حجت الاسلام حمیدرضاشریعتمداری: دید وبازدیدهای خانوادگی با کمک ظرفیت های ملی و دینی احیا می شود.
یک استاد دانشگاه ادیان و مذاهب از کم رنگ شدن اهمیت صله رحم در خانواده ها در نتیجه گسترش شبکه های مجازی و وسایل ارتباطی انتقاد کرد و گفت: اگر چه از دیدگاه اسلام هر نوع ارتباطی با خویشاوندان می تواند مهم باشد اما ارتباطات چهره به چهره اهمیت بسیار زیادی دارد و باید با کمک گرفتن از ظرفیت های دینی و ملی خود این نوع ارتباطات را در خانواده ها احیا کنیم.
حجت الاسلام دکتر حمید رضا شریعتمداری در گفت و گو با خبرنگار شفقنا زندگی، ارتباط با خویشاوندان اعم از سببی و نسبی را صله رحم تعریف و حفظ آن را از واجبات دینی عنوان کرد و افزود: در خصوص قطع رحم و مذمت کافران و فاسقان آیه نسبتا عامی در قرآن آمده است گفته شده “الَّذِینَ ینْقُضُونَ عَهْدَ اللَّهِ مِنْ بَعْدِ مِیثَاقِهِ وَ یقْطَعُونَ مَا أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَنْ یوصَلَ وَیفْسِدُونَ فِی الأرْضِ أُولَئِک هُمُ الْخَاسِرُونَ ” کسانی هستند که آنچه خداوند به وصل و پیوند آن فرمان داده است را نقض و قطع می کنند و اینها در روی زمین زیانکارانند.یکی از بارزترین مصادیق این آیه که مورد نکوهش قرار گرفته است همان قطع رحم یا صله رحم است.
بجا آوردن صله رحم واجب است حتی با کافران
وی در ادامه تصریح کرد: ایجاد، تثبت و تعمیق روابط خویشاوندی همواره در اسلام مورد تاکید است و نقض آن از نشانه های بارز فسق و خروج از دایره عدالت و ایمان به شمار می رود. بنابراین در اسلام تاکید فراوانی بر انجام صله رحم شده است و هیچ قیدی هم برای قطع رحم گذاشته نشده است و هر کسی که از خویشاوندان است و ارتباط نسبی و سببی خونی دارد باید ارتباط با آن حفظ شود حتی اینکه کافر باشد و پایبندی های دینی او ضعیف باشد.
ضرورت پافشاری بر روابط دوستی
این استاد دانشگاه ادیان و مذاهب در اهمیت صله رحم در دین اسلام نیزگفت: حتی در دین اسلام تاکید شده است که اگر کسانی از خویشاوندان با ما قطع رابطه کردند با این وجود ما باید بر ایجاد و حفظ این رابطه پافشاری کنیم و این نکته دقیقا در روایات مورد تاکید قرار گرفته است. بطوریکه حتی در دایره گسترده تری در خصوص روابط دوستانه نیز آمده است می گوید عاجز ترین فرد کسی است که نتواند دوستی را بدست بیاورد و عاجزتر از آن کسی است که پس از بدست آوردن دوستی آن را از دست بدهد. بنابراین باید بر حفظ دوستی های ایجاد شده پافشاری کنیم.
قطع رحم از گناهان کبیره است
حجت الاسلام شریعتمداری یادآور شد: بطور خاص تاکید ویژه بر روابط خویشاوندی در اسلام شده است که فراتر از هر نوع دوستی و رفاقت است حتی اگر از طرف مقابل تلاشی برای قطع این روابط صورت بگیرد باید با گذشت و فروتنی این روابط را احیاکنیم چرا که قطع آن جز گناهان کبیره به شمار می ررود. اگر چه تعابیر متفاوتی از گناهان کبیره می شود و در تعریف و مصادیق آن اختلاف وجود دارد صراحتا قطع رحم جز گناهان کبیره است .
صله رحم عمر را طولانی می کند
این استاد دانشگاه در خصوص پیامدهای قطع رحم نیز گفت: صله رحم موجب افزایش عمر می شود اما قطع رحم بخصوص اگر در برخی رحم های خاص نظیر پدر و مادر صورت بگیرد موجب کوتاهی عمر و نزول برخی بلاهای زمینی و آسمانی می شود.
