آرمان - میثم سعادت: طی هشت سال گذشته، جدا از انتقاداتی که به نحوه اداره امور اجرایی از سوی اصولگرایان مطرح میشد، شرایط بهگونهای رقم خورد که برخی از شخصیتهای دلسوز و باتجربه خانهنشین شدند. اما با پیروزی تفکر اعتدالی در انتخابات ریاستجمهوری، این وضعیت تغییر کرد و امید به بازگشت این شخصیتها و نخبگان خانهنشین به عرصه سیاسی کشور افزایش یافت. در اینباره با حجتالاسلام مسعود ادیب، استاد حوزه و دانشگاه و عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم به گفتوگو نشستیم. ادیب تعبیر «خانهنشینی» را بهطور کامل قبول نمیکند و معتقد است بعضی از این شخصیتها از حضور در صحنه سیاست به پشت صحنه رفتهاند و همچنان در عرصه سیاست حضور دارند.
به نظر شما دلیل خانهنشینی برخی شخصیتهای انقلابی و قدیمی نظام طی هشت سال گذشته چه بوده است؟
علت خانهنشینیهایی که اشاره کردید را باید از دو سو بررسی کرد؛ نخست سختگیریها و رفتارهایی که طی این مدت با این افراد شکل گرفت و به کنار رفتن آنها کمک کرد و دیگری یک نوع ناامیدی و زدگی که در بین این عزیزان پیش آمده بود و این افراد احساس میکردند، در شرایط فعلی، امکان حضور و اثرگذاری مثبت در مناسبات قدرت وجود ندارد.
دلیل کنار رفتن این افراد و مقاومتهایی که در برابر حضور آنان در عرصه وجود داشت را چه میدانید؟
این مساله ناشی از دلایل گوناگون بود. یک دلیل، منیت برخی افراد که در این مدت فقط خودشان را دیدند و موفقیت دیگران را در برابر موفقیت خود تعریف میکردند. دلیل دیگر نادانی و تحلیل غلط این افراد بود که در میان توصیههای دلسوزانه، اثری از حسننیت نمیدیدند و دلیل دیگر شاید فشار خارجی بود که سعی میکرد به نحوی بین نیروهای انقلاب تفرقه بیندازد و آنها را دلسرد کند تا از این طریق، انقلاب اسلامی تضعیف شود.
به نظر شما با روی کار آمدن دولت دکتر روحانی و فضای تازهای که در کشور شکل گرفته، فضای قبلی تغییر خواهد کرد و آیا امید به بازگشت این افراد به عرصه سیاسی وجود دارد؟
اتفاقی که در این انتخابات افتاد، امیدواریم درسی برای افراد تنگنظر و تندرو باشد. این درس بسیارروشن بود. به نظر میرسد آنها باید فهمیده باشند با تندروی و مایوس کردن مردم و مطالبات حداکثری از قدرت نمیتوان به فضای حداکثری دست یافت. دو طرف باید به حداقلها اکتفا کنند تا دو وضعیت متعادلی برای جامعه فراهم شود.
یعنی بار دیگر شاهد حضور افرادی نظیر آقای ناطقنوری در عرصه سیاست خواهیم بود؟
بعضی از افرادی را که ما احساس میکنیم در عرصه حضور ندارند، در حقیقت از صف جلو به صف عقب رفتند. خودم چندی قبل از آقای ناطقنوری پرسیدم که بازنشست شدهاید و ایشان گفتند که همچنان در عرصه حضور دارند و فقط نوع کار فرق میکند. به هر حال بعضی از این افراد به لحاظ سنی بالا رفتهاند و در جاهایی حاضر میشوند که مسئولیتشان تناسبی با سابقهشان داشته باشد. نباید این را به خانهنشینی تعبیر کنیم و گمان کنیم که این افراد در این چند سال هیچ حضوری نداشتهاند.
احتمال حضور این افراد در کابینه تدبیر و امید وجود دارد یا اینکه در مسئولیتهایی خارج از پست رسمی موفقتر خواهند بود؟
از افراد باید به تناسب شخصیتشان در مسئولیتهای مختلف استفاده شود. نباید از افرادی مثل آیتا...هاشمی، آقای ناطقنوری و رئیسجمهور دوران اصلاحات توقع داشت که عضو کابینه شوند. از هرکدام از این شخصیتها باید به تناسب شخصیت و جایگاه اجتماعیشان خود بهتر میدانند که چه تصمیمی بگیرند و بهترین و موثرترین کاری را که بشود انجام خواهند داد. ما هم در عرصه سیاسی نیاز به افراد قوی و کاربلد داریم که در راستای تاسیس احزاب بزرگ و تاثیرگذار فعالیت کنند و هم در عرصه اجتماعی و فرهنگی نیاز به نهادهای بزرگ و قوی داریم که بتوانند آینهای از نیازهای مردم باشند. برای میل به این اهداف این افراد در بانک این نهادها سرمایهگذاری میکنند و ثمره آن نصیب همه مردم میشوند.