.jpg)
کاملان در گفت وگو با شفقنا:
استاد دانشگاه و عضو هیات علمی دانشگاه مفید قم با اعتقاد بر اینکه حوزه های علمیه در زمینه پاسخگویی به پرسش های جدید در مواردی با رکود مواجه هستند، گفت: باید تا حدی محدودیت های تحمیل شده بر حوزه را در موضوعات کاهش داد.
حجت الاسلام والمسلمین محمدصادق کاملان در گفت وگو با خبرنگار شفقنا با بیان اینکه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، کارهای مختلف و فراوانی انجام شده است، اظهار کرد: این کارهای انجام شده در حوزه های مختلف اقتصاد، فرهنگ، سیاست و مباحث فقهی یکسان نبوده و متفاوت هستند. در مبحث کلامی-فلسفی به ویژه در مورد کلام قدیم کارهای بسیاری صورت گرفته و چندین سال است که انجمن ها و کانون های مختلفی در حوزه تشکیل شده است. انجمن هایی مانند حکمت و فلسفه اسلامی، تفسیر و علوم قرآن و کانون هایی به این شکل وجود دارند. آنها مراکزی هستند که بیشتر موضوعات مربوط به حوزه مورد بحث آنها مانند تفسیر، علوم قرآن، کلام، سوالات کلام جدید و ... در آنجا مورد بحث و گفت وگو قرار می گیرند.
او ادامه داد: چند سال است که کرسی های آزاداندیشی در حوزه تشکیل شده است و فعالیت می کند که سوالاتی را طرح می کنند و به بحث می گذارند. این اقدامات انجام شده است اما در حوزه اقتصاد و سیاست بسیار کم بحث هایی صورت گرفته است. به این دلیل که شاید حوزویان ورود چندانی هم به این مباحث ندارند. به طور مثال در بخش اقتصاد بیشتر به بانک و بانکداری و ربا توجه شده است و به نوعی تلاش کرده اند پولی که بانک ها از مشتری می گیرند یا به آنها قرض می دهند، از حالت ربا خارج و مثلا مضاربه ای شود.
این استاد دانشگاه گفت: اقدامات انجام شده به گونه ای نبوده است که مباحثی بنیادی در حوزه سیاست یا اقتصاد مورد توجه حوزه قرار گرفته باشد. دلیل این مساله نیز برخی خط قرمزهایی است که در حوزه وجود دارد.
او ابراز عقیده کرد: اگر انتظار از حوزه این باشد که به ابعاد مختلف توجه شود و به همه آنها رسیدگی شود، خیر! حوزه برخی خطوط قرمزی دارد و براساس آن به طور طبیعی حوزه و حوزویان این کار را انجام نمی دهند. به طور مثال مسایل کلام جدید به طور ریشه ای مورد بحث قرار نمی گیرد. گاهی هم به نظر می رسد مطرح شدن آن با جبهه گیری هایی مواجه می شود.
کاملان با بیان اینکه در زمینه پاسخگویی به مسایل جدید در حوزه هایی مانند اقتصاد و سیاست به نوعی رکودی مشاهده می شود، اظهار کرد: در برخی مسایل مثل حوزه بانکداری بدون ربا و مواردی دیگر بحث هایی انجام و مقالاتی تولید شده است. عدم توجه و پرداختن حوزه به مباحث دیگر به این دلیل است که ممکن است تبعات و لوازمی داشته باشد.
او در راستای گسترش محدوده پاسخگویی حوزه به پرسش های جدید بیان کرد: باید تا حدی محدودیت هایی که گاهی بر حوزه تحمیل شده، کاهش یابد. حداقل این مباحث در انجمن های علمی و کرسی های آزاداندیشی به صورت علمی مورد بحث قرار بگیرد. لازم نیست نتایج آن در خارج از این جلسات انتشار پیدا کند بلکه حداقل برای خود حوزویان این مباحث تنقیح و روشن شود که چه مباحثی از آن با اصول کلی اسلام سازگار است و چه مباحثی نیست. چرا که همه موضوعاتی که امروز مطرح است در زمان پیغمبر(ص) و اهل بیت(ع) نبوده و بسیاری از این مباحث، مسایل جدیدی هستند.
کاملان با اشاره به نمونه هایی مثل بانکداری، آنها را از جمله موضوعات کاملا جدید دانست و گفت: حکومت به شکل و عنوان امروز، مجلس، دولت و... همه موضوعاتی جدید هستند. اگر این محدودیت ها کمی برداشته و مباحث به صورت علمی مطرح شود، طبیعی است که زوایای جدیدی برای پاسخگویی به نیازهای امروز پیدا و دریچه هایی باز می شود. جهان شمول بودن اسلام از همین نقاط منشا می گیرد و به همین موارد ختم می شود. در غیر این صورت این محدودیت ها اجازه نمی دهد که حوزه به خوبی پاسخگو باشد.