افزایش روزی از دیگر پیامدهای صله رحم
حجت الاسلام شریعتمداری رونق ثروت و روز را از دیگر پیامدهای مثبت صله رحم برشمرد و افزود: از جمله سودهای دنیوی صله رحم، رونق در ثروت و روزی است. همچنان که امام سجاد(ع) در حدیثی، از پیامبر(ص) نقل می کند: «هر کس خوش دارد خدا عمر او را دراز کند و روزی اش را توسعه دهد، باید صله رحم کند». در واقع بعضی افراد صله رحم را ترک می کنند تا فرصت بیشتری برای کارکردن داشته باشند و از این راه، درآمد خود را حفظ و بیشتر کنند. این افراد باید توجه داشته باشند نه تنها با قطع رحم روزی خود را گسترش نمی دهند، بلکه خود را از توفیقی بزرگ در این زمینه محروم می سازند. امام صادق (ص) در این زمینه می فرماید: «صله رحم، عمر را زیاد می کند و فقر و پریشانی را از بین می برد.» پس، صله رحم کنید تا فقر از میان برود و روزی ها افزون تر شود.
عیادت از بیمار از مهم ترین مصادیق صله رحم
به گفته این پژوهشگر دین، یکی از مصادیق صله ی ارحام ورسیدگی به خویشاوندان،عیادت وبیمار پرسی است که این عمل قطعا ًتحکیم روابط خانوادگی وپیوندروز افزون بستگان را در پی دارد. امیرالمؤمنین(ع) در این زمینه می فرمایند: “بهترین نیکیها عیادت وبیمار پرستی است”. باید این عمل را در سر لوحه برنامه های زندگی خود قرار دهیم.
غرور و تکبر موانع صله رحم
وی همچنین غرور و تکبر را یکی از موانع اصلی به جا آورد صله رحم دانست و گفت: افرادی که دارای تکبر باند، نمی تواند با فامیل و خویشاوندان ارتباط داشته باشند؛ این که یکی بر کسی دیگر فخرفروشی کرده و تکبر ورزد موجب می شود انسان با ارحام قطع رابطه کند. چراکه خویشان می فهمند که آنها از موضع ارحام با آنها سخن نمی گویند.
تجمل گرایی در جامعه بجا آوردن صله رحم را کمرنگ کرده است
این مدرس دانشگاه ادامه داد: متاسفانه در جامعه فعلی ما تجمل گرایی یکی از عوامل قطع رحم است. تجمل گرایی موجب می شود تا شخص نتواند با خویشاوندان خود ارتباط داشته باشند. همچنین از دیدگاه اسلام یکی از مصادیق تجمل گرایی اسراف است. خانواده هایی هستند که مقید به زینت هایی خاصی بوده و به گونه ای در پذیرایی ها اسراف می شود زمانی که خویشانشان وارد خانه آنها می شوند، افسرده خاطر شده و چه بسا خجالت می کشند که به خانه او بیاید. این وضعیت موجب قطع رحم می شود.
شبکه های مجازی از دیگر موانع صله رحم در خانواده ها
حجت الاسلام شریعتمداری در پایان وسایل ارتباط جمعی و شبکه های مجاری را یکی دیگر از موانع بجا آوردن صله رحم در جامعه دانست و گفت: اگر چه به دلیل رشد تکنولوژی های جدید زمینه خیلی از ارتباطات در جامعه ما فراهم شده است و این ابزارها موجب تقویت ارتباطات شده است. ولی از طرفی زندگی صنعتی و ماشینی در کنار درگیرهای مختلف اقتصادی، اجتماعی و غیره مناسبات بخصوص ارتباطات رودر رو را کم کرده است . این در حالی است که کوچکترین ارتباط نظیر نوشتن نامه یا غیره در اسلام می تواند مصداق صله رحم باشد اما از طرفی نیز تاکید ویژه ای بر رو به رو شدن، هم نشینی و هم سخن شده است. بنابراین ارتباطات چهره به چهره بسیار مورد تاکید است متاسفانه این در فرهنگ دینی و ملی ما کمرنگ شده است و باید از ظرفیت های دینی و ملی خود در این زمینه استفاده کنیم و فرصت هایی نظیر عید نوروز، شب یلدا و سایر مناسبات را غنیمت بشماریم و ارتباطات را تقویت کنیم.
