اقبال به هاشمی، چرا؟

مسعود ادیب 
با ورود آیت الله هاشمی رفسنجانی به عرصه انتخابات، استقبالی بیش از تصور و پیش بینی اهل سیاست از سوی اقشار و طبقات مختلف مردم به ظهور رسید. پیش از این گمان ها بر این بود که هاشمی بیشتر مورد اقبال اقشار متوسط، تحصیلکردگان و نخبگان جامعه است، واقعیت هایی که این روزها در هر کوی و برزن به چشم می خورد حاکی از اقبال عمومی به هاشمی از جانب همه اقشار خصوصا طبقاتی است که در مورد رای آنان گمانه زنی های دیگری می شد. در این سطور می کوشم برداشت خود را از این اقبال بیان کنم.
1- هاشمی در ذهن مردم ما تصویری روشن و شناخته شده دارد شاید هیچکس نیست که او را نشناسد و نسبت به او موضعی نداشته باشد، در تصویر هاشمی، هم رنگ های تیره هست هم روشن. در ذهنیت مردم، هاشمی فردی قدرتمند و دارای نفوذ است، توان سیاست ورزی و لابی گری بالایی دارد، افراد توانمند را می تواند بر گرد خود جمع کند و دارای سابقه طولانی حضور در قدرت است؛ یعنی تقریبا همه عمر جمهوری اسلامی از روزی که منشی حکم نخست وزیری مهندس بازرگان بوده تا به امروز در قدرت حضور دارد. ذهنیت مردم ما هرچند این ویژگی ها را مایه کارآمدی او می داند، اما آنها را تیره تلقی می کند چراکه این توانمندی ها یادآور اقتدار و سلطه است علاوه بر این، تبلیغاتی که در جامعه یک بار در آستانه انتخابات مجلس ششم و بار دیگر در آستانه انتخابات ریاست جمهوری هشتم و نهم علیه او شده، بر این سایه ها و تیرگی ها افزوده است؛ اما از دیگر سو تصویر هاشمی خطوط روشنی نیز دارد. او از یک سو در میان موجودین دارای سابقه کمی و کیفی زیادی در انقلاب است.
جز اولین ها، به کاروان نهضت امام خمینی (ره) پیوسته است و در جریان نهضت نقش محوری داشته است. در جریانات بعد از انقلاب هرچند شاید سهمی از برخی تصمیمات مورد انتقاد را برعهده داشته، از کلیدی ترین عناصر بوده است. خصوصا پس از شهادت ها و ترورهای سال 60، بار مسوولیت های سنگینی را بر دوش کشیده است. در دوران دفاع مقدس به عنوان فرمانده جنگ نقشی تعیین کننده داشته و در نهایت در سمت جانشینی فرمانده کل قوا برای خاتمه آبرومندانه جنگ فداکاری کرده است. بعد از جنگ نیز کشوری ویران و جنگ زده را از وضعیت بحران به ساحل امن رسانده و با دیپلماسی مساله آزادگان را حل کرده و چرخ سازندگی را به گردش درآورده است. هرچند سیاست های دوران سازندگی او را محل نقد و اشکال نیز می دانند اما قابلیت های او بی بدیل است. به نظر می رسد امروز مردم خطوط روشن تصویر هاشمی را برجسته تر می بینند؛ شاید دلیل این امر برخی دشواری های پیش رو باشد. کشور ما با دشمنی ها و دسیسه های قدرتمندان جهان و فشارهای بین المللی مواجه است و هاشمی قدرت لابی گری و دیپلماسی دارد و در جهان اسلام و منطقه مقبول است. دسیسه گران برای ایجاد شکاف و جنگ شیعه و سنی در منطقه سرمایه گذاری کرده اند. هاشمی نگاه عمیقی به تقریب مذاهب و اتحاد جهان اسلام دارد.