بسم الله الرحمن الرحیم
وَلَقَدْ أَهْلَكْنَا الْقُرُونَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَمَّا ظَلَمُوا (سوره یونس:12). ما امتهای پیش از شما را، هنگامی كه ظلم كردند، هلاك کردیم.
وَاعْرِضْ عَلَيْهِ أَخْبَارَ الْمَاضِينَ وَذَكِّرْهُ بِمَا أَصَابَ مَنْ كَانَ قَبْلَكَ مِنَ الْأَوَّلِينَ وَسِرْ فِي دِيَارِهِمْ وَآثَارِهِمْ فَانْظُرْ فِيمَا فَعَلُوا (نهج البلاغه، نامه 31). امام علی (ع) برای فرزندش امام حسن (ع) سفارش کرد: تاریخ گذشتگان را به قلبت بیاموز وآن چه بر سر پیشینیان آمده است به یاد بیاور . در دیار و آثار آنان سیر كن و بنگر آنان چه كردند.
پیروزی انقلاب اسلامی و سقوط رژیم استبدادی شاهنشاهی از حوادث بزرگ و كم نظیر تاریخ ایران است. ملت ایران سی و نه سال پیش در برابر نظامی ایستاد كه سایه سیاه استبداد را بر كشور حاكم كرده و جامعه را به سوی تك صدایی و تك حزبی كشانده و جمله: «چو فرمان یزدان چو فرمان شاه را» مبنای سیاستهای خودكامه خویش ساخته بود. نظام حاكم و وابستگان قدرت چنان در لاك خودشیفتگی و فرعونیت فرو رفته بودند كه واقعیتهای زیرپوست جامعه را نمیدیدند و اگر فریادی در جهت مبارزه با بیداد بلند میشد آن را سر كوب و افراد معترض را روانه زندان میکردند و تحت شکنجه قرار میدادند.
بنیانگذار نظام جمهوری اسلامی، امام خمینی و عدهای از ناصحان و ناقدان در دهه چهل، طی سخنرانیها و بیانیهها به نظام حاكم هشدار میدادند و شاه را نصیحت میكردند كه دست از ستم فرو شوید و سرنوشت كشور را به دست بیگانگان یا فرصتطلبان ندهد؛ ولی غرور دستگاه حاكمیت به ویژه شخص شاه، اجازه شنیدن فریادهای دلسوزانه را نمیداد و شخصیتی مانند امام خمینی و افراد نامدار دیگر را روانه زندان و تبعید كرد. ملت ایران با قیام خود در سال 57 شاه را از كشور بیرون و امام خمینی را به عنوان رهبر نظام به كشور باز گردانید و نظام جمهوری اسلامی و حاكمیت مردم بر سرنوشت خویش را تحقق بخشید و میزان و معیار را آرای ملت دانست.
جوهر و گوهر نظامی كه جایگزین نظام شاهنشاهی شد عبارت بود از: حاكمیت ارزشهای اسلامی، تحقق آزادیهای مشروع و به حق مردم، عدالت اجتماعی و رفع هرگونه ظلم و ستم بر مردم. بنای نظام جمهوری اسلامی بر این بود که حقوق هر انسانی به عنوان انسان، صَرف نظر از دین، آیین، نژاد و قومیت او، از جمله آزادیهای مصرح در قانون اساسی پاس داشته و محترم شمرده شود و یك فكر، یك سلیقه یا یك جریان خاصی بر كشور حاكم نشود. ملت بزرگوار ایران 22بهمن را از این جهت پاس میدارد كه در این روز توانست عامل ستمهای اقتصادی و نابرابریهای اجتماعی را كه موجب صدها فساد در جامعه میشد از بن بركند و برای تعیین سرنوشت خود، آزادانه افراد را بركرسی مسئولیت بنشاند و هر مسئولی را در برابر اعمالش پاسخگو ببیند.
