما میگویند در آسمانها و اسطورهها است و طبیعی است که اگر متولیان دین به آسمانها بروند، آن دین به درد بشر نمیخورد؛ دین و متولی آن باید زمینی باشد.
فاضل میبدی با تأکید بر اینکه کسی باید متولی ثروت جامعه شود که این ثروت جامعه را روی پا بدارد، اظهار داشت: جامعه ایستاده جامعهای است که اقتصاد آن سالم باشد. اگر 100 تا مسجد، 50 تا حسینیه، 10 تا حوزه علمیه و صدها نهاد مذهبی بسازید، ممکن است به لحاظ روحی احساس خوبی داشته باشید. ولی جامعه وقتی سر پا میشود که اموالش دست انسانهای کارشناس و نخبه باشد. اصلا عصاره فرهنگ انبیاء و عنصر دین برای این است که جامعه روی پایههای عدالت و قسط قرار بگیرد. در جامعهای که عدالت اجتماعی قوام نداشته باشد و ثروتهای عمومی آن دست نااهلان و نامحرمان قرار گرفته، دین هیچ معنایی نمیدهد.
وی با اشاره به اینکه عهدنامه مالک اشتر در فرهنگ رسانهای و سیاسی ما مغفول قرار گرفته است، گفت: امیرالمؤمنین(ع) درخواستهای زیادی از مالک دارد. یکی این است که هر کسی در مقامی قرار گرفت، باید خیلی مواظب حلقه اطرافیانش باشد. چون در همه حکومتها یک سری اطلاعات سرّی وجود دارد که نباید عمومی شود. آدمهایی که دور تو میآیند فقط دنبال این هستند که منفعت خودشان را تأمین کنند. این آدمها صاحب ثروت و امتیازاتی میشوند و در معامله با مردم هیچ انصافی را رعایت نمیکنند.
عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم ادامه داد: همه بحثها مالی است. یک جای عهدنامه مالک اشتر پیدا کنید که بگوید مواظب باش خانمهای آنجا سبطی، قبطی و مسیحی و لذا بدحجاب و بی حجاب هستند و تو با آنها مبارزه کن. یا اصلا نمیگوید اول که آنجا میروی یک مسجد یا مصلی بساز. یک جا پیدا کنید که کارهایی که ما امروز به نام دین عمل میکنیم، بر سر همدیگر میزنیم و فوج فوج جوانان را از دین بری میکنیم، در نامه علی(ع) باشد؛ میگوید سعی کن مسائل مالی اطرافیان تو را به بیراهه نبرد. بعد دستور میدهد که ریشه فسادهای مالی که اطرافیان تو مرتکب میشوند را قطع کن.
وی افزود: امام علی(ع) ادامه میدهد که اطراف تو یک سری افراد هستند و ممکن است از تو توقع زمین داشته باشند، یا برای حسینیه و مسجد و یا برای چیزهای دیگر، مبادا تو زمینی را به نام اطراف خود کنی. خود حضرت روز دوم بیعت در مسجد مدینه خطبه خواند؛ خطبه 15 نهج البلاغه مفصل هم نیست. شما فکر میکنید حضرت میخواهد چه خطبهای بخواند؟ اولویت جامعه چیست؟ میگوید اموال مسلمین سر جای خودش بیاید؛ هر ثروتی که در حکومت قبلی از بیتالمال در رفته، اولین کار من باید این باشد که ثروت جامعه را سر جای خودش قرار بدهم. بعد میگوید مواظب باشید بر سر بیتالمال با کسی شوخی ندارم و همه را بر میگردانم.
فاضل میبدی تأکید کرد: یکی از جملات مهم نهجالبلاغه و از اصول اساسی مکتب امام علی(ع) این جمله است که خیلی فراخی دارد و جا برای همه عدلها هست اما اگر جور بخواهد جای آن را بگیرد، نه تنها جا برای هیچکس نیست، حتی جا برای خود کسی که جور مرتکب شده هم تنگ میشود. یک روزی آبروی او میرود و دستگیر و محاکمه میشود؛ اگر از عدل فرار کنی، کجا میخواهی بروی؟! اگر جایی برای تو باشد، در فراخنای عدل است؛ نه در تنگنای جور. عدالت یک حرکت طبیعی و جور یک حرکت قصری در جامعه است و طبیعی نیست. جفای در بیتالمال و حیف و میل بیتالمال حرکت قصری است و در هر حکومتی باشد، حاکمان را از پا در میآورد.
