احمد مبلغی عضو مجلس خبرگان رهبری تعارف، تعاشر و “تسابق بر خیر” را سه اصل مهم تعایش دانست و گفت: برای ترویج و توسعه فرهنگ تعایش، باید سایه بلندپایه قداست های قرانی دارای محتواهای مشترک با ادیان و انسان ها را در جهان مستولی(غالب) کنیم.
به گزارش شفقنا، حجت الاسلام والمسلمین احمد مبلغی در نشست تخصصی “فرهنگ تعایش و گفت وگو” در دانشگاه ارومیه خاطرنشان کرد: با توجه به این که مساله تعایش امروز بیش از گذشته از سوی مسلمانان، پیروان ادیان و بشریت دنبال می شود، لازم است مطالعاتی اساسی را از خاستگاه دین به سه حوزه “مبانی تعایش”، “اصول تعایش” و “فرهنگ تعایش” متوجه بنماییم. او با اشاره به امکان استخراج مبانی تعایش از منابع دینی، و متعدد بودن این مبانی، گفت: از جمله این مبانی، مبنای “عدم استغناء مردم از مردم در زندگی” است که تعبیر دیگر آن، وابستگی زندگی اجتماعی انسان ها به هم و تاثیر و تاثر متقابل بین آن ها است.
رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس گفت: این مبنا از کلام امام سجاد (ع) که فرمود: “انما الناس بالناس” به معنای قوام و برپایی زندگی مردم به مردم است، نیز به دست می آید. او ادامه داد: هر اندازه که مرزها کمتر می شود ارتباط بین بشر و تبادل انعکاس هر مساله واقع در یک گوشه جهان بر گوشه های دیگر آن بیشتر و گسترده تر می گردد.
مبلغی خاطرنشان کرد: امروز اثبات شده که اگر در بخشی از جهان، فقر وجود داشته باشد سایه شوم خود را بر جنبه های مهم زندگی اجتماعی مانند محیط زیست و… مستولی می کند. او گفت: از این خاستگاه می توان گفت: اگر در منطقه ای مثل خاورمیانه، خشونت ایجاد شود، این خشونت به جاهای دیگر نیز سرایت پیدا می کند و اینکه این خشونت در منطقه باقی بماند، تصور غلطی است. این استاد حوزه گفت: هر اندازه که به فضاهای آخرالزمانی نزدیک تر می شویم اصل یادشده، حضور و استیلای خود را در لایه های زندگی جهانی بیشتر نشان می دهد. او ادامه داد: از مبانی دیگر تعایش، رابطه میان خداوند و انسان( اله الناس) است.
مبلغی اظهار داشت: نباید اتباع یک دین تصور کنند چون ما برحق هستیم پس از خاستگاه دین، باید معنویت و عبادت دیگران را نادیده گرفته و تضعیف کنیم، اصولا کارکرد دین، اضافه کردن و افزودن بر معنویت است و نه اینکه آن چه هست را نیز از بین ببریم. او ادامه داد: برقراری تعایش بین خانواده خدا یعنی انسان ها یک خواست دینی است.
* اصول تعایش
رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس با اشاره به این که “تعارف”، “تعاشر” و “تسابق بر خیر” سه اصل مهم هستند که سازوکارهای تعایش را تشکیل می دهند، گفت: تعارف و هم شناسی برطرف کننده سوء ظن بین اتباع ادیان و مذاهب است مبلغی اظهار داشت: برخی از سوء ظن ها پلیدی است که از گناه عادی بزرگ تر است و جامعه را آلوده و زندگی را مخدوش می کند.
عضو مجلس خبرگان رهبری با بیان اینکه پلیدی، ام الذنوب است، گفت: اگر پلیدی رخ دهد گناهان در مناسبات انسان ها تولید و بازتولید می شود و سوء ظن خاستگاه پلیدی، و بروز ناهنجاری های اجتماعی می باشد. او با اشاره به تاثیر تعارف بر تعایش گفت: امروزه زندگی اجتماعی بر معرفت، علم و آگاهی مبتنی است و زندگی در فضای اجتماعی بدون علم و آگاهی قابل انجام نیست و قرآن مناسبات بین بشری را بر علم و آگاهی متقابل نسبت به ظرفیت های هم قرار داده است.
مبلغی؛ تعاشر را از اصول دیگر تعایش ذکر کرد و گفت: تعاشر به معنای در درون هم بودن، با هم انس پیدا کردن و در غم و شادی همدیگر شریک بودن است، اسلام تعاشر را به عنوان یک اصل سازکار ساز برای تعایش مطرح کرده است. او تسابق را از اصول دیگر تعایش دانست و به استناد آیه ۴۸ سوره مائده “فَاسْتَبِقُوا الْخَیْرَاتِ” گفت: مخاطب این آیه نه تنها مسلمانان بلکه همه امت ها بشریت و انسانیت است، خداوند خطاب به بشریت می فرماید با تنازع و درگیری، داشته های خود را به باد یغما ندهید بلکه استباق در خیر داشته باشید و با هم تعاون و همکاری کنید. مبلغی ادامه داد: از این آیه چنین برمی آید که همه بشریت به صورت مشترک خیراتی دارند، که زیر ساخت های تعایش میان انان را تشکیل می دهد.
* فرهنگ تعایش
او با اشاره به اهمیت فرهنگ تعایش گفت: برای ایجاد فرهنگ تعایش، ما باید از خاستگاه دینی، آن بخش از مقدسات دینی را که دارای محتواهای فرامذهبی هستند، شناسایی کنیم و به آن ها جایگاه در مناسبات اجتماعی بدهیم. عضو مجلس خبرگان رهبری اظهار داشت: متاسفانه امروز به دلیل جهل، بحث مقدسات عامل اختلاف شده است و باید بدانیم مقدسات هرگروه و مذهب ذیل قداست دینی جای می گیرد به گونه ای که اگر ما مقدس دیگری را از بین ببریم به اصل قداست دینی (که مقدسات ما نیز ذیل آن ها جای می گیرند) ضربه زده ایم. او خاطرنشان کرد: برخی مقدسات مربوط به کل اسلام است سوال این است چرا اتباع یک مذهب به جای بی احترامی به مقدسات اختصاصی مذهب دیگر بر مقدسات مشترک در فضای اجتماعی، تمرکز نمی کنند و آن ها را احیا نمی نمایند؟!
مبلغی ادامه داد: مقدساتی هم وجود دارند که مشترک بین همه ادیان است مانند عبادت، معنویت، معابد، و… که باید آن ها پاس بداریم. او گفت: چرا باید وقوع قداست ها، معنویت ها و عبادت ها از سوی ادیان دیگر را -که فی الواقع قداست های مشترک است- کوچک کنیم یا به نفع خود، احتکار کنیم؟ منطق دین چنین نیست.