به نظر ما از جمله كارهایی كه در آستانه چهلمین سال انقلاب و در دهه فجر باید صورت بگیرد، بازخوانی خواستههای مردم و تحقق وعدههایی است كه رهبران انقلاب در برقراری نظام اسلامی داده بودند. به یقین كارهای بزرگ، حیاتی و زیربنایی در سالهای پس از پیروزی در ایران صورت گرفته، دست اجانب از كشور كوتاه و ملت ایران به پارهای از اهداف مهم خود نایل شده است، اما نباید از كژیها و كاستیهای سیاست داخلی و خارجی و نقدهایی كه بر سیاستهای گذشته وارد است، چشم پوشید.
در دیماه سال جاری عدهای از مردم در بعضی از شهرها به عنوان اعتراض به برخی از سیاستهای موجود به خیابانها آمدند و نسبت به پاره ای عملكردها، با سردادن شعار های مختلف، اعتراض کردند. البته بعضی از شعارها خارج از هنجارهای مقبول ملت ایران بود، ولی با كمال تاسف پارهای از مسئولان سیاست سركوب و زندان را مقدم بر حل مشكلات دانستند. اندوهناكتر این كه یكی از خطیبان جمعه به اعتراضات مردم عنوان «بغی» داد و معترضان را باغی خواند و خواستار حكم اعدام برای به اصطلاح باغیان شد؛ غافل از این كه عنوان بغی در قرآن كریم، روایات اسلامی و احكام فقهی هیچگاه شامل كسانی را كه در برابر سیاستهای موجود، به درست یا غلط اعتراض مسالمتآمیز و بدون استفاده از سلاح دارند، نمیشود. باغی بر اساس آیه نهم سوره حجرات و روایات، به گروههایی گفته میشود كه مسلحانه در برابر هم بایستند و خون همدیگر را بریزند یا در برابر حاكم عادل مسلحانه قیام كنند. هیچگاه به گروه های معترض در برابر حاكم وقت كه مسلح نیستند و تنها شعار می دهند باغی اطلاق نمی شود.
مولای متقیان امیرالمومنین علیه السلام در برابر معترضین علیه خود فرمود: «مادامی که دست به اسلحه نبردهاند حق اعتراض و اجتماع دارند و نقدهای آنان شنیده می شود و حقوقشان از بیت المال پرداخت می شود». در نظام جمهوری اسلامی نیز زمانی که گروهایی در اول انقلاب از پادگان ها اسلحه ها دزدیده و غارت کرده بودند یا از بعضی اماکن دولتی غاصبانه سوء استفاده می کردند تا زمانی که در برابر مردم دست به اسلحه و ترور نبردند و اعلام جنگ مسلحانه نکردند، آزاد بودند، روزنامه داشتند و اجتماعات و راهپیمایی ها علیه نظام راه می انداختند؛ ولی نظام با آنان با نصحیت و رأفت برخورد کرد و حضرت امام با آنان ملاقات داشت حتی پس از اعلام جنگ مسلحانه در خرداد سال ۶۰، آیت الله قدوسی، دادستان کل انقلاب وقت، اعلام کرد اگر اسلحهها را تحویل و اماکن دولتی را تخلیه کنند، نظام با آنان رفتار دوستانه خواهد داشت.
اگر در میان یك حركت اعتراضی عدهای معدود شیشهای شكستند یا خسارتی وارد كردند، جرم حساب می شود و باید رسیدگی شود؛ اما عنوان بغی دادن به آنان خارج از شرع و قانون است. خطیب محترم و كسانی كه مانند او فكر میكنند، باید در دیدگاه خود تجدید نظر نموده و مشكلات مردم را از نگاه علمی و كارشناسی رصد كنند و درصدد حل مشكلات برآیند. این موضعگیریهای افراطی و تندخویانه جز این كه ناامیدی و نارضایتی را افزایش دهد، سود و ثمر دیگری ندارد.
سزاوار است در ایام دهه فجر برای ایجاد وحدت ملی و امید بخشیدن به جامعه، فرموده حضرت علی (ع) را به یادآوریم که: «جَمالُ السیاسةِ العدلُ فی الإمرةِ والعفوُ معَ القدرةِ؛ زیبایی سیاست، عدالت در حکمرانی و گذشت در جایگاه قدرت است». شایسته است جوانان و افرادی را كه به زعم ما دچار خطای سیاسی شدهاند از زندانها آزاد كنیم و سر سفره نظام و انقلاب بنشانیم. دنبال تحقق عدالت اجتماعی باشیم و روحیه امید را به جامعه باز گردانیم. هزاران ایرانی سرگشته در كشورهای خارجی آرزومند بازگشت به كشور هستند ولی به دلایلی هراس دارند؛ باید دستگاه های قضایی و امنیتی برای بازگشت این هموطنان عزیز نیز چارهای بجوید.