وی افزود: سخن دیگر امیرالمؤمنین(ع) به مالک اشتر این است که مواظب قراردادها باش. کسانی که حاشیه تو هستند و روی ثروتها دست میاندازند، قرارداد میبندند و مواظب باش که طرف قرارداد چه کسی است و دقت کن که رانت از کجا بوده است. چرا 1400 سال پیش علی(ع) برای حفظ بیتالمال در نامه به مالک اشتر سفارش میکند که واظب عقد قراردادها باش؟ ممکن است خیلی از این قراردادها باعث خسران بر مردم شود.
عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم تأکید کرد: علی(ع) ادامه میدهد که مواظب باش منفعت عامه مردم فدای منفعت خاصه مردم نشود. بنابراین در اسلام، یکی از ارکان مهم حفظ هر حکومت، دقت روی بیتالمال است؛ به هر طریق غیرشرعی که مصرف شد باید برگردد. اگر یک صدم حساسیتی که امروز برخی افراد روی مسأله حجاب دارند را روی مسأله بیتالمال داشتند، خیلی از فسادها در جامعه ما نبود. ولی نمیدانم چرا استرس بحث اینجا نیست.
وی با تأکید بر اصل «پرسشگری و انتقاد از زمامداران»، اظهار داشت: امام علی(ع) به مالک میگوید سعی کن بخشی از کارت را به گونهای تدبیر بدهی که شرطه و مأموری نباشد؛ موقعی که یک گروهی ناراحت هستند و پیش تو شکایت آوردهاند، آنها را بپذیر اما سعی کن هیچ مأموری که ایجاد خوف میکند، دور تو نباشد. تا سخنگوی آن گروه بتواند بدون لکنت زبان با تو حرف بزند. بعد امام میگوید من از پیامبر(ص) شنیدم که ملتی مقدس است که در آن جامعه بدون لکنت زبان حق ضعیفان از زورگویان و زورمندان گرفته شود.
فاضل میبدی گفت: اگر در جامعه جیبی خالی شد، بدانید جیبهای دیگری پر شده است؛ تا یک مافیا پشت داستان نباشد، جیب یک فقیر خالی نمیشود و سفرهای خالی نمیماند. حرف امام علی(ع) است که هر جایی ثروتی انباشته دیدم، در کنارش حقوقی از بین رفته دیدم. ما در کشوری زندگی میکنیم که بیتالمال آن از خیلی کشورها بیشتر است اما سؤال دردمندانه من طلبه این است که باید بالغ بر 40 سال در این کشور تورم مهار نشود؟ به خدا قسم اگر در پارک قیطریه، پارک ملت و همه پارکها مسجد بسازید و به این آیه قرآن توجه نکنید که کارها باید به دست افراد کاردان سپرده شود، مسجدها ویرانه میشود.
وی افزود: مسئولین ببینند در روستاها چه خبر است. بیتالمال به کام مردم آنجا هست یا نیست؟ جاده، مدرسه، بیمارستان و درمانگاه هست؟ اگر هست و پولی اضافه مانده، یک گوشهای که مسجد ندارد، مسجد بسازید؛ کسی منکر نیست. اما حسین پناهی در شعری میگوید «جایی که سفره خالی است، ایمان نخواهد آمد». چند درصد مردم این کشور متمدن در حاشیههای شهر زندگی میکنند؟ داشتن خانه برای یک انسان، از داشتن مسجد برای یک مسلمان مهمتر است. چون قرآن میگوید این خانهها جای آرامش شما هستند.
عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم تأکید کرد: موقعی این خانه جای آرامش است که حس کنم فردا صبح صاحب خانه من را بیرون نمیکند یا اجاره را بالا نمیرود و تورم پدر من را در نمیآورد. یکی از دلایل آرامش جامعه «ایمان» است. اما قرآن 10 جای دیگر کلمه «سَکَن لَکم» و «لِّتَسْکُنُوا» به کار برده که مربوط به مسائل مالی و خانوادگی ما است.
وی گفت: اگر در جامعهای زندگی کردید که یک روزنامهنگار از یک مسئول مسلح ترسید، آن جامعه استبدادی است. اما اگر در جامعهای زندگی میکنیم که فلان مسئول از نیش قلم روزنامهنگار میترسد، آن جامعه دموکراتیک است. اگر امروز خطا در برخی کشورها کم است، چون آن مسئول از نیش قلم روزنامهنگار میترسد؛ نه برعکس. طبیعتا بیتالمال هم حفظ و خلافها ظاهر میشود.