حجت الاسلام والمسلمین احمد مبلغی عضو مجلس خبرگان رهبری انجام و تعمیق مطالعات دانش بنیان پیرامون افراط گرای را یک ضرورت دانست و خاطرنشان کرد: انجام و تعمیق مطالعات دانش بنیان پیرامون افراط گرایی، مبارزه با این پدیده را تسریع، دامنه های آن را وسعت و نقش آن را پر کیفیت می نماید.
وی در یادداشتی خاطرنشان کرد: حقیقت این است در میان دانش هایی که باید بر اساس آن ها افراط گرایی را بررسی نمود، سه دانش جامعه شناسی، روابط بین الملل و دانش فقه از اهمیت بیشتری در این خصوص برخوردار هستند.
او اظهار داشت: تصویری کلی را باید از بررسی افراط گرایی از زاویه این سه دانش ارایه کرد؛ تصویری که افق گشایی های همایش به سمت ارایه و اثبات آن، حرکت می کرد
*جامعه شناسی و افراط گرایی مذهبی
استاد حوزه علمیه قم گفت: در زمینه “جامعه شناسی و افراط گرایی دینی” با دو حوزه روبرو هستیم؛ که یکی تاثیر اوضاع اجتماعی بر افراطی گری، و دیگری تاثیر افراط گرایی مذهبی بر جوامع است.
او یادآورشد: در خصوص اولی، یعنی: تاثیر اوضاع اجتماعی بر افراطی گری مذهبی، عواملی همچون: فقدان مدلی در امت برای همزیستی، قرارگرفتن ابرهای تکفیر و تضلیل در آسمان پاره ای از مراکز فتوی، خوانش نصوص به صورت قشری و سطحی (یعنی خوانش سلفی افراطی نسبت به نص) و وزیدن بادهای بحران زا در جهت مخالف هویت اسلامی، بخش مهمی از عوامل شکل دهنده و یا زمینه دهنده به افراطی گری مذهبی است.
مبلغی گفت: خوانش سطحی و قشری از نصوص باعث شده تا بخشی از مردم مسلمان، قضایای اجتماعی را ساده و نه پیچیده بپندارند و حتی به خود اجازه دهند به فکر تطبیق “نصوص ساده انگاشته شده” بر “قضایای اجتماعی ساده پنداشته شده” برآیند.
او اظهار داشت: در ارتباط با دومی باید گفت: افراط گرایی مذهبی پنج خطر و آسیب بزرگ مانند “تأثیر سلبی بر دین مردم به ویژه بر اعتبار شریعت در نگاه و باور مردم”، “تأثیر سلبی و ویرانگر نسبت به امنیت در جوامع اسلامی”، “تأثیر سلبی و منفی بر ادبیات و مفاهیم جامعه”، “تاثیر سلبی و منفی بر اخلاق و محبت اجتماعی و تاثیر سلبی و منفی بر روابط اتباع مذاهب با یکدیگر را برای جامعه” در پی دارد.
*روابط بین الملل و افراطی گری
رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی یادآورشد: در این زمینه روابط بین الملل و افراطی گری نیز با دو مقوله مواجه هستیم؛ یکی تاثیر نوع روابط بین الملل بر ایجاد یا تقویت افراطی گری مذهبی است و دیگری تاثیر افراطی گری بر روابط بین الملل می باشد.
او خاطرنشان کرد: در خصوص تاثیر نوع روابط بین الملل بر افراطی گری، می توان به نظریه “متن و زمینه” اشاره کرد به این معنی که افراطی گری به مثابه متنی است که در زمینه روابط خاص بین المللی بروز یافته است و آن، نوع روابط، سیاست ها و رویکردهای ناعادلانه حاکم بر روابط بین الملل است.
مبلغی ادامه داد: به بیان دیگر، پدیده غیر انسانی و غیر دینی افراطی گری در منطقه نمی تواند بی ارتباط با سیاست های خارجی خشونت بار، تبعیض آمیز و سلطه خواهانه پاره ای از کشورهای بزرگ استکباری در عرصه بین الملل باشد. افزون بر این که این قدرت ها خود به ایجاد و تقویت افراطی گری مذهبی نیز دست می زنند.
او خاطرنشان کرد: در خصوص تاثیر گذاری منفی افراطی گری مذهبی بر روابط بین الملل نیز باید گفت: تزریق سایه خوف و تروریسم به فضای بین الملل، تحمیل سایه “شرائط جنگ خواهانه” به روابط بین الملل، انتقال خشونت و ناامنی به جوامع مختلف در سطح بین الملل و گسترش تعمیق فرهنگ غیر انسانی و بی رحمی در نگاه های ملت ها به یکدیگر، بخشی از این تاثیرگذاری است.