حركتهایی كه برای حذف یاران انقلاب و امام در چند سال اخیر صورت گرفته و جهتی كه صدا و سیمای ملی كشور به میل خود برگزیده است از عوامل نارضایتی مردم است و از نقدهای مهم عملكرد برخی از مسئولان به حساب میآید. انزوای كشور در سیاست خارجی كه در دولت نهم و دهم صورت گرفته بود آسیبهای بزرگی بر كشور وارد ساخت. خوشبختانه دولت یازدهم با تدبیر و امید توانست كشور را از خطرهای خارجی نجات دهد و برجام را به رغم غرضورزیها و تخریبهای داخل و خارج به سرانجام خوبی برساند؛ ولی خطرهای خارجی به ویژه مواضع رییس جمهور فعلی آمریكا با همدستی برخی كشورهای منطقه هر لحظه ما را تهدید میكند. ما در این موقعیت باید با ایجاد وحدت ملی و ایجاد اعتماد میان دولت و ملت هرگونه خطر خارجی را دفع کنیم.
ناهمگونی دستگاه اقتصادی كشور و مهارگسیختگی ارز و كاهش پول ملی به گونهای است كه ممكن است در آیندهای نه چندان دور گرفتار تورم لجام گسیخته و نارضایتی مردم شویم؛ از این رو، دولت محترم باید چارهای بیاندیشد تا با بحران تازهای مواجه نشویم.
اعضای محترم شورای نگهبان و مسئولین محترم قوه قضاییه و سایر نهادهای امنیتی و غیرامنیتی باید نگاهی نقدگونه به عملكرد خود در گذشته داشته باشند. آیا این دستگاهها و مراكز حساس و مهم كشور به اهداف انقلاب و خواستههای مردم نزدیكتر شده یا از آن ها فاصله گرفتهاند؟ آیا فساد اداری و رانت خواری كه از ویژگیهای رژیم پیشین بود، فزونی یافته یا كاهش داشته است؟ و همین طور آمار اعتیاد و سایر مفاسد و آسیبهای اجتماعی؟ آیا مسأله وحدت و آشتی ملی رو به استحكام و ائتلاف است یا این كه به چند پارگی و سستی و زوال رو كرده است؟ آیا حركتهای تند و افراطی و پارهای از سخنرانیها و خطبهها به یكپارچگی و آشتی ملی ما آسیبی وارد نكرده است و بعضی از یاران واقعی امام و انقلاب را به انزوا نبرده است؟ آیا بهتر نیست برخی از مواضع تند سیاسی به ویژه در صدا و سیما و مجلس شورا و پارهای از خطبهها به یك موضع معتدل سیاسی تبدیل شود تا وحدت و آشتی ملی و سیاست خارجی ما آسیبی نبیند؟
مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم ضمن گرامیداشت سی و نهمین سالگرد پیروزی انقلاب، این روز را به ملت ایران، رهبر معزز جمهوری اسلامی آیت الله خامنهای و سایر مسئولان بالاخص خانوادهای محترم شهدا تبریك گفته و از ملت شرافتمند ایران میخواهد در راهپیمایی بزرگ این روز مهم شركت کنند و عظمت و یكپارچگی خود را در برابر توطئه های اخیر كه ممكن است در منطقه صورت بگیرد، نشان دهند و از حاکمیت میخواهد منتقدان خود را به رسمیت بشناسد، این روز را به عنوان روز آشتی ملی و تألیف قلوب جناحها قلمداد كند و زمینه را برای رفع محدودیت و محصوریت یاران انقلاب و امام فراهم نماید.
در پایان عزت و دوام نظام جمهوری اسلامی را از خداوند متعال خواستاریم.
مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم
۱۸/۱۱/۱۳۹۶
وَلَقَدْ أَهْلَكْنَا الْقُرُونَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَمَّا ظَلَمُوا (سوره یونس:12). ما امتهای پیش از شما را، هنگامی كه ظلم كردند، هلاك کردیم.
وَاعْرِضْ عَلَيْهِ أَخْبَارَ الْمَاضِينَ وَذَكِّرْهُ بِمَا أَصَابَ مَنْ كَانَ قَبْلَكَ مِنَ الْأَوَّلِينَ وَسِرْ فِي دِيَارِهِمْ وَآثَارِهِمْ فَانْظُرْ فِيمَا فَعَلُوا (نهج البلاغه، نامه 31). امام علی (ع) برای فرزندش امام حسن (ع) سفارش کرد: تاریخ گذشتگان را به قلبت بیاموز وآن چه بر سر پیشینیان آمده است به یاد بیاور . در دیار و آثار آنان سیر كن و بنگر آنان چه كردند.
پیروزی انقلاب اسلامی و سقوط رژیم استبدادی شاهنشاهی از حوادث بزرگ و كم نظیر تاریخ ایران است. ملت ایران سی و نه سال پیش در برابر نظامی ایستاد كه سایه سیاه استبداد را بر كشور حاكم كرده و جامعه را به سوی تك صدایی و تك حزبی كشانده و جمله: «چو فرمان یزدان چو فرمان شاه را» مبنای سیاستهای خودكامه خویش ساخته بود. نظام حاكم و وابستگان قدرت چنان در لاك خودشیفتگی و فرعونیت فرو رفته بودند كه واقعیتهای زیرپوست جامعه را نمیدیدند و اگر فریادی در جهت مبارزه با بیداد بلند میشد آن را سر كوب و افراد معترض را روانه زندان میکردند و تحت شکنجه قرار میدادند.
بنیانگذار نظام جمهوری اسلامی، امام خمینی و عدهای از ناصحان و ناقدان در دهه چهل، طی سخنرانیها و بیانیهها به نظام حاكم هشدار میدادند و شاه را نصیحت میكردند كه دست از ستم فرو شوید و سرنوشت كشور را به دست بیگانگان یا فرصتطلبان ندهد؛ ولی غرور دستگاه حاكمیت به ویژه شخص شاه، اجازه شنیدن فریادهای دلسوزانه را نمیداد و شخصیتی مانند امام خمینی و افراد نامدار دیگر را روانه زندان و تبعید كرد. ملت ایران با قیام خود در سال 57 شاه را از كشور بیرون و امام خمینی را به عنوان رهبر نظام به كشور باز گردانید و نظام جمهوری اسلامی و حاكمیت مردم بر سرنوشت خویش را تحقق بخشید و میزان و معیار را آرای ملت دانست.
جوهر و گوهر نظامی كه جایگزین نظام شاهنشاهی شد عبارت بود از: حاكمیت ارزشهای اسلامی، تحقق آزادیهای مشروع و به حق مردم، عدالت اجتماعی و رفع هرگونه ظلم و ستم بر مردم. بنای نظام جمهوری اسلامی بر این بود که حقوق هر انسانی به عنوان انسان، صَرف نظر از دین، آیین، نژاد و قومیت او، از جمله آزادیهای مصرح در قانون اساسی پاس داشته و محترم شمرده شود و یك فكر، یك سلیقه یا یك جریان خاصی بر كشور حاكم نشود. ملت بزرگوار ایران 22بهمن را از این جهت پاس میدارد كه در این روز توانست عامل ستمهای اقتصادی و نابرابریهای اجتماعی را كه موجب صدها فساد در جامعه میشد از بن بركند و برای تعیین سرنوشت خود، آزادانه افراد را بركرسی مسئولیت بنشاند و هر مسئولی را در برابر اعمالش پاسخگو ببیند.
