مسعود اديب
به‌طور معمول در عرصه‌هاي گوناگون سياسي به ويژه در انتخابات احساسات و عواطف بيشتر ايفاي نقش مي‌كند و محاسبه و عقلانيت نيز اگرچه به همان اندازه دخالت ندارند اما نقش بسيار تعيين‌كننده‌اي در نتيجه انتخابات دارد. در كشور ما نيز طبيعتا هر دو عنصر در عرصه سياسي و ميل به جناح‌ها نيز دخيل هستند. به همين دليل گمان مي‌رود كه در انتخابات ۹۲ ضمن اينكه عنصرعواطف و احساسات حضور داشت، محاسبه و عقلانيت نيز نقش تعيين‌كننده‌اي ایفاکرد. چراكه در انتخابات رياست‌جمهوري يازدهم احساسات مثبتي نخست نسبت به رئيس دولت اصلاحات و حمايت وي از آقاي روحاني و سپس بر اساس سخنان و وعده‌هاي ایشان به وجود آمد، به همان ترتيب در مقابل احساسات منفي عموم نسبت به رقباي روحاني هم ايجاد شد. بر اساس آنچه كه درانتخابات رياست‌جمهوري يازدهم، رئيس دولت اصلاحات و روحاني به مردم وعده دادند، به متقاعد كردن و سپس ايجاد يك فضاي آرامش بخش منتهي شد. به همين علت حتي در شرايط كنوني و با توجه به روند موجود مصالح كشور در اين است كه در انتخابات ۹۶ مردم باز هم به روحاني راي دهند. روحاني نيز در اين مدت بيشتر وامدار اين تحليل و محاسبات بوده است و همچنين تحليلي كه اصلاحات از حوزه‌هاي مختلف به ويژه اوضاع اقتصادي و سياسي كشور دارد. گمان مي‌رود كه در بهار ۹۶ هر دو عنصر احساسات و تحليل‌هاي منطقي براي راي به روحاني حضور خواهد داشت. اگر روحاني بتواند مردم را متقاعد كند كه با محاسبات دقيق و عقلانيت به او راي دهند، علاوه بر اينكه روحاني موفق به آراي حداكثري براي كسب جايگاه رياست‌جمهوري‌خواهد شد عقلاني‌شدن و غلبه بر احساسات را در كشور مي‌تواند نهادينه کند. از آنجا كه همواره مشاهده شد هر زماني كه عقلانيت جاي خود را به احساسات و هيجان‌ها داد تصميم‌هاي بهتري در عرصه سياست گرفته شد که مصالح كشور را هم در پي داشت، عقلاني كردن فضاي انتخابات و تاثيرات مثبت ناشي از آن تنها مختص به كشور ما نمي‌شود، بلكه به‌طور مثال در يك نگاه جهاني اگر بخواهيم به انتخابات آمريكا اشاره‌اي داشته باشيم، به ويژه توفان انتخاباتي كه در آمريكا رو به وقوع است يا از مدت‌ها قبل زمينه‌هايش به نحوي ايجاد شده است، در اثر غلبه احساسات بر عقلانيت ما شاهد وقوع چنين توفان عظيمي در انتخابات رياست‌جمهوري آمريكا ميان هواداران دو حزب دموكرات و جمهوريخواه هستيم. با وجود مشكلاتي كه در دولت روحاني مانند هر دولت ديگري وجود دارد،كاميابي‌هاي دولت يازدهم، تناسب ديدگاه‌ها و سياست‌هاي دکتر روحانی با انتظارات مردم و وضعيت موجود در كشور سبب خواهد شد كه همچنان مردم ایشان را برگزينند و اصلاح‌طلبان از او حمايت خواهند كرد. ضمن اينكه از جهات دیگر روحاني مي‌تواند احساسات عموم را برانگیزاند. براین اساس و به دلايل گوناگون سياسي، خارجي و منطقه‌اي ممكن است رقبايي براي روحاني در انتخابات ۹۶ مطرح شوند كه مردم نسبت به آنها احساسات منفي‌اي خواهند داشت. در نهايت اگرچه روحاني در رابطه با ارتباط با افكار عمومي خوب عمل نكرده و دستگاه‌هاي رسانه‌اي دولت ضعيف بوده اند و برنامه‌اي در اين زمينه ندارند، با اين همه با توجه به فضاي عقلاني و مشاهده همه ظرفيت‌هاي دولت، عملكرد مطلوب روحاني و كابينه اش در موارد گوناگون و وجود شبكه‌هاي اجتماعي غير رسمي به جلب آراي حداكثري روحاني در انتخابات ۹۶ كمك خواهد كرد.