به نظر ما از جمله كارهایی كه در آستانه چهلمین سال انقلاب و در دهه فجر باید صورت بگیرد، بازخوانی خواستههای مردم و تحقق وعدههایی است كه رهبران انقلاب در برقراری نظام اسلامی داده بودند. به یقین كارهای بزرگ، حیاتی و زیربنایی در سالهای پس از پیروزی در ایران صورت گرفته، دست اجانب از كشور كوتاه و ملت ایران به پارهای از اهداف مهم خود نایل شده است، اما نباید از كژیها و كاستیهای سیاست داخلی و خارجی و نقدهایی كه بر سیاستهای گذشته وارد است، چشم پوشید.
در دیماه سال جاری عدهای از مردم در بعضی از شهرها به عنوان اعتراض به برخی از سیاستهای موجود به خیابانها آمدند و نسبت به پاره ای عملكردها، با سردادن شعار های مختلف، اعتراض کردند. البته بعضی از شعارها خارج از هنجارهای مقبول ملت ایران بود، ولی با كمال تاسف پارهای از مسئولان سیاست سركوب و زندان را مقدم بر حل مشكلات دانستند. اندوهناكتر این كه یكی از خطیبان جمعه به اعتراضات مردم عنوان «بغی» داد و معترضان را باغی خواند و خواستار حكم اعدام برای به اصطلاح باغیان شد؛ غافل از این كه عنوان بغی در قرآن كریم، روایات اسلامی و احكام فقهی هیچگاه شامل كسانی را كه در برابر سیاستهای موجود، به درست یا غلط اعتراض مسالمتآمیز و بدون استفاده از سلاح دارند، نمیشود. باغی بر اساس آیه نهم سوره حجرات و روایات، به گروههایی گفته میشود كه مسلحانه در برابر هم بایستند و خون همدیگر را بریزند یا در برابر حاكم عادل مسلحانه قیام كنند. هیچگاه به گروه های معترض در برابر حاكم وقت كه مسلح نیستند و تنها شعار می دهند باغی اطلاق نمی شود.
مولای متقیان امیرالمومنین علیه السلام در برابر معترضین علیه خود فرمود: «مادامی که دست به اسلحه نبردهاند حق اعتراض و اجتماع دارند و نقدهای آنان شنیده می شود و حقوقشان از بیت المال پرداخت می شود». در نظام جمهوری اسلامی نیز زمانی که گروهایی در اول انقلاب از پادگان ها اسلحه ها دزدیده و غارت کرده بودند یا از بعضی اماکن دولتی غاصبانه سوء استفاده می کردند تا زمانی که در برابر مردم دست به اسلحه و ترور نبردند و اعلام جنگ مسلحانه نکردند، آزاد بودند، روزنامه داشتند و اجتماعات و راهپیمایی ها علیه نظام راه می انداختند؛ ولی نظام با آنان با نصحیت و رأفت برخورد کرد و حضرت امام با آنان ملاقات داشت حتی پس از اعلام جنگ مسلحانه در خرداد سال ۶۰، آیت الله قدوسی، دادستان کل انقلاب وقت، اعلام کرد اگر اسلحهها را تحویل و اماکن دولتی را تخلیه کنند، نظام با آنان رفتار دوستانه خواهد داشت.
اگر در میان یك حركت اعتراضی عدهای معدود شیشهای شكستند یا خسارتی وارد كردند، جرم حساب می شود و باید رسیدگی شود؛ اما عنوان بغی دادن به آنان خارج از شرع و قانون است. خطیب محترم و كسانی كه مانند او فكر میكنند، باید در دیدگاه خود تجدید نظر نموده و مشكلات مردم را از نگاه علمی و كارشناسی رصد كنند و درصدد حل مشكلات برآیند. این موضعگیریهای افراطی و تندخویانه جز این كه ناامیدی و نارضایتی را افزایش دهد، سود و ثمر دیگری ندارد.
سزاوار است در ایام دهه فجر برای ایجاد وحدت ملی و امید بخشیدن به جامعه، فرموده حضرت علی (ع) را به یادآوریم که: «جَمالُ السیاسةِ العدلُ فی الإمرةِ والعفوُ معَ القدرةِ؛ زیبایی سیاست، عدالت در حکمرانی و گذشت در جایگاه قدرت است». شایسته است جوانان و افرادی را كه به زعم ما دچار خطای سیاسی شدهاند از زندانها آزاد كنیم و سر سفره نظام و انقلاب بنشانیم. دنبال تحقق عدالت اجتماعی باشیم و روحیه امید را به جامعه باز گردانیم. هزاران ایرانی سرگشته در كشورهای خارجی آرزومند بازگشت به كشور هستند ولی به دلایلی هراس دارند؛ باید دستگاه های قضایی و امنیتی برای بازگشت این هموطنان عزیز نیز چارهای بجوید.
حركتهایی كه برای حذف یاران انقلاب و امام در چند سال اخیر صورت گرفته و جهتی كه صدا و سیمای ملی كشور به میل خود برگزیده است از عوامل نارضایتی مردم است و از نقدهای مهم عملكرد برخی از مسئولان به حساب میآید. انزوای كشور در سیاست خارجی كه در دولت نهم و دهم صورت گرفته بود آسیبهای بزرگی بر كشور وارد ساخت. خوشبختانه دولت یازدهم با تدبیر و امید توانست كشور را از خطرهای خارجی نجات دهد و برجام را به رغم غرضورزیها و تخریبهای داخل و خارج به سرانجام خوبی برساند؛ ولی خطرهای خارجی به ویژه مواضع رییس جمهور فعلی آمریكا با همدستی برخی كشورهای منطقه هر لحظه ما را تهدید میكند. ما در این موقعیت باید با ایجاد وحدت ملی و ایجاد اعتماد میان دولت و ملت هرگونه خطر خارجی را دفع کنیم.
ناهمگونی دستگاه اقتصادی كشور و مهارگسیختگی ارز و كاهش پول ملی به گونهای است كه ممكن است در آیندهای نه چندان دور گرفتار تورم لجام گسیخته و نارضایتی مردم شویم؛ از این رو، دولت محترم باید چارهای بیاندیشد تا با بحران تازهای مواجه نشویم.
اعضای محترم شورای نگهبان و مسئولین محترم قوه قضاییه و سایر نهادهای امنیتی و غیرامنیتی باید نگاهی نقدگونه به عملكرد خود در گذشته داشته باشند. آیا این دستگاهها و مراكز حساس و مهم كشور به اهداف انقلاب و خواستههای مردم نزدیكتر شده یا از آن ها فاصله گرفتهاند؟ آیا فساد اداری و رانت خواری كه از ویژگیهای رژیم پیشین بود، فزونی یافته یا كاهش داشته است؟ و همین طور آمار اعتیاد و سایر مفاسد و آسیبهای اجتماعی؟ آیا مسأله وحدت و آشتی ملی رو به استحكام و ائتلاف است یا این كه به چند پارگی و سستی و زوال رو كرده است؟ آیا حركتهای تند و افراطی و پارهای از سخنرانیها و خطبهها به یكپارچگی و آشتی ملی ما آسیبی وارد نكرده است و بعضی از یاران واقعی امام و انقلاب را به انزوا نبرده است؟ آیا بهتر نیست برخی از مواضع تند سیاسی به ویژه در صدا و سیما و مجلس شورا و پارهای از خطبهها به یك موضع معتدل سیاسی تبدیل شود تا وحدت و آشتی ملی و سیاست خارجی ما آسیبی نبیند؟
مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم ضمن گرامیداشت سی و نهمین سالگرد پیروزی انقلاب، این روز را به ملت ایران، رهبر معزز جمهوری اسلامی آیت الله خامنهای و سایر مسئولان بالاخص خانوادهای محترم شهدا تبریك گفته و از ملت شرافتمند ایران میخواهد در راهپیمایی بزرگ این روز مهم شركت کنند و عظمت و یكپارچگی خود را در برابر توطئه های اخیر كه ممكن است در منطقه صورت بگیرد، نشان دهند و از حاکمیت میخواهد منتقدان خود را به رسمیت بشناسد، این روز را به عنوان روز آشتی ملی و تألیف قلوب جناحها قلمداد كند و زمینه را برای رفع محدودیت و محصوریت یاران انقلاب و امام فراهم نماید.
در پایان عزت و دوام نظام جمهوری اسلامی را از خداوند متعال خواستاریم.
مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم
۱۸/۱۱/۱۳۹۶